Praktijken van zorgverleners; financiën (vanaf 2015)

Wat behelst het onderzoek

Doel

Het samenstellen van landelijke statistische uitkomsten over de financiën van bedrijven (praktijken) van zorgverleners volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI) 2008.

Doelpopulatie

Zelfstandigen met hun bedrijven en overige bedrijven in de zorg.

De populatie bestaat uit twee delen:

1. Zelfstandigen, in dit geval zorgverleners die werkzaam zijn als zelfstandige, met hun bedrijven (eenmanszaak, maatschap, VOF e.d.);
2. Overige bedrijven (voornamelijk BV’s) die volgens het Algemeen Bedrijven Register (ABR) van het CBS tot de betreffende klasse van de Standaard BedrijfsIndeling (SBI) behoren en waarbij ten minste één zorgverlener overeenkomstig de betreffende SBI-klasse in loondienst is.

Voorbeeld: bij de statistiek verloskundigen worden naast de verloskundigen (zelfstandigen) alleen de overige bedrijven meegenomen waar ten minste één verloskundige in loondienst is.

De directeur-grootaandeelhouders (DGA’s) worden meegenomen bij de bedrijven.

De populatie van zorgverleners wordt gebaseerd op de volgende twee registers: het register van Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG-register) van het Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG) en het register van Stichting Kwaliteitsregister Paramedici (SKP). Om te bepalen of een zorgverlener een zelfstandige is, wordt gebruik gemaakt van de component Zelfstandigen uit het Stelsel van Sociaal-Statistische Bestanden (SSB) van het CBS.

In het geval van de huisartsenpraktijken bestaat de doelpopulatie ook nog uit alle huisartsen dienstenstructuren (HDS’en) in de betreffende SBI-klasse. Dit zijn stichtingen waarin de avond-, nacht- en weekenddiensten van huisartsen regionaal worden georganiseerd.
Ook worden Zelfstandige Behandelcentra (ZBC’s) in de SBI-klasse ‘Praktijken van medisch specialisten en medische dagbehandelcentra’ meegenomen in de gelijknamige statistiek.

Statistische eenheid

Bedrijven van zelfstandigen en overige bedrijven (inclusief DGA’s) behorend tot de betreffende SBI-klassen.

Aanvang onderzoek

2015

Frequentie

Jaarlijks.

Publicatiestrategie

De cijfers over het meest recente verslagjaar zijn voorlopig, de cijfers over de overige jaren zijn definitief. Incidenteel kan nieuwe informatie aanleiding geven tot aanpassing. Aanpassing vindt alleen plaats als er grote bijstellingen en/of correcties noodzakelijk zijn.

Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd

Soort onderzoek

Het onderzoek is een analyse van de belastingaangiften van alle bedrijven van zelfstandigen in de zorg, aangevuld met belastingaangiften van overige bedrijven in de zorg. Aanvullende bronnen hierop:

• Verantwoordingsge¬gevens van huisartsen dienstenstructuren zoals beschikbaar gesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa);
• Commerciële jaarrekeningen van zorginstellingen zoals die door het CIBG verzameld worden in het kader van het jaardocument Maatschappelijke verantwoording (webenquête DigiMV);
• Commerciële jaarrekeningen gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel.

Waarnemingsmethode

Er is geen aparte waarneming. De gegevens zijn afkomstig uit reeds bestaande gegevensverzamelingen, zoals die van de belastingdienst.

Berichtgevers

CIBG BIG-register), Stichting Kwaliteitsregister Paramedici (SKP), Belastingdienst en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

Steekproefomvang

Er is geen sprake van een steekproef. Met de beschikbare data wordt vrijwel de gehele populatie waargenomen.

Controle- en correctiemethoden

Opgaven van individuele bedrijven worden in principe niet gecorrigeerd. Bij alle medisch specialistisch bedrijven (MSB’s) wordt saldering toegepast in de fiscale opgave. Salderen betekent dat de MSB’s het doorbetaalde geld aan leden (medisch specialisten) en bijbehorende kostenposten aftrekt van de totale bedrijfsopbrengsten resp. de totale bedrijfskosten in de fiscale opgave.

Weging

Bij de deelpopulatie zelfstandigen wordt voor het vaststellen van de cijfers alleen gebruik gemaakt van de beschikbare aangiften uit het verslagjaar en wordt opgehoogd naar de totale populatie. Bij de ophoging wordt rekening gehouden met het feit of de ondernemer in het verslagjaar wel of niet is gestart. Ontbrekende gegevens in de voorlopige cijfers worden geïmputeerd volgens een schattingsmethode op basis van data over voorgaande 2 jaren, waardoor deze cijfers een goede benadering vormen van de definitieve cijfers.

De ‘overige bedrijven’ in de betreffende bedrijfsklassen worden apart behandeld en toegevoegd aan het totaal. Binnen de laatstgenoemde deelpopulatie wordt waar mogelijk geïmputeerd op basis van DigiMV/KvK (indien voorhanden) of NZa-gegevens over HDS’en of aangiften van vorig jaar plus panelontwikkeling. De beschikbare gegevens (respons+imputaties) worden vervolgens opgehoogd naar de totale populatie van bedrijven, waarbij onderscheid wordt gemaakt op basis van grootteklasse van het bedrijf.

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten

Nauwkeurigheid

De bedragen in de tabel worden betrouwbaar geacht vanwege de bijna integrale waarneming van de gegevens (bij vaststelling van de definitieve cijfers). Door het gebruik van fiscale data is de beschikbaarheid van data zeer hoog (ca. 90 procent van de zelfstandigen). De belastingdienst biedt echter de mogelijkheid om de aangifte uit te stellen. De beschikbaarheid van data over het meest recente jaar is daardoor lager, namelijk 75 procent. Verder sluiten de uitkomsten meestal goed aan op de financieringscijfers over verzekerde zorg afkomstig van het Zorginstituut Nederland. Desondanks moet rekening worden gehouden met een zekere betrouwbaarheidsmarge. De bedragen in de tabel zijn afgerond op miljoenen euro’s. De aantallen zelfstandigen en bedrijven zijn afgerond op tientallen.
Verder is niet gecorrigeerd voor mogelijk uitbesteed werk tussen bedrijven binnen dezelfde of verschillende bedrijfsklassen uit deze statistiek.

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

De in deze tabel gepubliceerde jaarcijfers zijn onderling vergelijkbaar. Cijfers over zorgpraktijken tot en met 2015 zijn samengesteld met een andere verwerkingsmethode, waardoor deze minder goed vergelijkbaar zijn.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

Uitkomsten van statistisch onderzoek worden pas gepubliceerd nadat deze zijn beoordeeld op plausibiliteit, en eventueel na aanpassing, akkoord zijn bevonden. Om de plausibiliteit van de uitkomsten vast te stellen worden de volgende controles uitgevoerd:

1. Tijdreeksanalyse (consistentie in de tijd);
2. Kengetallenanalyse (verhouding tussen variabelen);
3. Confrontatie met uitkomsten uit andere bronnen.