Woningen met 45-plussers komen minst vaak vrij

© Hollandse Hoogte
De kans dat een woning op korte termijn vrij komt, wordt vooral bepaald door de leeftijd van de bewoners, hun financiële situatie, of ze de woning bezitten of huren, en hoe lang zij al in de woning wonen. Arbeidsmarktpositie, herkomst, mobiliteit en regio hebben in verhouding weinig invloed. Woningen met een oudste bewoner tussen de 45 en 80 jaar oud komen minder vaak vrij dan gemiddeld. Dit meldt het CBS op basis van nieuw onderzoek naar verhuisgedrag in Nederland in 2021 en 2022.

De vrijkomkans is het percentage van alle bewoonde woningen dat in 2021 en 2022 vrij kwam voor nieuwe bewoners. Zo is de vrijkomkans voor koopwoningen kleiner (7 procent) dan voor huurwoningen met (12 procent) of zonder ontvangen huurtoeslag (17 procent).

Voor woningen met bewoners tot 35 jaar heeft woningbezit (eigendom) een remmend effect op de vrijkomkans, meer dan bij bewoners van 65 jaar of ouder. Bij jongere bewoners is de vrijkomkans van een woning juist groter bij meergezinswoningen. Bij bewoners van 65 jaar of ouder heeft het type woning minder invloed op het wel of niet vrijkomen. Voor woningen met 65-plussers geldt dat woningbezit minder belangrijk is voor de vrijkomkans, maar de gezondheidssituatie juist meer.

Kenmerken bewoners en woning, invloed op vrijkomen woning, 2021-2022
ThemaAlle woningen (effect op vrijkomen woning) Woningen met bewoners van 65 jaar of ouder (effect op vrijkomen woning) Woningen met bewoners van 35 jaar of jonger (effect op vrijkomen woning)
Leeftijd & samenstelling
bewoners
0,490,60,85
Financieel0,260,250,32
Eigendom0,190,130,37
Woonduur0,190,20,17
Woningtype0,170,070,29
Familie0,150,190,12
Gezondheid0,110,210,05
Buurt0,10,090,12
Werkkring0,050,060,04
Herkomst0,040,030,05
Mobiliteit0,020,050,02
Gemeente0,010,010,02

Vooral leeftijd bewoners van invloed op kans vrijkomen woning

De leeftijd van de jongste bewoner heeft het grootste effect op de vrijkomkans van een woning. De levensfase van de bewoners bepaalt — veel meer dan andere omstandigheden — of mensen toe zijn aan de volgende stap in de wooncarrière. Gemiddeld voor alle leeftijden komt 11 procent van de woningen op korte termijn vrij (landelijk gemiddelde). Woningen met bewoners tot ongeveer 40 jaar, en woningen met bewoners ouder dan 80 jaar kwamen in 2021-2022 het vaakst vrij.

