Uitgaven gezondheidszorg volgens internationale definitie

Wat behelst het onderzoek

Doel

Beschrijving van de maatschappelijke uitgaven aan gezondheidszorg (geldstromen op het zorgterrein) volgens het System of Health Accounts en de aansluiting op de cijfers over de zorguitgaven die naast gezondheidszorg ook andere zorg omvatten. De uitgaven aan gezondheidszorg worden verbijzonderd naar aanbieders van zorg, financieringsbronnen en functies (clusters van activiteiten naar hun doel). Hiertoe worden verschillende bronnen geïntegreerd.

Domeinbeschrijving

Deze statistiek gaat ten eerste over de uiteindelijke (finale) uitgaven aan gezondheidszorg die ingezetenen van Nederland (ruwweg de bevolking in Nederland) gebruiken. Dit betekent dat gezondheidszorg die Nederlandse ingezetenen in het buitenland gebruiken meetelt (telt als invoer), maar gezondheidszorg die buitenlandse ingezetenen in Nederland gebruiken (telt als uitvoer) niet. Ook tellen alle leveringen van gezondheidszorg aan gezondheidszorgverleners niet mee, zoals leveringen van farmaceutische bedrijven aan apotheken en diensten van een radioloog aan een ziekenhuis. Tenslotte tellen alle vormen van zorg die geen gezondheidszorg zijn niet mee, zoals welzijnswerk en kinderopvang. De afbakening van gezondheidszorg is vastgelegd in het System of Health Accounts (SHA) opgesteld en gebruikt door het statistisch bureau van de Europese Unie, Eurostat, de Organisatie van Economische Samenwerking en Ontwikkeling, OESO, en de Wereld Gezondheids (Health) Organisatie (WHO).

Volgens het System of Health Accounts omvat gezondheidszorg alle activiteiten met als hoofddoel verbetering, handhaving en het voorkómen van verslechtering, van de gezondheid van personen, en het beperken van de gevolgen van slechte gezondheid door toepassing van gekwalificeerde kennis van gezondheid. Invoer (gebruik van gezondheidszorg door Nederlandse ingezetenen in het buitenland) telt mee, maar uitvoer (gebruik van Nederlandse gezondheidszorg door buitenlanders) niet.

Deze statistiek gaat ten tweede over de aansluiting tussen het internationale cijfer over gezondheidszorg en het cijfer over zorguitgaven. Daartoe worden ook de aan gezondheidszorg verwante uitgaven weergegeven, zoals uitgaven aan langdurige sociale zorg (grotendeels huishoudelijke verzorging), en worden ook de overige uitgaven aan zorg (waaronder welzijnswerk en kinderopvang) weergegeven.

De berekening van het cijfer over de zorguitgaven naar ‘total current health expenditure’ (lopende uitgaven) gaat als volgt:
Zorguitgaven
-/- uitvoer (uitgaven aan zorg voor niet-ingezetenen gefinancierd door het buitenland)
-/- uitgaven aan zorg die het SHA niet telt als gezondheidszorg, of als aan gezondheidszorg verwant (kinderopvang, welzijnswerk, maatschappelijke dienstverlening, sociaal-cultureel werk, maatschappelijke opvang);
-/- uitgaven die aan gezondheidszorg verwant zijn (en als zodanig in het SHA worden vermeld): uitgaven aan langdurige zorg met een sociale functie (zoals huishoudelijke verzorging), onderwijs en opleiding van (para)medici;
= de uitgaven aan gezondheidszorg, die binnen een jaar wordt geleverd en gebruikt (lopende uitgaven).

De uitgaven worden volgens drie invalshoeken ingedeeld:

1. Wie levert? : de verstrekkers, zoals ziekenhuizen en huisartsen, volgens de Health care Providers (HP) classificatie van het SHA;
2. Wie betaalt? : de financieringsregelingen, zoals overheid, zorgverzekering, particuliere verzekering, eigen betalingen, volgens de Health care Financing schemes (HF) classificatie van het SHA;
3. Waarvoor wordt betaald? : de functies, zoals curatieve zorg en preventie, volgens de Health Care functions (HC) classificatie van het SHA.

Aanvang onderzoek

2005

Frequentie

Jaarlijks

Publicatiestrategie

Voorlopige cijfers over t-1 verschijnen in mei van het jaar t. In november of december van het jaar t worden de voorlopige cijfers bijgewerkt. Definitieve cijfers over t-2 verschijnen in mei van het jaar t.

Hoe wordt het uitgevoerd

Belangrijkste bronnen

Interne bronnen: CBS-statistieken van zorgaanbieders, Nationale rekeningen, prijs- en tariefinformatie.
Externe bronnen: financieringsgegevens (Zorginstituut Nederland, v/h College voor Zorgverzekeringen), budgetinformatie (ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), tariefinformatie (Nederlandse Zorgautoriteit), jaarverslagen, financiële overzichten.

Globale structuur integratiekader

De cijfers over de uitgaven volgens het SHA worden gemaakt binnen het kader waarin ook de cijfers over zorguitgaven worden gemaakt: het systeem van zorgrekeningen. Het opstellen van de internationale cijfers is opgenomen in hetzelfde proces als om de zorguitgaven te maken. De informatie over uitgaven in de zorgrekeningen wordt per actor (zoals oefentherapeuten, algemene ziekenhuizen) verzameld; dat wordt gedaan voor ruim 80 actoren. Per actor worden de uitgaven aan specifieke vormen van zorg vastgesteld per financieringsbron of functie dan wel toegedeeld aan financieringsbronnen en functies volgens het SHA. Elke actor wordt toegedeeld aan een klasse van de internationale HP classificatie. Tenslotte worden de cijfers opgeteld tot de indelingen volgens het System of Health Accounts.

De voorlopige cijfers die in mei over het jaar daarvoor worden gepubliceerd zijn gebaseerd op externe bronnen en enkele bijramingen. De nader voorlopige en definitieve cijfers zijn gebaseerd op de interne bronnen en enkele externe bronnen.

De cijfers over de zorguitgaven per actor worden gebruikt door en afgestemd met Nationale Rekeningen.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

De cijfers over zorguitgaven en van de uitgaven aan gezondheidszorg volgens internationale definitie zijn volgtijdelijk vergelijkbaar. Daarbij wordt zo veel als mogelijk zowel het niveau als de ontwikkeling weergegeven. Als daartussen een keuze moet worden gemaakt, dan krijgt het niveau het meeste gewicht bij de cijfers in prijzen van het jaar zelf.

Internationale vergelijkbaarheid

De uitgaven aan gezondheidszorg volgens internationale definitie zijn zo veel als mogelijk internationaal vergelijkbaar door de richtlijnen van het System of Health Accounts te volgen. De huidige tabel volgt het System of Health Accounts uit 2011.

Revisies

Eens in de vijf à tien jaar worden de zorgrekeningen en de internationale uitgaven aan gezondheidszorg aan een grondige revisie onderworpen. Daarbij worden alle actoren gecontroleerd op hun volledigheid en correctheid, en zo nodig aangepast, dan wel samengevoegd, dan wel nieuwe gecreëerd. Ook alle verdelingen en ramingen worden zo nodig aangepast. De internationale uitgaven kunnen daarnaast nog worden aangepast, indien de internationale afspraken daartoe aanleiding geven.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

Er vindt controle plaats op volledigheid, interne en externe consistentie en plausibiliteit van de verzamelde interne en externe gegevens. Waar nodig worden correcties toegepast.