Detailhandel zet bijna 4 procent meer om in eerste kwartaal 2024
De omzetstijging in het eerste kwartaal kwam door hogere prijzen, én voor het tweede kwartaal op rij ook door een hoger verkoopvolume. Tussen het tweede kwartaal van 2022 en het derde kwartaal van 2023 wisten detailhandelaren weliswaar ook omzetgroei te realiseren, maar dit kwam alleen door hogere prijzen.
| Jaar | Kwartaal | Omzet (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Volume (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|---|
| 2019 | 1e kwartaal | 3,2 | 2,4 |
| 2019 | 2e kwartaal | 2,5 | 2,3 |
| 2019 | 3e kwartaal | 3,4 | 1,9 |
| 2019 | 4e kwartaal | 3,8 | 2,7 |
| 2020 | 1e kwartaal | 3,9 | 2,4 |
| 2020 | 2e Kwartaal | 6,0 | 3,7 |
| 2020 | 3e kwartaal | 8,9 | 7,0 |
| 2020 | 4e kwartaal | 4,3 | 2,5 |
| 2021 | 1e kwartaal | -0,1 | -1,7 |
| 2021 | 2e kwartaal | 7,9 | 7,2 |
| 2021 | 3e kwartaal | 3,4 | 2,3 |
| 2021 | 4e kwartaal | 6,4 | 3,9 |
| 2022 | 1e kwartaal | 13,4 | 8,9 |
| 2022 | 2e kwartaal | 4,1 | -2,1 |
| 2022 | 3e kwartaal | 4,9 | -2,5 |
| 2022 | 4e kwartaal | 7,6 | -1,9 |
| 2023* | 1e kwartaal | 7,9 | -2,1 |
| 2023* | 2e kwartaal | 5,7 | -3,4 |
| 2023* | 3e kwartaal | 4,5 | -2 |
| 2023* | 4e kwartaal | 3,7 | 0,5 |
| 2024* | 1e kwartaal | 3,7 | 3,1 |
| *voorlopige cijfers | |||
Meer omzet foodsector
In het eerste kwartaal steeg de omzet in de winkels in voeding en genotmiddelen met ruim 2 procent vergeleken met een jaar eerder. Zowel supermarkten als speciaalzaken – zoals kaaswinkels en slagerijen – behaalden een hogere omzet. Voor supermarkten gold wel dat de hoeveelheid verkochte producten afnam (met 0,3 procent) ten opzichte van hetzelfde kwartaal in het jaar ervoor. Bij speciaalzaken nam het verkoopvolume wel toe, met 1,3 procent.
| Omschrijving | Omzet (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Volume (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|
| Detailhandel | 3,7 | 3,1 |
| Winkels in voeding en genotmiddelen | 2,3 | -0,1 |
| Supermarkten | 2,1 | -0,3 |
| Speciaalzaken | 4,4 | 1,3 |
| Non-food | 4,5 | 4,8 |
| Drogisterijen | 8,5 | 5,3 |
| Kledingwinkels | 4,9 | 8 |
| Winkels in schoenen en lederwaren | 4,2 | 2 |
| Recreatieartikelen | 2,6 | 2,2 |
| Doe-het-zelfwinkels, keukens, vloeren | 2 | 3,5 |
| Consumentenelektronica, witgoed | -5,2 | -5,1 |
| Winkels in overige huishoudartikelen | -5,7 | -2,6 |
| *voorlopige cijfers | ||
In de non-foodsector nam de omzet met 4,5 procent toe ten opzichte van het eerste kwartaal van 2023. Er werden ook meer goederen verkocht (4,8 procent). Vooral drogisterijen, kledingwinkels en winkels in schoenen en lederwaren verkochten meer. Bij winkels in consumentenelektronica en winkels in overige huishoudartikelen - zoals meubels en verlichting - daalde de omzet.
Meer online omzet
In het eerste kwartaal nam de online omzet van detailhandelaren toe met 3,8 procent vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. Bij winkels die alleen online verkopen groeide de omzet in het eerste kwartaal van 2024 met ruim 5 procent. Bij detaillisten die hun producten zowel online verkopen als via een fysieke winkel, ook wel multichannelers genoemd, nam de online omzet ook toe: met bijna 2 procent.
