Import Russisch steenkool vrijwel tot stilstand gekomen

Luchtfoto van de Eerste Maasvlakte met op voorgrond boten met kolen en ijzererts en op achtergrond een elektriciteitscentrale
© ANP / Siebe Swart
De invoer van in Nederland verbruikte steenkool is in 2023 ten opzichte van een jaar eerder met ruim een kwart gedaald naar 6,5 miljard kilogram. De invoer van steenkool uit Rusland daalde tegelijkertijd met 900 miljoen kilogram naar 11 duizend kilogram. In 2020 was nog ruim de helft afkomstig uit Rusland. Sinds 2022 geldt er een embargo op Russische steenkool. Dit meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers.

Invoer steenkool per land van oorsprong
Land2020 (mld kg)2021 (mld kg)2022 (mld kg)2023 (mld kg)
Australië1,291,931,671,53
Colombia0,310,380,600,50
Rusland (Russische federatie)3,233,330,940,00
Verenigde Staten van Amerika1,212,102,712,47
Zuid-Afrika0,000,201,921,00
Overig0,000,791,210,99

Alleen al tijdens het eerste jaar van de economische boycot van Rusland in 2022 werd er 2,4 miljard kilogram minder Russische steenkool ingevoerd. Tegelijkertijd steeg de import uit Zuid-Afrika (+1,7 miljard kilo) en Verenigde Staten (+0,6 miljard kilo).

In 2023 kwam de meeste in Nederland verbruikte steenkool uit de Verenigde Staten, met een aandeel van 38 procent. Ook uit Australië en uit Zuid-Afrika werd relatief veel steenkool ingevoerd in 2023.

Verbruik van kolen per sector
JaarEnergiebedrijven (mld kg)Cokesovens (mld kg)Ijzer en Staal (incl. hoogovens) (mld kg)Overige verbruikers industrie (mld kg)
20202,552,631,290,03
20214,752,661,400,03
20224,862,671,290,02
20232,892,480,990,02

Energiebedrijven verbruikten 40 procent minder kolen

In 2023 verbruikten energiebedrijven (kolencentrales) vergeleken met het jaar ervoor 2,0 miljard (-40 procent) kilogram minder steenkool (ketelkolen) voor het opwekken van elektriciteit, met name door een sterk gestegen elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen, zoals zon en wind.

Vooral door hoge gasprijzen konden in 2021 en 2022 kolencentrales nog elektriciteit produceren uit steenkool tegen een concurrerende prijs. In 2023 was 45 procent van alle soorten steenkool <toelichting steenkool> bestemd voor kolencentrales.

Minder steenkoolverbruik hoogovens en cokesfabrieken

Andere grote verbruikers van steenkool waren de hoogovens en de cokesfabrieken. In de hoogovens daalde het verbruik in 2023 met 0,3 miljard kilogram, bijna een kwart minder dan een jaar eerder. Deze daling hing samen met groot onderhoud.

De cokesfabrieken verbruikten bijna 0,2 miljard kilogram (-7 procent) minder kolen voor de productie van cokesovencokes. Deze cokesovencokes worden vooral gebruikt bij de vervaardiging van ijzer in de hoogovens. In 2023 werd 54 procent van alle soorten steenkool verbruikt in cokesfabrieken en hoogovens.

Bronnen

Relevante links