Toename bijstand onder mensen geboren buiten Europa

Stadsloket
© ANP / Berlinda van Dam
Eind september 2024 ontvingen 404 duizend mensen tot de AOW-leeftijd een algemene bijstandsuitkering. Dit is een stijging van 6 duizend mensen (2 procent) vergeleken met een jaar eerder. Vooral onder jongeren tot 27 jaar nam het aantal bijstandsgerechtigden toe, namelijk met 3 duizend. Uit meer gedetailleerde cijfers over het tweede kwartaal van 2024 blijkt dat het aantal bijstandsgerechtigden toen voornamelijk toenam onder mensen geboren buiten Europa, namelijk met 8 duizend. Dit blijkt uit nieuwe kwartaalcijfers van het CBS.

Het is het vijfde kwartaal op rij dat het aantal bijstandsgerechtigden hoger is dan een jaar eerder. Daarvoor was het aantal mensen met een bijstandsuitkering juist negen kwartalen achter elkaar lager.

Mensen tot de AOW-leeftijd met een algemene bijstandsuitkering
JaarKwartaalAantal_bijstandsgerechtigden_tot_aow_ultimo_kwartaal (x 1 000)
20131e kwartaal395
20132e kwartaal402
20133e kwartaal403
20134e kwartaal413
20141e kwartaal425
20142e kwartaal430
20143e kwartaal427
20144e kwartaal434
20151e kwartaal442
20152e kwartaal442
20153e kwartaal440
20154e kwartaal449
20161e kwartaal458
20162e kwartaal460
20163e kwartaal458
20164e kwartaal465
20171e kwartaal472
20172e kwartaal468
20173e kwartaal459
20174e kwartaal457
20181e kwartaal455
20182e kwartaal448
20183e kwartaal436
20184e kwartaal432
20191e kwartaal432
20192e kwartaal425
20193e kwartaal416
20194e kwartaal415
20201e kwartaal421
20202e kwartaal430
20203e kwartaal424
20204e kwartaal428
20211e kwartaal430
20212e kwartaal423
20213e kwartaal412
20214e kwartaal408
20221e kwartaal406
20222e kwartaal402
20223e kwartaal397
20224e kwartaal397
20231e kwartaal400
20232e kwartaal399
20233e kwartaal398
20234e kwartaal400
20241e kwartaal404
20242e kwartaal405
20243e kwartaal*404
* voorlopige cijfers

Toename onder mensen tot 45 jaar

Het aantal mensen tot 27 jaar met een bijstandsuitkering kwam in het derde kwartaal van 2024 uit op 40 duizend, een toename van 3 duizend mensen (9 procent) vergeleken met een jaar eerder. Het is het zevende kwartaal op rij dat er een toename is in deze leeftijdsgroep.

Bij 27- tot 45-jarigen was het aantal bijstandsgerechtigden eind september 2 duizend hoger, waarmee het uitkwam op 136 duizend. Het is het derde kwartaal op rij dat het aantal bijstandsgerechtigden in deze groep hoger was dan een jaar eerder.

Het aantal bijstandsgerechtigde 45-plussers was met 228 duizend mensen nagenoeg hetzelfde als een jaar eerder.

Mensen met een algemene bijstandsuitkering naar leeftijd
JaarMaandJonger dan 27 jaar (verandering t.o.v. een jaar eerder x 1 000)27 tot 45 jaar (verandering t.o.v. een jaar eerder x 1 000)45 jaar tot AOW (verandering t.o.v. een jaar eerder x 1 000)
2019mrt-6,1-15,9-1,9
2019jun-5,9-15,2-1,3
2019sep-4,9-14-0,8
2019dec-4,3-12,6-0,9
2020mrt-1,5-7,9-0,9
2020jun2,8-0,11,7
2020sep2,92,32,9
2020dec45,53,9
2021mrt2,44,12,4
2021jun-2,5-3,3-1
2021sep-3-6,3-3,3
2021dec-4,5-9,9-5,5
2022mrt-6-13,4-4,9
2022jun-4,4-12,5-4,5
2022sep-1,6-9,8-3,8
2022dec-0,6-8,1-2,7
2023mrt1,1-5,4-1,6
2023jun1,9-3,2-1,1
2023sep2,7-1,70,2
2023dec3,2-0,20,8
2024mrt3,20,70
2024jun3,21,70,6
2024sep*3,42,10,1
* voorlopige cijfers

Toename onder mensen geboren buiten Europa

Cijfers over het geboorteland en herkomstland van bijstandsgerechtigden zijn beschikbaar voor het tweede kwartaal van 2024 en eerder. Mensen met een Nederlandse herkomst zijn, net als hun ouders, in Nederland geboren. Onder deze groep was het aantal bijstandsgerechtigden in het tweede kwartaal 3 duizend (2 procent) lager dan een jaar eerder. Al dertien kwartalen op rij is er een afname, die sinds maart 2022 wel steeds kleiner wordt. Onder mensen geboren buiten Europa nam het aantal bijstandsgerechtigden toe met 8 duizend (4 procent). Het is het zevende kwartaal op rij met een toename in deze groep.

