Lange tijdreeks productie-index van de industrie

Wat behelst het onderzoek

Doel

Het doel van deze lange tijdreeks is om de productie in de industrie over verschillende jaren te kunnen volgen, en om verschillende periodes te kunnen vergelijken. Daarnaast geeft een lange tijdreeks een stevige basis voor modellen die op maandbasis de ontwikkeling van de industrie of de economische groei willen analyseren of voorspellen.

Domeinbeschrijving

De lange tijdreeks van de productie-index beschrijft de ontwikkeling van de nijverheid (exclusief bouwnijverheid) met een opdeling in onderliggende bedrijfstakken volgens SBI2008. Voor zover de data beschikbaar zijn, beginnen de reeksen in 1953 en worden verdeeld in oorspronkelijke en gemiddelde dagreeksen.

Aanvang onderzoek

1953.

Frequentie

Jaarlijks

Publicatiestrategie

Een keer per jaar, in het tweede kwartaal, wordt de tabel aangevuld met de cijfers van het afgelopen jaar. Het meest recente jaar is voorlopig, het jaar daarvoor is nader voorlopig, en alle andere jaren zijn definitief. Definitieve cijfers worden alleen maar herzien bij een wijziging van de methode of definities.

Hoe wordt het uitgevoerd

Belangrijkste bronnen

De tijdreeks productie-index van de nijverheid exclusief bouwnijverheid is opgebouwd uit de reeksen van de productie-index die in afgelopen ruim 50 jaar zijn gepubliceerd door het CBS. Voor de productie-index verzamelt het CBS verschillende gegevens voor een panel van grote bedrijven in de industrie en delfstoffenwinning. Het gaat om:

•  Omzet en prijzen 
•  Gewerkte uren
•  Geproduceerde hoeveelheden
•  Orders

Vanaf 1969 geeft de tijdreeks de volumeontwikkeling van de toegevoegde waarde uit de nationale rekeningen weer.

Globale structuur integratiekader

Voor de meeste bedrijfstakken is de productie-index gebaseerd op de omzet, gedefleerd met de afzetprijzen van de meest geproduceerde producten in die bedrijfstak. Voor sommige bedrijfstakken geeft de omzet echter geen goed beeld van de productie, bijvoorbeeld in de scheepsbouw en machine-industrie, waar de omzet sterk afhangt van facturering van grote projecten. Hier gebruikt het CBS andere indicatoren zoals orders of gewerkte uren. Waar dat mogelijk is, wordt de daadwerkelijke geproduceerde hoeveelheid gebruikt, bijvoorbeeld bij de gas- en oliewinning of bij de auto-industrie.

De lange tijdreeks is gebaseerd op gepubliceerde maand-indexreeksen van de productie-index vanaf 1953 voor verschillende bedrijfstakken binnen de industrie, waarbij indien mogelijk is uitgegaan van de reeksen vóór aanpassing aan de toegevoegde waarde uit de nationale rekeningen.

De oorspronkelijke en gemiddelde dagreeksen zijn berekend uit de historische data.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

Regelmatig begint een nieuwe reeks met een nieuw basisjaar. In een basisjaar is het seizoenpatroon van de reeks opnieuw vastgesteld. De gebruikte reeksen hebben basisjaren 1958, 1963 en sinds 1970 elke 5 jaar. Uit deze reeksen zijn voor elke maand de jaar-op-jaarmutaties berekend. Deze mutaties worden gekoppeld aan de basisjaren. Na meestal 5 jaar wordt een volgend basisjaar bereikt, waarbij kleine afwijkingen optreden ten opzichte van dit volgende basisjaar. Deze worden gelijkmatig over de jaren tussen de basisjaren verdeeld zodat de reeks exact aansluit op het volgende basisjaar. Dit levert reeksen vanaf 1953 t/m 2008 met maand waarden voor de productie. Vervolgens worden de reeksen op het gewenste gemiddelde jaarniveau gebracht met behulp van de Dentonmethode. Vanaf 1969 wordt hiervoor de toegevoegde waarde uit de nationale rekeningen gebruikt en vóór 1969 de gemiddelde jaar cijfers uit de gepubliceerde productie-index.

Op de volgende punten zitten breuken in de reeksen:

• Met de overgang op een volgend basisjaar is in een aantal gevallen ook de bedrijfsklasse indeling gewijzigd. Omdat er gebruikt gemaakt wordt van reeksen op een hoog geaggregeerd niveau is het niet mogelijk om te corrigeren voor wijzigingen in de indelingen. Kleine breuken zijn daarom in de gepubliceerde reeks gelaten, bij grote wijzigingen is besloten de reeksen niet te publiceren. De publicatiereeksen volgen de SBI 2008 indeling. 
• Na 1969 zijn de reeksen geschaald met de volumeontwikkeling van de toegevoegde waarde uit de nationale rekeningen, vóór 1969 is hiervoor de gemiddelde productie uit productie index genomen.

Revisies

In de jaren 1958, 1963, 1970 en vervolgens elke 5 jaar (t/m de laatste revisie van basisjaar 2005) is de productie-index gereviseerd. Bij elke revisie is het basisjaar opnieuw vastgesteld volgens de inzichten en indelingen die toen actueel waren. In de lange tijdreeks zijn alleen basisjaren (ongewijzigd) gekoppeld tot een lange tijdreeks als de reeks dezelfde bedrijfstak beschrijft voor en na revisie.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

De uitkomsten van het onderzoek worden pas gepubliceerd nadat deze zijn beoordeeld op plausibiliteit. Om de plausibiliteit van de uitkomsten vast te stellen worden onder andere de volgende controles uitgevoerd:

• Tijdreeksanalyse (consistentie in de tijd);
• Kengetallenanalyse (verhouding tussen variabelen).

Meer informatie

Methodebeschrijving tijdreeks productie-index van de industrie.