Groot databestand beroepsbevolking

Jongen kijkt naar een vacaturebord.
© ANP
Het CBS stelt een databestand afkomstig van de Enquête Beroepsbevolking (EBB) ter beschikking om te oefenen met statistiek op grote databestanden.

Wat is het EBB-databestand?

Voor de wiskundeles wordt een bestand beschikbaar gesteld van de eerste peiling van de Enquête Beroepsbevolking (EBB) van het CBS. In dit bestand zijn verschillende gegevens van ongeveer 75 duizend personen van 15 tot 65 jaar opgenomen, zoals het geslacht, leeftijd (in klassen), werkloosheid, arbeidsduur per week en beroepsrichting.

Hoe wordt de EBB uitgevoerd?

De Enquête Beroepsbevolking (EBB) is een steekproefonderzoek onder huishoudens in Nederland, met uitzondering van inrichtingen, tehuizen en instellingen. De steekproef is een zogenaamde gestratificeerde tweetrapssteekproef. In de eerste trap zijn gemeenten getrokken en is vastgesteld hoeveel adressen in deze gemeenten moeten worden geselecteerd. Grote gemeenten (ongeveer 18 duizend inwoners) zijn altijd in de steekproef vertegenwoordigd. In de tweede trap is per gemeente een systematische steekproef van adressen getrokken. Als steekproefkader is de Gemeentelijke Basisadministratie gebruikt.

De EBB is een zogenaamd roterend panelonderzoek. Dit roterend paneldesign is voor het eerst uitgevoerd in het vierde kwartaal van 1999. De respondenten van de EBB in 2011 werden in de eerste peiling, indien een telefoonnummer (vaste lijn) bekend was,  telefonisch benaderd. Als er geen vast telefoonnummer bekend was, bezochten interviewers de respondenten thuis. Daarna worden de respondenten nog in vier vervolgpeilingen telefonisch benaderd. In dit bestand zijn alleen gegevens uit de eerste peiling opgenomen.

Hoe gebruik je het databestand?

Het databestand is beschikbaar in excel (alleen vanaf Windows 7) en VuStat-formaat. Nadat het bestand is ingelezen in VuStat kunnen leerlingen er analyses op kunnen draaien. Naast het bestand is een lessenserie beschikbaar die is ontwikkeld door wiskundedocenten Erik van Barneveld en Peter Kop van GSG Leo Vroman in Gouda. De lessenserie is bedoeld voor havo-leerlingen met wiskunde A en sluit aan op het nieuwe examenprogramma. De uitwerkingen van de lesmodule zijn op te vragen via onderwijssite@cbs.nl.

In de docentenhandleiding staat omschreven wat de benodigdheden zijn voor de lessenserie en worden enkele suggesties voor de les gegeven. Bij de opgaven (lessenserie) staat verdere uitleg over het bestand, zoals vraagstelling en toelichting van de variabelen.

Wat kun je ermee?

Het bestand is samengesteld naar aanleiding van verschillende verzoeken van wiskundedocenten om databestanden om te gebruiken in het nieuwe examenprogramma wiskunde, specifiek voor het werken met grote databestanden. Het doel van dit bestand is dan ook om als bron te dienen voor leerlingen om te oefenen met statistiek en niet om de officiële cijfers over de beroepsbevolking te berekenen, bijvoorbeeld het werkloosheidspercentage of het totaal aantal werklozen in Nederland. Daarvoor moeten de weegfactoren gebruikt worden, die in het excelbestand staan. De landelijke cijfers over o.a. werkloosheid kunt u vinden op de online databank van het CBS: StatLine.

Met dit bestand kunnen leerlingen statistische conclusies trekken, zoals:

  • een uitspraak doen over een populatieproportie of populatiegemiddelde en de betrouwbaarheid kwantificeren;
  • het verschil tussen twee groepen kwantificeren;
  • het verband tussen twee variabelen beschrijven.