Arbeidsmarkt iets krapper in het vierde kwartaal van 2024

Met een groei van 33 duizend (0,3 procent) in het vierde kwartaal kwam het totaal aantal banen op bijna 11,7 miljoen (11 682 duizend). Het gemiddelde aantal banen in heel 2024 was 112 duizend banen hoger dan het jaar ervoor. In deze cijfers zijn alle banen meegeteld, voltijd en deeltijd. In de afgelopen tien jaar is het aantal banen met ruim 1,7 miljoen toegenomen.

Aan het einde van het vierde kwartaal stonden er 404 duizend vacatures open. Dit is een toename van 7 duizend vacatures, na twee jaar vrijwel onafgebroken daling, alleen in het eerste kwartaal van 2024 was er nog een lichte toename.

De meeste vacatures zijn in de handel, de zorg en de zakelijke dienstverlening. Deze drie bedrijfstakken zijn goed voor de helft van alle openstaande vacatures.

Vacatures in de bouw en horeca nemen meest toe

Na een afname in het derde kwartaal, nam het aantal vacatures in de bouw in het vierde kwartaal toe met 2 duizend. In de horeca was er ook een toename van 2 duizend vacatures. In de zorg en cultuur, recreatie en overige dienstverlening nam het aantal vacatures met 1 duizend toe.

Minder vacatures in financiële dienstverlening en openbaar bestuur

In vijf bedrijfstakken nam het aantal vacatures niet toe. In het openbaar bestuur nam het aantal vacatures af met 1 duizend tot 27 duizend. Ook in de financiële dienstverlening en het onderwijs nam het aantal vacatures met 1 duizend af, tot 8 duizend en 11 duizend vacatures. In de handel (73 duizend) en in de industrie (33 duizend) bleef het aantal vacatures vrijwel gelijk aan een kwartaal eerder.

Meer nieuwe vacatures

Het aantal openstaande vacatures is gelijk aan het aantal openstaande vacatures aan het einde van het derde kwartaal plus het saldo van het aantal nieuwe en vervulde vacatures in het vierde kwartaal. In het vierde kwartaal ontstonden er 370 duizend vacatures en werden en 362 duizend vervuld. Zowel het aantal ontstane als vervulde vacatures was hoger dan in het derde kwartaal.

Vacaturegraad neemt af

De vacaturegraad nam in het afgelopen kwartaal iets af, tot 42. Dit betekent dat er per duizend banen van werknemers 42 vacatures open stonden. De bedrijfstak met de hoogste vacaturegraad bleef de bouw (75). Al langere tijd is de vacaturegraad in het onderwijs het laagst. In het vierde kwartaal ging het om 17 vacatures per duizend banen.

Toename bij zowel werknemers- als zelfstandigenbanen

Zowel bij werknemers als bij zelfstandigen nam het aantal banen toe in het vierde kwartaal. Het aantal werknemersbanen nam toe met 23 duizend (+0,3 procent) naar ruim 9 miljoen. Voor zelfstandigen kwamen er 10 duizend banen bij (+0,4 procent). Het aantal zelfstandigenbanen bedroeg ruim 2,6 miljoen. Ruim 1 op de 5 banen is een zelfstandigenbaan.

In de meeste bedrijfstakken meer banen

Zowel in het openbaar bestuur als in de zakelijke dienstverlening (exclusief de uitzendbureaus) kwamen er in het vierde kwartaal 6 duizend banen bij. Ook in de informatie en communicatie (5 duizend), bouw (5 duizend) en de handel, vervoer en horeca (4 duizend) nam het aantal banen toe.

Uitzendbureaus hadden 1 duizend banen meer dan in het derde kwartaal, een stijging van 0,1 procent. In het derde kwartaal van 2024 daalde het aantal banen in de uitzendbranche nog met 8 duizend. In het eerste kwartaal van 2022 steeg het aantal banen bij uitzendbureaus voor het laatst. In de industrie en het onderwijs daalde het aantal banen met duizend. Dit waren de enige twee bedrijfstakken waar minder banen waren.

Gewerkte uren gelijk gebleven

Werknemers en zelfstandigen werkten in het vierde kwartaal in totaal ruim 3,7 miljard uur. Dat is, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, gelijk aan het kwartaal ervoor.

2,7 miljoen flexwerknemers

Van de 9,8 miljoen mensen met betaald werk in het vierde kwartaal waren er bijna 2,7 miljoen werknemers met een flexibele arbeidsrelatie. Dit aantal nam licht toe, na een relatief sterke daling in het derde kwartaal. De trend in het aantal flexwerknemers is al langer dalende. In de eerste helft van 2023 was hun aantal nog 2,8 miljoen.

Het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie steeg vrijwel voortdurend vanaf het vierde kwartaal van 2015. In het vierde kwartaal van 2024 waren er 5,5 miljoen werknemers met een vaste arbeidsrelatie, dat aantal is zo goed als onveranderd ten opzichte van een kwartaal eerder. In het vierde kwartaal van 2024 waren er ruim 1,6 miljoen zelfstandigen.

Werkloosheid gelijk gebleven

Er waren in het vierde kwartaal 374 duizend mensen werkloos, dat aantal is gelijk aan een kwartaal eerder. Ook het werkloosheidspercentage is niet veranderd en bedroeg 3,7 procent van de beroepsbevolking. Het gaat bij werklozen om mensen die geen betaald werk hebben, maar daar wel recent naar hebben gezocht en op korte termijn beschikbaar zijn. Ook bij de verschillende leeftijdsgroepen (15 tot 25, 25 tot 45 en 45 tot 75 jaar) bleef de werkloosheid gelijk tussen het derde en vierde kwartaal.

Meer baanvinders en meer nieuwe baanzoekers

Het aantal werklozen in het vierde kwartaal van 2024 is het resultaat van onderliggende stromen tussen de werkzame, de werkloze en de niet-beroepsbevolking. Het onderstaande schema laat die stromen zien.

Aan de andere kant daalde de werkloosheid doordat meer werklozen werk vonden dan er werkenden werkloos raakten. Hierdoor liep de werkloosheid in het vierde kwartaal terug met 23 duizend. Bij elkaar resulteerden deze onderliggende stromen in een onveranderd aantal werklozen.

Aantal langdurig werklozen afgenomen

Het aantal langdurig werklozen, degenen die al een jaar of langer op zoek zijn naar werk, nam af in het vierde kwartaal van 2024, van 68 duizend naar 60 duizend. Het aantal werklozen die korter dan een jaar zonder werk zitten, nam toe van 306 duizend naar 314 duizend. Het percentage van alle werklozen die een jaar of langer op zoek zijn naar werk, was daarmee iets lager dan in de voorgaande kwartalen.

Onbenut arbeidspotentieel vrijwel gelijk

Mensen zonder werk die óf niet recent naar werk hebben gezocht óf die niet direct zouden kunnen beginnen, zijn niet opgenomen in de werkloosheidscijfers. Bovendien blijven deeltijdwerkers die meer uren willen werken buiten beschouwing. Het CBS brengt de omvang en samenstelling van deze deelgroepen van het zogenoemde onbenut arbeidspotentieel wel in kaart.