Onder mensen tot 27 jaar nam het aantal bijstandsgerechtigden bij alle herkomstgroepen toe. Andere leeftijdscategorieën laten een gevarieerder beeld per herkomstgroep zien. Zo nam binnen de leeftijdscategorie 45 jaar tot de AOW-leeftijd het aantal mensen met een Nederlandse herkomst af met 3 duizend, terwijl het aantal mensen geboren buiten Europa toenam met 3 duizend.

Mensen met een algemene bijstandsuitkering naar herkomst
JaarMaandBuiten Europa, geboren in NL (verandering t.o.v. een jaar eerder x 1 000)Buiten Europa, geboren in buitenland (verandering t.o.v. een jaar eerder x 1 000)Europa (excl. NL), geboren in NL (verandering t.o.v. een jaar eerder x 1 000)Europa (excl. NL), geboren in buitenland (verandering t.o.v. een jaar eerder x 1 000)Nederland, geboren in NL (verandering t.o.v. een jaar eerder x 1 000)
2019mrt-2,1-10,8-0,5-1,1-9,5
2019jun-1,7-11,4-0,3-0,9-7,8
2019sep-1,3-10,5-0,3-0,8-6,5
2019dec-1-10-0,2-0,8-5,8
2020mrt0,5-70-0,2-3,5
2020jun3,1-1,20,30,51,8
2020sep3,41,70,30,62,2
2020dec44,50,31,13,4
2021mrt2,84,90,10,70,4
2021jun-0,20,4-0,4-0,2-6,4
2021sep-1,4-1,2-0,5-0,6-8,9
2021dec-2,8-3,4-0,7-1,2-11,8
2022mrt-3,7-5,5-0,8-1,5-13
2022jun-3,4-4,3-0,7-1,3-11,7
2022sep-2,5-1,4-0,6-1-9,6
2022dec-20,7-0,5-0,9-8,7
2023mrt-1,13,2-0,3-0,7-7
2023jun-0,54,7-0,2-0,5-5,9
2023sep06,2-0,1-0,3-4,6
2023dec0,66,4-0,10-3,2
2024mrt0,66,4-0,10,1-3,1
2024jun0,77,7-0,10,1-2,9

Meer dan de helft bijstandsgerechtigden geboren buiten Europa

In het tweede kwartaal van 2024 hadden 180 duizend mensen geboren in Nederland een algemene bijstandsuitkering, dat is 44 procent van het totaal. Verhoudingsgewijs zijn er meer bijstandsgerechtigden geboren buiten Nederland (migranten). In totaal ontvingen 17 duizend migranten geboren in Europa en 208 duizend migranten geboren Buiten-Europa bijstand, dat is respectievelijk 4 en 51 procent van het totaal aantal bijstandsontvangers. In de groep geboren Buiten-Europa vormen migranten uit Syrië met 50 duizend de grootste groep, gevolgd door Marokko (27 duizend) en Turkije (22 duizend).

Uit onderzoek is gebleken dat achtergrondkenmerken, met name het opleidingsniveau, samenhangen met de kans dat iemand gebruikmaakt van bijstand. Als rekening wordt gehouden met deze achtergrondkenmerken zijn de verschillen naar geboorteland en herkomstland kleiner, maar blijven wel aanwezig.

Aantal mensen met een algemene bijstandsuitkering naar geboorteland en herkomst, juni 2024
 Geboren in buitenland (x 1 000)Geboren in Nederland (x 1 000)
Nederland0139
Syrië50,30,1
Marokko26,88,2
Turkije21,95,3
Irak12,20,2
Suriname11,46,7
Afghanistan9,20
Voormalige Nederlandse Antillen en Aruba7,81,7
Ethiopië7,60,1
Somalië7,50,2
Iran6,60,1
Overig*63,918,2
* Categorie overig: landen met minder dan 4 000 bijstandsgerechtigden