| Jaar | Kwartaal | Detailhandel (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Multichannelers (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Postorderbedrijven, webwinkels (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|---|---|
| 2019 | 1e kwartaal | 16,6 | 23,6 | 12,3 |
| 2019 | 2e kwartaal | 18,4 | 23,3 | 14,9 |
| 2019 | 3e kwartaal | 17,6 | 21,8 | 14,9 |
| 2019 | 4e kwartaal | 15,7 | 17,7 | 14,3 |
| 2020 | 1e kwartaal | 21,6 | 26,0 | 18,6 |
| 2020 | 2e kwartaal | 55,4 | 68,5 | 45,7 |
| 2020 | 3e kwartaal | 38,1 | 47,6 | 31,7 |
| 2020 | 4e kwartaal | 55,0 | 70,6 | 44,0 |
| 2021 | 1e kwartaal | 85,5 | 122,4 | 58,7 |
| 2021 | 2e kwartaal | 17,3 | 18,2 | 16,5 |
| 2021 | 3e kwartaal | 11,5 | 9,6 | 13,0 |
| 2021 | 4e kwartaal | 5,0 | 1,8 | 7,6 |
| 2022 | 1e kwartaal | -18,3 | -28,0 | -8,5 |
| 2022 | 2e kwartaal | -8,3 | -12,8 | -4,4 |
| 2022 | 3e kwartaal | 5,8 | 7,7 | 4,4 |
| 2022 | 4e kwartaal | 0,7 | -1,5 | 2,4 |
| 2023 | 1e kwartaal* | -1,0 | -9,1 | 5,5 |
| 2023 | 2e kwartaal* | 4,0 | 5,6 | 2,6 |
| 2023 | 3e kwartaal* | 0,8 | -2,1 | 3,1 |
| 2023 | 4e kwartaal* | 0,5 | -3,2 | 3,3 |
| 2024 | 1e kwartaal* | 3,8 | 1,7 | 5,3 |
| *voorlopige cijfers | ||||
Bijna 100 faillissementen in eerste kwartaal
In het eerste kwartaal zijn 98 bedrijven in de detailhandel failliet verklaard. Het aantal faillissementen onder detaillisten nam met ruim 14 procent toe vergeleken met het eerste kwartaal van 2023, toen werden 86 faillissementen uitgesproken. Het aantal faillissementen nam onder detailhandelaren minder sterk toe dan onder alle bedrijven (45 procent).
| Jaar | Kwartaal | Uitgesproken faillissementen |
|---|---|---|
| 2019 | 1e kwartaal | 83 |
| 2019 | 2e kwartaal | 98 |
| 2019 | 3e kwartaal | 99 |
| 2019 | 4e kwartaal | 89 |
| 2020 | 1e kwartaal | 97 |
| 2020 | 2e kwartaal | 96 |
| 2020 | 3e kwartaal | 67 |
| 2020 | 4e kwartaal | 49 |
| 2021 | 1e kwartaal | 46 |
| 2021 | 2e kwartaal | 38 |
| 2021 | 3e kwartaal | 19 |
| 2021 | 4e kwartaal | 34 |
| 2022 | 1e kwartaal | 36 |
| 2022 | 2e kwartaal | 46 |
| 2022 | 3e kwartaal | 47 |
| 2022 | 4e kwartaal | 64 |
| 2023 | 1e kwartaal | 86 |
| 2023 | 2e kwartaal | 59 |
| 2023 | 3e kwartaal | 75 |
| 2023 | 4e kwartaal | 117 |
| 2024 | 1e kwartaal** | 98 |
| *nader voorlopige cijfers | ||
Van alle uitgesproken faillissementen in het vierde kwartaal was 9 procent een bedrijf in de detailhandel.
In het eerste kwartaal waren er bijna 170 duizend bedrijven in de detailhandel (exclusief tankstations). Dat is 7,3 procent van alle Nederlandse bedrijven. Bijna 7 op de 10 detailhandelaren was een bedrijf met één werkzame persoon.
Evenveel detailhandelaren met positieve en negatieve verwachtingen over economisch klimaat
Aan het begin van het tweede kwartaal van 2024 oordeelden ongeveer evenveel detailhandelaren negatief als positief over het economisch klimaat in de komende drie maanden. Per saldo ruim -0,2 procent van de ondernemers verwachtte een verslechtering. In het tweede kwartaal van 2023 was dit per saldo nog ruim -4 procent.
Detailhandelaren waren daarmee pessimistischer dan gemiddeld. Per saldo 1,5 procent van alle ondernemers in Nederland is positief gestemd over het economisch klimaat in de komende drie maanden.
| Jaar | Kwartaal | Saldo verwachting economisch klimaat komende 3 maanden (% saldo ondernemers met positieve of negatieve verwachtingen) |
|---|---|---|
| 2019 | 1e kwartaal | -1,5 |
| 2019 | 2e kwartaal | 3 |
| 2019 | 3e kwartaal | 3 |
| 2019 | 4e kwartaal | 3,1 |
| 2020 | 1e kwartaal | 2 |
| 2020 | 2e kwartaal | -34,6 |
| 2020 | 3e kwartaal | 2,6 |
| 2020 | 4e kwartaal | -5,5 |
| 2021 | 1e kwartaal | -12,8 |
| 2021 | 2e kwartaal | 12,1 |
| 2021 | 3e kwartaal | 6,4 |
| 2021 | 4e kwartaal | 7,6 |
| 2022 | 1e kwartaal | -11,2 |
| 2022 | 2e kwartaal | -5,6 |
| 2022 | 3e kwartaal | -15,4 |
| 2022 | 4e kwartaal | -32,4 |
| 2023 | 1e kwartaal | -24,9 |
| 2023 | 2e kwartaal | -4,4 |
| 2023 | 3e kwartaal | -7,8 |
| 2023 | 4e kwartaal | -4,4 |
| 2024 | 1e kwartaal | -8,4 |
| 2024 | 2e kwartaal | -0,2 |
| Bron: CBS, EIB, KVK, MKB-Nederland, VNO-NCW | ||
Bronnen
- StatLine - Detailhandel; omzetontwikkeling
- StatLine – Detailhandel; omzetontwikkeling internetverkopen
- StatLine - Faillissementen
- StatLine - Bedrijvendemografie
- StatLine - Conjunctuurenquête Nederland; bedrijfstakken
Relevante links
- Nieuwsbericht – Detailhandel zet ruim 4 procent meer om in vierde kwartaal 2023