Werklozen vaak jong en op zoek naar een bijbaan

Dit blijkt uit de publicatie Dynamiek op de Nederlandse Arbeidsmarkt 2024, die vandaag verschijnt. Hierin staat onderbenutting van mensen centraal. Deze publicatie is een samenwerking van het CBS, TNO en externe onderzoekers.

Meeste werklozen hadden bedrijfseconomisch of administratief beroep

Voor het eerst heeft het CBS cijfers over de beroepen van werklozen. Daarbij is gekeken naar degenen die in de voorafgaande acht jaar betaald werk hebben gehad. Net als bij werkenden komen bij werklozen bedrijfseconomische en administratieve beroepen het meest voor. Bij de werklozen gaat dit vooral op voor 25-plussers. Bij werklozen die jonger zijn dan 25 jaar komen andere beroepsklassen het meest voor. Het gaat dan om commerciële beroepen als verkoopmedewerker, transport- en logistieke beroepen als vakkenvuller, of dienstverlenende beroepen als horecapersoneel.

Werkloosheid hoogst bij transport- en logistieke beroepen

Als de beroepen die mensen hadden voordat ze werkloos werden, worden afgezet tegen de beroepen van de totale beroepsbevolking, is af te leiden in welke beroepsklasse de werkloosheid het hoogst is en waar die is toe- of afgenomen. Volgens die berekening was de werkloosheid in het eerste kwartaal van 2024 het hoogst bij de transport- en logistieke beroepen (6,3 procent) en bij de categorie overige beroepen (8,1 procent). Het werkloosheidspercentage was het laagst in de beroepsklasse openbaar bestuur, veiligheid en justitie (1,7 procent), gevolgd door de beroepsklasse zorg en welzijn (2,0 procent).

De werkloosheid in alle beroepsklassen samen nam in de afgelopen twee jaar licht toe, van 3,6 naar 3,8 procent van de beroepsbevolking. Bij vijf van de dertien beroepsklassen was de absolute toename sterker dan gemiddeld: transport- en logistieke beroepen, commerciële beroepen, agrarische beroepen, pedagogische beroepen en technische beroepen.

Ook relatief veel jongeren in rest onbenut arbeidspotentieel

Werklozen maken deel uit van het zogeheten onbenut arbeidspotentieel. Dat bestaat verder uit semiwerklozen en onderbenutte deeltijdwerkers. Ook voor deze groepen is gekeken naar kenmerken als leeftijd, het volgen van onderwijs en het laatst uitgeoefende beroep. Daaruit blijkt dat jongeren niet alleen onder werklozen zijn oververtegenwoordigd, maar ook bij de rest van het onbenut arbeidspotentieel. Van de onderbenutte deeltijders – mensen die in deeltijd werken maar beschikbaar zijn om meer uren te gaan werken – was bijna de helft jonger dan 25 jaar. Onder de semiwerklozen was dat bijna een derde.

Over de publicatie

In de tweejaarlijkse CBS-TNO-publicatie Dynamiek op de Nederlandse Arbeidsmarkt (DNA) is een uitgebreid artikel gewijd aan de kenmerken van mensen in het onbenut arbeidspotentieel: Kenmerken van het onbenut arbeidspotentieel: onderwijs en arbeidsverleden. Deze zevende editie van DNA wordt uitgegeven als themanummer van Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukkken. In dit deel staat de onderbenutting van mensen op de arbeidsmarkt centraal. Naast bijdragen van medewerkers van het CBS en TNO staan in de publicatie ook bijdragen van onderzoekers van SEOR, ROA (Universiteit Maastricht), Avans Hogeschool, Saxion, Centerdata en de Vrije Universiteit Amsterdam.