Koopkrachtverlies Caribisch Nederland in 2022

© CBS
De koopkracht in Caribisch Nederland daalde in 2022 mede door de hoge inflatie. Op Bonaire ging de bevolking er 4,2 procent op achteruit ten opzichte van 2021, op Sint Eustatius 3,3 procent en op Saba 1,6 procent. Voor uitkeringsontvangers op Bonaire en Sint Eustatius verbeterde de koopkracht wel, door de stijging van de uitkeringen en een energietoeslag. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Om de bestaanszekerheid op Caribisch Nederland te verbeteren worden sinds 2019 stappen gezet om de minimumlonen en de uitkeringen Algemene ouderdomsverzekering (AOV), de Algemene weduwen- en wezenwet (AWW) en de Onderstand te verhogen en daarmee de koopkracht te verbeteren. In 2022 werden de uitkeringen en het minimumloon naast de jaarlijkse indexering op basis van de inflatie van 2021 extra verhoogd. Ook de kinderbijslag werd opnieuw verhoogd en huishoudens met Onderstand kregen een energietoeslag. Toch wogen deze maatregelen voor de totale bevolking onvoldoende op tegen de stijging van het gemiddelde prijsniveau in 2022. De inflatie op Bonaire was 9,7 procent, op Sint Eustatius 7,7 procent en op Saba 8,6 procent. De doorsnee koopkracht in 2022 daalde op alle drie de eilanden na 10 jaar van vrijwel voortdurende stijgingen.

Doorsnee koopkrachtontwikkeling Caribisch Nederland
 Bonaire (% verandering t.o.v. jaar eerder)Sint Eustatius (% verandering t.o.v. jaar eerder)Saba (% verandering t.o.v. jaar eerder)
20123,24,54,6
20131,62,33,3
201421,13,1
20154,64,63,1
20162,62,46,3
20171,14,41,1
2018-0,53,40,3
20193,76,65,5
20205,62,74,7
20211,71,21,2
2022*-4,2-3,3-1,6
* voorlopige cijfers

Koopkrachtverbetering voor uitkeringsontvangers

Huishoudens met onderstand kregen in 2022 een energietoeslag om de gestegen energierekening te kunnen betalen. Daarnaast werden de uitkeringen verhoogd. Dit zorgde op Bonaire en Sint Eustatius voor een verbetering van de doorsnee koopkracht van uitkeringsontvangers. Respectievelijk gingen ze er 2,2 procent en 2,5 procent op vooruit. De doorsnee koopkracht van personen in huishoudens met voornamelijk inkomen uit werk daalde op alle drie de eilanden. Op Bonaire was het koopkrachtverlies van de werkenden met 4,9 procent het grootst. Voor werkenden op Sint Eustatius en Saba daalde de koopkracht met 4,1 procent en 1,7 procent.

Als de koopkracht in doorsnee daalt, wil dat niet zeggen dat iedereen erop achteruit gaat. Zo verbeterde de koopkracht in 2022 voor minimaal 40 procent van de eilandbewoners. Ruim 90 procent van de Caribisch Nederlanders maakt deel uit van een huishouden met voornamelijk inkomen uit werk. Ondanks de doorsnee daling van hun koopkracht, verbeterde bij ongeveer 2 op de 5 werkenden de koopkracht. Omgekeerd betekent de doorsnee koopkrachtstijging bij de uitkeringsontvangers, een kleine 10 procent van de bevolking, niet perse dat alle personen in deze huishoudens erop vooruit gaan. Wel zijn het er meer dan bij de werkenden. Op Sint Eustatius gingen 3 op de 4 personen in huishoudens met voornamelijk inkomen uit uitkering erop vooruit.

Verbeterde koopkracht naar voornaamste inkomensbron huishouden, 2022*
 Bonaire (% personen)Sint Eustatius (% personen)Saba (% personen)
Totaal404244
Inkomen uit arbeid383943
Inkomen uit sociale voorziening527745
* voorlopige cijfers

Op Saba profiteren paren met kinderen

In 2022 verbeterde op Saba de koopkracht van personen in paren met kinderen met 0,5 procent. Voor de personen in alle overige huishoudens daalde de koopkracht op alle drie de eilanden. Op Bonaire en Sint Eustatius kromp de koopkracht het minst bij alleenstaanden en éénoudergezinnen. Paren zonder kinderen op Bonaire moesten het meest aan koopkracht inleveren. Zij gingen er 5,8 procent op achteruit.

Doorsnee koopkrachtontwikkeling naar huishoudenssamenstelling, 2022*
 Bonaire (% verandering t.o.v. jaar eerder)Sint Eustatius (% verandering t.o.v. jaar eerder)Saba (% verandering t.o.v. jaar eerder)
Eenpersoonshuishouden-2,4-1,3-3,5
Eenoudergezin-1,7-3,1-1,0
Paar, zonder kind-5,8-4,5-4,1
Paar, met kind(eren)-4,6-3,00,5
Meerpersoonshuishouden, overig-4,6-5,2-1,3
* voorlopige cijfers

Koopkrachtwinst bij lage inkomens Sint Eustatius

Op Sint Eustatius verbeterde de koopkracht voor personen in huishoudens in de laagste inkomenskwartielgroep met 0,4 procent. Dit kwam door de verhoging van de uitkeringen en de energietoeslag. Op Bonaire en Saba daalde de doorsnee koopkracht van deze groep, maar minder sterk dan bij de personen in de hogere inkomensgroepen. Op alle drie de eilanden gingen personen in de hoogste inkomensgroep er in doorsnee het meest op achteruit. Toch verbeterde de koopkracht voor ongeveer 1 op de 3 personen binnen deze huishoudens.

Doorsnee koopkrachtontwikkeling naar inkomensgroep, 2022*
 Bonaire (% verandering t.o.v. jaar eerder)Sint Eustatius (% verandering t.o.v. jaar eerder)Saba (% verandering t.o.v. jaar eerder)
1e 25%-groep (laag inkomen)-1,30,4-0,2
2e 25%-groep-4,7-2,9-1,7
3e 25%-groep-4-3,7-0,4
4e 25%-groep (hoog inkomen)-5,4-4,6-4,2
* voorlopige cijfers

Jong en oud gaan erop achteruit

Personen in alle leeftijdsklassen gingen er in koopkracht op achteruit. De 40- tot 60-jarigen op Bonaire moesten met 4,8 procent het meest aan koopkracht inleveren. Op Saba gingen 60-plussers er met 2,5 procent het meest op achteruit.

Bronnen