Hoeveelheid huishoudelijk afval per inwoner daalt licht in 2023

Een medewerker van een glasrecyclingbedrijf verwerkt de enorme hoeveelheid flessen na de feestdagen.
© ANP / Robin van Lonkhuijsen
In 2023 hebben de 342 gemeenten in Nederland 8,1 miljard kilogram huishoudelijk afval ingezameld. Dit komt neer op ongeveer 453 kilogram per inwoner. In 2022 was dat 460 kilogram per inwoner. De grootste afvalstromen zijn huishoudelijk restafval, groente-, fruit- en tuinafval (gft), en papier en karton. Ongeveer een kwart van de gemeenten zamelt minder soorten huishoudelijk afval gescheiden in en laat het afval na inzameling scheiden. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

Huishoudelijk afval, 2023
Type huishoudelijk afval, 2023kg per inwoner (kg per inwoner)
Restafval177
Groente-, fruit- en tuinafval92
Papier en karton41
Grof tuinafval23
Schoon puin22
Hout25
Plastic (flessen), metaalverpakkingen en drankkartons21
Glas20
Overig32

Minder huishoudelijk restafval en papier en karton, meer gft

Het huishoudelijk restafval is afgenomen van 182 kilogram per inwoner in 2022 naar 177 kilogram per inwoner in 2023. Met 713 kilogram per inwoner zamelde Ameland het meeste huishoudelijk restafval in. In Horst aan de Maas werd het minste huishoudelijk afval ingezameld: 26 kilogram per inwoner.

Papier en karton is een afvalstroom die al jaren afneemt door de digitalisering. Tijdens de coronapandemie stabiliseerde deze afvalstroom doordat er meer pakketjes werden verzonden, maar in 2023 is de afname verder doorgezet. Er werd dat jaar 41 kilogram per inwoner aan oud papier en karton ingezameld, tegen 43 kilogram per inwoner in 2022. In 2000 werd nog 64 kilogram per inwoner aan oud papier ingezameld. Op Schiermonnikoog werd in 2023 het meeste papier ingezameld: 159 kilogram per inwoner. In Den Haag werd met 16 kilogram per inwoner het minste oud papier en karton ingezameld.

In 2023 is met 92 kilogram per inwoner meer gft-afval ingezameld dan in het relatief droge jaar 2022, toen 89 kilogram per inwoner werd ingezameld. In stedelijke gebieden met veel hoogbouw is minder ruimte voor afvalbakken voor het gescheiden van afval zoals gft. Dit is terug te zien in de cijfers, waar Amsterdam met 4 kilogram gft per inwoner lager uitkomt dan gemiddeld. Het meeste gft-afval werd ingezameld in de niet-stedelijke gemeente Westerveld: 241 kilogram per inwoner.

