Indicatoren gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid (1998/'99-2004/'05)

Wat behelst het onderzoek

Doel

De statistieken over het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid (GOA) geven informatie over deelname, slagingspercentages, doorstroom en vertraging van leerlingen in voortgezet onderwijs naar schoolsoort, herkomstgroepering en gemeente.

Doelpopulatie

Alle leerlingen en geslaagden in het door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) bekostigde voltijd voortgezet onderwijs met uitzondering van het praktijkonderwijs. In de tabellen wordt de doelpopulatie op twee manieren belicht, namelijk vanuit de schoolgemeente en vanuit de woongemeente.

Statistische eenheid

Leerlingen, eindexamenkandidaten en geslaagden.

Aanvang onderzoek

In StatLine zijn vanaf het schooljaar 1998/’99 cijfers gepubliceerd. De meest recente cijfers hebben betrekking op 2004/’05. Daarna is het door het Ministerie van OCW gefinancierde project met GOA-indicatoren stopgezet.

Frequentie

Na afloop van het schooljaar 2004/’05 is project met GOA-indicatoren stopgezet.

Publicatiestrategie

Over de schooljaren 1998-2002 werden jaarlijks nieuwe cijfers aan de bestaande StatLine-tabel toegevoegd op het moment dat deze beschikbaar waren. Voor 2003/’04 zijn op basis van het onderwijsnummer enkele nieuwe tabellen ontwikkeld. Aan één daarvan zijn in een later stadium op basis van het onderwijsnummer de cijfers over 2004/’05 toegevoegd. Het betreft hier de tabel met cijfers over de deelname aan het vo.

Hoe wordt het uitgevoerd

Soort onderzoek

Een integrale registratie op persoonsniveau van het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs bij de door het Ministerie van OCW bekostigde instellingen voor vwo, havo en vmbo (inclusief leerwegondersteunend onderwijs). Daarnaast is er een registratie op persoonsniveau van geslaagden in het voortgezet onderwijs op basis van het eindexamenregister.

Waarnemingsmethode

Verplichte elektronische gegevensverstrekking door de instellingen in het voortgezet onderwijs aan de toenmalige Informatie Beheer Groep (IB-Groep). Het aantal ingeschrevenen is gebaseerd op één peilmoment aan het begin van het schooljaar, namelijk 1 oktober. De gegevens over de eindexamens komen uit het examenresultatenregister (ERR) van de Inspectie van het onderwijs.

Berichtgevers

Het CBS ontving van de toenmalige IB-groep een bestand met gegevens over de ingeschrevenen en de eindexamenresultaten in het voortgezet onderwijs.

Steekproefomvang

Niet van toepassing

Controle- en correctiemethoden

De toenmalige IB-Groep controleerde de gegevens die zij van haar berichtgevers ontving op volledigheid en inconsistenties en bracht zonodig in overleg met hen verbeteringen aan in het bronbestand. Na ontvangst koppelde het CBS enkele demografische gegevens uit de Gemeentelijk Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) aan dit bronbestand (o.a. herkomstgroepering).

Weging

Bij de tabellen met examenresultaten is, om de aantallen eindexamenkandidaten te kunnen bepalen, tot en met 2002/’03 opgehoogd naar het totaal aantal geslaagden per schoolgemeente per schoolsoort. Dit aantal geslaagden was bekend uit de integrale telling van het CBS.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Nauwkeurigheid

Over het geheel genomen zal de statistische onnauwkeurigheid van de cijfers over leerlingen in het voortgezet onderwijs vrij klein zijn. Bij de examens zijn de gegevens gebaseerd op zo’n 90 à 95 procent van de eindexamenkandidaten. De dekkingsgraad verschilt echter per gemeente. Tot en met 2002/’03 zijn bij een te lage dekkingsgraad de uitkomsten voor desbetreffende gemeente(n) niet gepubliceerd. Dit was vaker het geval bij de woongemeenten dan bij de schoolgemeenten. Als gevolg van het koppelen met de GBA kan ook het absoluut aantal allochtonen iets onderschat zijn. Om de interpretatie van de cijfers tot en met 2002/’03 te vergemakkelijken is, voor zover van toepassing, in de tabellen aangegeven of de indicator van een gemeente al dan niet significant verschilt van gemeenten van gelijke grootteklasse.

Bij de tabellen met de stroomcijfers in het vo is door het ontbreken van bepaalde gegevens en administratieve onvolkomenheden het aantal leerlingen dat doorstroomt in het onderwijs iets onderschat en daardoor de uitstroom iets overschat.

Bij de tabel met de vertraging in het vo zijn er aanwijzingen dat sommige scholen niet al hun bevorderde leerlingen bij opgave aan de toenmalige IB-Groep in een volgend leerjaar hebben geplaatst, waardoor de cijfers over de vertraging hoger uitkomen dan in werkelijkheid het geval is. Vooral bij kleinere gemeenten kunnen hierdoor grote vertekeningen optreden.

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

Voor de meeste gemeenten zijn de cijfers in een tabel met GOA-indicatoren in de tijd goed vergelijkbaar. Binnen het tijdsbestek van elke publicatie kan deze vergelijkbaarheid soms verstoord worden door gemeentelijke herindelingen en/of fusies van scholen. Bij een gemeentelijke herindeling waarmee meer dan 1 000 personen gemoeid zijn, is dit in een toelichting bij desbetreffende gemeente vermeld.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

De door de toenmalige IB-Groep geleverde bestanden werden na binnenkomst nogmaals door een specialist van het CBS gecontroleerd. Zonodig werden in overleg met direct betrokkenen alsnog verbeteringen in het bronbestand aangebracht.