Milieurekeningen: emissies naar water, herkomst en bestemming
Wat behelst het onderzoek
Doel
Als onderdeel van de milieurekeningen stelt het CBS jaarlijks de wateremissierekeningen samen. Hierin is te vinden waar de emissies van zware metalen en nutriënten naar water vandaan komen (de herkomst) en waar ze naartoe gaan (de bestemming).
Domeinbeschrijving
De herkomst van de emissies kan worden onderverdeeld naar afkomstig van de Nederlandse economie en afkomstig uit het buitenland. Bij de herkomst vanuit de Nederlandse economie wordt onderscheid gemaakt in particuliere huishoudens, bedrijfstakken en overige herkomst binnenland (atmosferische depositie en transportverschil). De bedrijfstakken zijn ingedeeld volgens de Standaard Bedrijfsindeling 2008 (SBI 2008). De bestemming van de emissies kan worden onderverdeeld naar absorptie door producenten, afvoer naar het buitenland en bijdrage aan het milieuprobleem.
De wateremissierekeningen maken het mogelijk om milieugegevens (bijvoorbeeld de emissies naar oppervlaktewater per bedrijfstak) op een consistente wijze te vergelijken met macro-economische indicatoren (bijvoorbeeld de toegevoegde waarde per bedrijfstak). Uit de wateremissierekeningen kunnen verder indicatoren worden afgeleid voor de emissies van zware metalen naar water en de vermesting van het oppervlaktewater (fosfor en stikstof). Deze indicatoren kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt ter ondersteuning en evaluatie van het waterbeleid.
Aanvang onderzoek
De gegevens zijn beschikbaar vanaf 1995.
Frequentie
De wateremissierekeningen worden tweejaarlijks gepubliceerd in oktober.
Publicatiestrategie
De jaren 1995, 2000, 2005, 2010, 2011 en 2012 zijn rechtstreeks afgeleid van registraties. De resultaten worden tweejaarlijks op StatLine gepresenteerd. Hierbij krijgen de steekjaren (om de vijf jaar) een update. Daarnaast worden steeds de gegevens van de twee meest recente jaren gepresenteerd. Cijfers over emissies naar water worden ook opgenomen in de jaarpublicatie Environmental accounts of the Netherlands.
Hoe wordt het uitgevoerd
Belangrijkste bronnen
De wateremissierekeningen worden samengesteld op basis van de gegevens van de Nederlandse Emissieregistratie en de OSPAR gegevens. Deze registraties bevatten de emissies die plaatsvinden op het grondgebied van Nederland, de emissies vanaf boorplatforms en van zeeschepen in havens en de riviervrachten richting de Noordzee. Emissies van mobiele bronnen volgen uit microdata over het wegverkeer.
Globale structuur integratiekader
De emissies naar water worden toegewezen aan de economische activiteiten die ze veroorzaken. Met behulp van informatie uit de Emissieregistratie kunnen de meeste emissies naar water worden toegewezen aan economische actoren. Een aantal emissiebronnen waarvan de directe producent niet duidelijk is, is verdeeld aan de hand van verdeelsleutels. De herkomst van de emissies naar water kan worden onderverdeeld in Nederlandse economie (uitgesplitst naar particuliere huishoudens, bedrijfstakken en ingezetenen in het buitenland) en het buitenland. De bestemming kan worden onderverdeeld in absorptie door producenten, afvoer naar het buitenland en bijdrage aan het milieuprobleem.
Wat is de kwaliteit van de uitkomsten
Volgtijdelijke vergelijkbaarheid
Bij elke update wordt een consistente reeks gepubliceerd bestaand uit steekjaren (om de vijf jaar) en de meest recente twee jaren die beschikbaar zijn.
Revisie
De cijfers van de wateremissierekeningen worden elke twee jaar bijgesteld. De belangrijkste reden hiervoor is dat de bronstatistieken, en dan vooral de emissieregistratie, ook voortdurend worden bijgesteld. De berekeningsmethoden worden niet tweejaarlijks aangepast, zodat cijfers op dezelfde manier zijn samengesteld en consistent zijn. De wateremissierekeningen zijn direct vergelijkbaar met de nationale rekeningen. Revisies van de nationale rekeningen hebben echter geen directe gevolgen voor de samenstelling van de wateremissierekeningen.
Beschrijving kwaliteitsstrategie
Net als de nationale rekeningen vormen de wateremissierekeningen een samenhangend en geïntegreerd geheel waarin alle variabelen op een consistente wijze met elkaar samenhangen. Dit draagt in belangrijke mate bij aan de kwaliteit, doordat de definitievergelijkingen die aan het systeem ten grondslag liggen het mogelijk maken om gegevens uit verschillende statistieken aan elkaar te relateren. Zo moet voor de emissies naar water de totale herkomst van de vervuilende stoffen gelijk zijn aan de bestemming ervan. Daarnaast worden de cijfers per stof en per bedrijfstak op plausibiliteit beoordeeld.