Huishoudelijk restafval, 2023
GemeentenaamHuishoudelijk restafval ( kg per inwoner)
Aa en Hunze183,9
Aalsmeer186,4
Aalten61,6
Achtkarspelen227,3
Alblasserdam186,4
Albrandswaard190,9
Alkmaar
Almelo193
Almere198,9
Alphen aan den Rijn206,9
Alphen-Chaam97,8
Altena90,5
Ameland712,4
Amersfoort203,2
Amstelveen179,7
Amsterdam284,7
Apeldoorn81,8
Arnhem233,6
Assen174,6
Asten59,5
Baarle-Nassau74,6
Baarn153,2
Barendrecht214
Barneveld127,2
Beek (L.)118,6
Beekdaelen124,8
Beesel66,4
Berg en Dal62,6
Bergeijk66,6
Bergen (L.)132,9
Bergen (NH.)150,8
Bergen op Zoom
Berkelland140,6
Bernheze
Best119,4
Beuningen68,2
Beverwijk
De Bilt144,3
Bladel59,9
Blaricum134,9
Bloemendaal182,1
Bodegraven-Reeuwijk
Boekel40,4
Borger-Odoorn90,7
Borne91
Borsele
Boxtel130,6
Breda
Bronckhorst46
Brummen109,9
Brunssum
Bunnik153,9
Bunschoten175,6
Buren
Capelle aan den IJssel312,4
Castricum116,2
Coevorden176,2
Cranendonck59,6
Culemborg
Dalfsen60
Dantumadiel222,2
Delft160
Deurne73,8
Deventer92
Diemen245,2
Dijk en Waard199
Dinkelland88,8
Doesburg108,9
Doetinchem151,9
Dongen128,8
Dordrecht195,3
Drechterland
Drimmelen
Dronten139,6
Druten50,5
Duiven106
Echt-Susteren124,4
Edam-Volendam255,3
Ede109,9
Eemnes122,6
Eemsdelta203,4
Eersel58,8
Eijsden-Margraten
Eindhoven219
Elburg219
Emmen146,9
Enkhuizen199,3
Enschede119,8
Epe94,6
Ermelo147,1
Etten-Leur86,6
De Fryske Marren176,7
Geertruidenberg106,6
Geldrop-Mierlo123,3
Gemert-Bakel69
Gennep175,5
Gilze en Rijen57,9
Goeree-Overflakkee122,2
Goes166,7
Goirle
Gooise Meren134,9
Gorinchem247
Gouda137,7
's-Gravenhage (gemeente)313,6
Groningen (gemeente)212,4
Gulpen-Wittem95,6
Haaksbergen193,3
Haarlem227,2
Haarlemmermeer146,3
Halderberge141,6
Hardenberg108,5
Harderwijk180,2
Hardinxveld-Giessendam208,8
Harlingen248
Hattem63,9
Heemskerk199,6
Heemstede196,2
Heerde107,3
Heerenveen154,6
Heerlen155,2
Heeze-Leende
Heiloo125
Den Helder235
Hellendoorn129,7
Helmond
Hendrik-Ido-Ambacht203,6
Hengelo (O.)85,3
's-Hertogenbosch
Heumen68,4
Heusden69,6
Hillegom138,1
Hilvarenbeek118,3
Hilversum
Hoeksche Waard149,7
Hof van Twente80,4
Het Hogeland157,3
Hollands Kroon109,4
Hoogeveen
Hoorn189,9
Horst aan de Maas25,5
Houten151,3
Huizen
Hulst163,3
IJsselstein199,4
Kaag en Braassem121,5
Kampen93,3
Kapelle144,8
Katwijk166,6
Kerkrade
Koggenland147
Krimpen aan den IJssel209,6
Krimpenerwaard127,6
Laarbeek73,7
Land van Cuijk42,9
Landgraaf
Landsmeer
Lansingerland144,2
Laren (NH.)
Leeuwarden198,5
Leiden226,9
Leiderdorp180
Leidschendam-Voorburg218,8
Lelystad197,8
Leudal
Leusden77,4
Lingewaard71,5
Lisse116,5
Lochem100,1
Loon op Zand146,1
Lopik157,1
Losser143,7
Maasdriel70,4
Maasgouw
Maashorst
Maassluis282,8
Maastricht103,5
Medemblik
Meerssen108,4
Meierijstad
Meppel168,3
Middelburg (Z.)180,7
Midden-Delfland160,9
Midden-Drenthe175,2
Midden-Groningen
Moerdijk184,1
Molenlanden204,4
Montferland119,6
Montfoort
Mook en Middelaar80,3
Neder-Betuwe74,3
Nederweert
Nieuwegein237,4
Nieuwkoop112,2
Nijkerk99,6
Nijmegen101,6
Nissewaard223,3
Noardeast-Frysl�n224,7
Noord-Beveland354,6
Noordenveld182
Noordoostpolder101,9
Noordwijk212,4
Nuenen, Gerwen en Nederwetten
Nunspeet192,7
Oegstgeest168,2
Oirschot
Oisterwijk118,5
Oldambt162,2
Oldebroek173,5
Oldenzaal115,9
Olst-Wijhe46,8
Ommen60,1
Oost Gelre61,3
Oosterhout
Ooststellingwerf180,1
Oostzaan220,3
Opmeer
Opsterland181,1
Oss125,5
Oude IJsselstreek111,4
Ouder-Amstel174
Oudewater145,5
Overbetuwe108,5
Papendrecht209,4
Peel en Maas80,8
Pekela
Pijnacker-Nootdorp165,8
Purmerend249,5
Putten80,6
Raalte100,6
Reimerswaal139,1
Renkum102,8
Renswoude78,1
Reusel-De Mierden
Rheden171,3
Rhenen136,3
Ridderkerk216,9
Rijssen-Holten157,2
Rijswijk (ZH.)231
Roerdalen162,2
Roermond
De Ronde Venen170,3
Roosendaal122,6
Rotterdam321,9
Rozendaal131,1
Rucphen161,2
Schagen161,7
Scherpenzeel86,7
Schiedam263,6
Schiermonnikoog606,9
Schouwen-Duiveland173,3
Simpelveld
Sint-Michielsgestel98,1
Sittard-Geleen138,2
Sliedrecht215
Sluis205,9
Smallingerland141,1
Soest161,9
Someren67,8
Son en Breugel102,6
Stadskanaal179,7
Staphorst53
Stede Broec
Steenbergen160,7
Steenwijkerland76
Stein (L.)126,2
Stichtse Vecht200,9
S�dwest-Frysl�n222,5
Terneuzen257,7
Terschelling384,3
Texel
Teylingen132
Tholen221,2
Tiel91,1
Tilburg132,1
Tubbergen82,2
Twenterand92,1
Tynaarlo105,1
Tytsjerksteradiel175,2
Uitgeest97,1
Uithoorn207,7
Urk157,4
Utrecht (gemeente)219,1
Utrechtse Heuvelrug119,8
Vaals
Valkenburg aan de Geul85
Valkenswaard
Veendam207,6
Veenendaal107,9
Veere175,3
Veldhoven136,6
Velsen158,2
Venlo
Venray79
Vijfheerenlanden212,2
Vlaardingen301,5
Vlieland533,9
Vlissingen266
Voerendaal
Voorne aan Zee254,8
Voorschoten228,9
Voorst93,5
Vught
Waadhoeke233,5
Waalre115
Waalwijk104,3
Waddinxveen117,7
Wageningen131,8
Wassenaar243,6
Waterland
Weert276,4
West Betuwe
West Maas en Waal
Westerkwartier107,8
Westerveld150,5
Westervoort115,4
Westerwolde225,1
Westland204,6
Weststellingwerf260,3
Wierden82,3
Wijchen107,3
Wijdemeren
Wijk bij Duurstede110,3
Winterswijk66,9
Woensdrecht231,4
Woerden162,1
De Wolden
Wormerland131,1
Woudenberg83,2
Zaanstad221,1
Zaltbommel89,7
Zandvoort262,3
Zeewolde
Zeist186,8
Zevenaar118,6
Zoetermeer240,3
Zoeterwoude83,1
Zuidplas132,7
Zundert83,4
Zutphen123,7
Zwartewaterland53,8
Zwijndrecht
Zwolle134,2