Vrijgekomen woningen naar leeftijd jongste bewoner, 2021-2022Vrijgekomen woningen naar leeftijd jongste bewoner, 2021-2022. Landelijk gemiddelde van vrijkomkans is 10,5%.
Vrijgekomen woningen naar leeftijd jongste bewoner, 2021-2022
Leeftijd (jaar) Vrijkomkans (%)1) Woningen(x 1 000)
0 15,9 157,9
1 14,4 153,2
2 12,4 127,2
3 10,8 108
4 10 98,4
5 9,3 91,7
6 8,8 89,8
7 8,4 85,7
8 7,9 86,7
9 7,7 88,3
10 7,1 90
11 7,1 90
12 6,5 89,8
13 5,9 87,6
14 5,5 88,8
15 5,5 89,9
16 5,6 92,2
17 6 96,7
18 8,1 101,5
19 10,1 106
20 11,5 107,7
21 13,3 104,2
22 15,6 105,4
23 18,7 107,9
24 20,9 111,4
25 22 113
26 22,8 115,1
27 22,7 110,7
28 22,2 105,4
29 21,7 97,8
30 20,9 88,3
31 19,9 76,2
32 18,6 67,2
33 17,4 60,4
34 16,2 54,8
35 15 49,9
36 13,9 46,1
37 13,2 42,9
38 12,5 41,3
39 11,5 40,7
40 10,9 40,4
41 10,5 39,3
42 9,8 39,3
43 9,8 38,6
44 9,3 39,5
45 8,8 40,4
46 8,7 43,4
47 8,4 45,7
48 8,2 51
49 8,2 55,4
50 7,9 60,8
51 7,7 65,2
52 7,3 65,7
53 7,6 70,2
54 7,3 76,1
55 7,2 83,9
56 6,6 91,7
57 6,4 96,4
58 6 100,7
59 5,9 104,6
60 5,8 105,2
61 5,7 108,1
62 5,6 107,6
63 5,6 107,5
64 5,8 107
65 5,9 105,9
66 5,9 105,1
67 5,7 103,5
68 5,6 103,4
69 5,6 99,5
70 5,7 100,1
71 5,6 100,3
72 5,9 102
73 5,8 105,5
74 6 105,3
75 6,5 73,6
76 6,7 75,5
77 7 69,8
78 7,6 62,3
79 8,1 57,9
80 9 56,9
81 9,8 52,2
82 10,2 48,4
83 11,6 41,7
84 12,9 38,2
85 14,5 34,1
86 16,1 29,6
87 17,7 25,3
88 20,4 22,2
89 22,6 17,8
90 25,1 14,7
91 28,5 11,1
92 31,3 8,6
93 33,9 6,2
94 36,8 4,5
95 41,2 3
96 43,1 2,1
97 46,9 1,4
98 48,7 0,9
99 52,8 0,5
100 54,9 0,3

1) Landelijk gemiddelde is 10,5%

Woningen van bewoners met laagste welvaartspositie komen vaker vrij

Ook besteedbaar inkomen, vermogen en economische zelfstandigheid van de bewoners zijn van invloed op de kans dat een woning vrij komt. Zo is er een verhoogde vrijkomkans van de woning bij huishoudens met een inkomen in de laagste 10 procent, of een vermogen in de laagste 5 procent van de landelijke verdeling.

De vrijkomkans is ook hoger als alle bewoners economisch zelfstandig zijn, en dus een inkomen hebben op minimaal bijstandsniveau. Vooral bij jongere bewoners is dat het geval. Woningen met een WOZ-waarde lager dan circa 150 duizend euro komen vaker vrij dan duurdere woningen.

Kleinere kans op vertrek na langdurig verblijf op hetzelfde adres

Als mensen al lang in dezelfde woning wonen, neemt de kans af dat deze woning op korte termijn vrijkomt. Wanneer mensen net een nieuwe woning hebben betrokken, heeft de woonduur nog geen invloed op de vrijkomkans van deze woning. Maar na een tot twee jaar heeft een toenemende woonduur een stimulerend effect, en stijgt de vrijkomkans. Gemiddeld voor alle woningen slaat die invloed om van stimulerend naar remmend vanaf een woonduur van ongeveer twintig jaar. Onder jongere bewoners (tot 35 jaar) ligt dit omslagpunt al eerder: al bij een woonduur van dertien jaar heeft deze een remmend effect op de vrijkomkans van de woning. Jongere bewoners hebben al eerder dan ouderen de neiging om na een jarenlang verblijf nog langer in de woning te blijven wonen, waardoor de vrijkomkans van de woning al na kortere woonduur daalt.

Effect woonduur langst zittende bewoner op vrijkomkans woning, 2021-2022¹⁾
Woonduur (maanden)Mediaan (Effect op vrijkomen woning)
0-0,01
10,081
20,06
30,086
40,097
50,102
60,095
70,09
80,09
90,091
100,091
110,096
120,121
130,126
140,127
150,11
160,097
170,072
180,056
190,023
20-0,027
21-0,066
22-0,082
23-0,126
24-0,153
25-0,157
26-0,178
27-0,195
28-0,225
29-0,249
30-0,244
31-0,234
32-0,248
33-0,243
34-0,257
35-0,256
36-0,284
37-0,293
38-0,282
39-0,29
40-0,282
41-0,269
42-0,267
43-0,26
44-0,253
45-0,277
46-0,274
47-0,274
48-0,261
49-0,255
50-0,266
51-0,255
52-0,231
53-0,233
54-0,243
55-0,228
¹⁾ Een positief effect betekent stimulerend, een negatief effect remmend op vrijkomkans woning.