Onderwijs

Georganiseerde communicatie van niet-incidentele aard met als doel overdracht van kennis, vermeerdering van inzicht en/of aanleren van vaardigheden.
Deze definitie is ontleend aan de International Standard Classification of Education (ISCED) van de UNESCO en zo wordt onderwijs ook in de Standaard Onderwijs Indeling (SOI) omschreven.

‘Communicatie’ vereist een relatie tussen twee of meer personen; hierdoor wordt zelfstudie uitgesloten.
‘Georganiseerd’ is bedoeld als: opgezet door personen of instellingen en volgens een schema met vastgelegde doeleinden of curricula; dit veronderstelt tevens een persoon of instelling die de leersituatie organiseert en leerkrachten die het communicatieproces richting geven.
‘Niet-incidenteel’ wil zeggen dat de communicatie de elementen duur en continuïteit bevat; hierdoor wordt bijvoorbeeld een enkele lezing uitgesloten.
Onder ‘overdracht van kennis en vermeerdering van inzicht’ wordt verstaan iedere verandering in gedrag, kennis, begrip, houding, vaardigheden of capaciteiten die niet kan worden toegeschreven aan het natuurlijke groeiproces of aan de ontwikkeling van overgeleverde gedragspatronen.

Onder deze definitie vallen ook activiteiten als: bedrijfsopleidingen en -cursussen, omscholing, educatie en vorming, sociaal-culturele, creatieve en handvaardigheidscursussen. Theoretisch vallen sporttrainingen en -lessen, psychosociale therapie, catechisatie onder het begrip onderwijs. Deze activiteiten zijn niet als onderwijs beschouwd in de SOI. Het CBS heeft deze soorten activiteiten, evenals rijlessen, niet-beroepsonderwijs in muziek, en reanimatielessen bij een belangrijk deel van de onderwijsstatistieken ook niet als onderwijs beschouwd. Sporttrainingen en -lessen en psychosociale therapie zijn ook niet in de ISCED opgenomen, catechisatie wel. In de Standaard Bedrijfsindeling (SBI) van het CBS zijn de activiteiten van autorij-, vlieg- en vaarscholen en van muziekleraren wel onder de activiteit (Overig) Onderwijs opgenomen en die van muziekscholen, sociaal-culturele, creatieve en handvaardigheidscursussen, sporttrainingen en -lessen, catechisatie, psychosociale therapie en EHBO-/reanimatielessen niet.

Wat wel en niet als onderwijs wordt beschouwd verschilt ook van land tot land. In een aantal landen buiten Nederland wordt bijvoorbeeld het muziekonderwijs en ander kunstonderwijs, ook als het niet beroepsmatig is, gerekend tot onderwijs. In de Nederlandse onderwijsstatistieken is uiteraard wel kunstberoepsonderwijs opgenomen.