Kwart van de gemeenten laat restafval nascheiden

Steeds meer afval wordt gerecycled. Ingezameld afval wordt gescheiden en hergebruikt als nieuwe grondstof of als nieuw product. Dit noemen we een circulaire economie. De meeste gemeenten zetten in op scheiden van afval door de burger zelf. Denk aan gescheiden ingezamelde afvalstromen als glas, en plastic flessen, metaalverpakkingen en drankkartons (pmd). Uit kostenoverwegingen, en doordat het rendement van nascheidingsinstallaties beter wordt, laten steeds meer gemeenten hun restafval nascheiden. Dit houdt in dat de burger minder afval zelf gescheiden hoeft aan te bieden, maar de gemeente zamelt het afval (deels) ongescheiden in, en stuurt het naar een nascheidingsinstallatie.

Het CBS heeft over 2023 voor het eerst cijfers verzameld over nascheiding in opdracht van gemeenten. Ongeveer een kwart van de Nederlandse gemeenten laat het restafval door een afvalverwerker nascheiden.

In de gemeenten die gebruik maakten van nascheiding, werd in 2023 ongeveer 920 miljoen kilogram restafval aangeboden bij een nascheidingsinstallatie. Dit komt neer op 139 kilogram per inwoner. Uit het aangeboden restafval worden voornamelijk kunststof en biogranulaat teruggewonnen. Het restant dat overblijft na de nascheiding, wordt in de meeste gevallen verbrand.