Industrie verwacht 30 procent meer te investeren

© CBS
Producenten verwachten in 2024 circa 30 procent meer te investeren in materiële vaste activa dan in 2023. Deze hoge verwachting heeft deels te maken met investeringen die al in 2023 in gebruik zouden zijn genomen, maar zijn uitgesteld tot 2024. Bijna een vijfde van de industriële investeringen zijn volgens de bedrijven gericht op verduurzaming en energiebesparing. Bij bedrijven actief in energievoorziening is dit zelfs ruim de helft. Dit meldt het CBS op basis van de voorjaarsenquête investeringsverwachtingen.
De gegevens voor dit onderzoek zijn verzameld tussen half januari en half mei 2024, met een enquête onder bedrijven met 10 of meer werkzame personen. Bedrijven in vijf bedrijfstakken hebben vragen beantwoord over de verwachte investeringen in materiële activa, zoals gebouwen, machines, vervoermiddelen of computers.

Energieleveranciers verwachten grootste stijging

Bedrijven in de energievoorziening zijn het positiefst gestemd en verwachten ruim een derde meer te investeren in 2024. Het gaat om bedrijven die handelen in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht, of die betrokken zijn bij de productie of distributie daarvan. Ook bedrijven die zich bezighouden met water en afvalbeheer verwachten een dergelijke investeringsgroei. Van de ondervraagde bedrijfstakken is de bouwnijverheid het somberst; bouwbedrijven voorzien een investeringskrimp van een derde ten opzichte van 2023.

Ten opzichte van 2023 verwacht de industrie ongeveer 30 procent meer te investeren. Vooral de branches elektrotechnische en machine-industrie (+60 procent), raffinaderijen en chemie (+48 procent) en textielindustrie (29 procent) verwachten volgend jaar meer te investeren. Bedrijven in de hout- en bouwmaterialenbranche en papier- en grafische industrie verwachten volgend jaar een kwart minder te investeren.

Ontwikkeling verwachte investeringen in 2024
 Verwachte investeringen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Energievoorziening34,4
Waterbedrijven en afvalbeheer32,0
Delfstoffenwinning-3,4
Bouwnijverheid-31,8
Industrie30,1
waaronder;
Elektrotechnische en machine-industrie60,2
Raffinaderijen en chemie48,0
Textiel-, kleding- en lederindustrie29,4
Transportmiddelenindustrie25,6
Voedings- en genotmiddelenindustrie19,4
Basismetaal, metaalproductenindustrie11,9
Overige industrie en reparatie10,8
Papier- en grafische industrie-23,0
Hout- en bouwmaterialenindustrie-23,4

Meeste duurzame investeringen verwacht in energievoorziening

Bedrijven in de industrie verwachten gemiddeld een vijfde van hun investeringen in 2024 in te zetten voor duurzaamheid en energiebesparing. Bijna 6 procent van de verwachte investeringen heeft te maken met het verminderen van uitstoot, ruim 5 procent met energiebesparing (bijvoorbeeld isolatie of zonnepanelen). Bijna 5 procent hangt samen met circulair produceren (hergebruik van grondstoffen en afvalstoffen), en ruim 3 procent met digitale investeringen. Binnen de industrie verwacht de textiel-, kleding- en lederindustrie relatief de meeste investeringen gericht op duurzaamheid en energiebesparing; circa een derde van de totale investeringen en veelal gericht op energiebesparing en circulair produceren.

Van de vijf onderzochte bedrijfstakken is het percentage duurzame investeringen het hoogst in de energievoorziening, ongeveer 54 procent. Deze investeringen zijn vooral gericht op energiebesparing. Waterbedrijven en afvalbeheerbedrijven verwachten dat in 2024 circa 27 procent van hun investeringen duurzaam zijn. Hier speelt energiebesparing een grote rol, evenals circulair produceren. In de bouwnijverheid is een vijfde van de verwachte investeringen in 2024 gericht op duurzaamheid. Duurzame investeringen in deze bedrijfstak zijn veelal gericht op het reduceren van emissies.

Verwachte investeringen per type, 2024
 Emissie (%)Energie (%)Circulair (%)Digitaal (%)Anders (%)
Energievoorziening6,946,40,00,246,5
Waterbedrijven en afvalbeheer4,111,59,71,872,9
Bouwnijverheid13,65,61,75,273,9
Industrie5,85,63,73,581,3
Delfstoffenwinning4,31,82,92,888,2

Industrie grootste investeerder in 2022

Met ruim 10,4 miljard euro in 2022 deden grote bedrijven in de industrie de grootste investering in materiële vaste activa. Binnen de industrie waren raffinaderijen en de chemische industrie, met 3,1 miljard, de grootste investeerders. De voedings- en genotmiddelenindustrie was met 2,2 miljard de tweede grootste investeerder in 2022.

Grote bedrijven actief in de energievoorziening investeerden in 2022 voor circa 5,6 miljard euro in materiële vaste activa. Bedrijven in de delfstoffenwinning investeerden, met een half miljard, van de vijf onderzochte bedrijfstakken het minst in gebouwen, machines of andere vaste activa.

Investeringen in materiële vaste activa, 2022*
 Investeringen (mld euro)
Energievoorziening5,6
Bouwnijverheid2,6
Waterbedrijven en afvalbeheer1,6
Delfstoffenwinning0,5
Industrie10,4
waaronder;
Raffinaderijen en chemie3,1
Voedings- en genotmiddelenindustrie2,2
Elektrotechnische en machine-industrie1,9
Basismetaal, metaalproductenindustrie1,3
Overige industrie en reparatie0,5
Hout- en bouwmaterialenindustrie0,4
Papier- en grafische industrie0,4
Transportmiddelenindustrie0,4
Textiel-, kleding- en lederindustrie0,1
*voorlopige cijfers