Amsterdam hoogste eigen vermogen per inwoner

Centrum Amsterdam
© CBS / Nikki van Toorn
Amsterdam heeft relatief het hoogste eigen vermogen van alle Nederlandse gemeenten. Het eigen vermogen is het verschil tussen de waarde van de bezittingen en de schulden. Eind 2022 bedroeg het eigen vermogen van Amsterdam 9 046 euro per inwoner. Dit meldt het CBS op basis van een artikel in de reeks De regionale economie.

Eigen vermogen vier grote steden, eind 2022
Gemeenteeuro per inwoner (x 1 000 euro per inwoner)
Amsterdam9,0
Rotterdam4,3
Utrecht2,3
's-Gravenhage2,2

Er zijn aanmerkelijke verschillen tussen het eigen vermogen van gemeenten. Het laagst is het in Vlissingen, met 129 euro per inwoner. Van de vier grote steden is het eigen vermogen naast Amsterdam ook hoog in Rotterdam. Eind 2022 bedroeg het 4 294 euro per inwoner. Dat van Utrecht en Den Haag lag in de buurt van het landelijk gemiddelde van 2 254 euro per inwoner. De bezittingen bedroegen gemiddeld 5 666 euro per inwoner, de schulden 3 412 euro per inwoner. 

Vermogensbestanddelen gemeenten per inwoner, eind 2022
   Nederland (x 1 000 euro per inwoner)Amsterdam (x 1 000 euro per inwoner)Rotterdam (x 1 000 euro per inwoner)Den Haag (x 1 000 euro per inwoner)Utrecht (x 1 000 euro per inwoner)
ActivaGronden en terreinen0,99,90,31,01,0
ActivaBedrijfsgebouwen1,52,52,41,72,9
ActivaGWW1,22,91,10,50,4
ActivaOverige niet-financiële activa0,60,20,70,50,9
ActivaFinanciële activa1,42,72,22,50,7
Activa
Passiva
(excl. eigen vermogen)
Voorzieningen0,40,50,20,30,2
Passiva
(excl. eigen vermogen)
Vaste schuld2,27,21,02,72,3
Passiva
(excl. eigen vermogen)
Kortlopende schuld0,30,80,30,40,4
Passiva
(excl. eigen vermogen)
Overlopende passiva0,50,70,90,60,8

Amsterdam heeft veel grond én veel schuld

Dat Amsterdam zo’n hoog eigen vermogen heeft, ligt vooral aan het omvangrijke bezit van de gemeente. Zo heeft Amsterdam veel grond in bezit, wat samenhangt met het veelvuldig voorkomen van erfpacht in de gemeente. Daarnaast bezit Amsterdam waardevolle infrastructuur en bedrijfsgebouwen zoals onderwijsgebouwen en parkeergarages. Ook kent de gemeente financiële bezittingen zoals deelnemingen in onder meer Schiphol, netwerkbedrijf Alliander en het Gemeentelijk Vervoerbedrijf. Tegen alle bezittingen staan overigens ook forse schulden, al wegen deze niet op tegen het bezit. Rotterdam heeft daarentegen weinig schuld. De gemeente heeft niet bijzonder veel grond maar wel bovengemiddeld financieel bezit. Hieronder zitten deelnemingen in Schiphol, netbeheerder Stedin en het havenbedrijf. 

Ook allerkleinste gemeenten hebben hoog eigen vermogen

Gemeenten met een hoog eigen vermogen zijn niet altijd groot. Zo hebben juist de allerkleinste gemeenten vaak een relatief hoog eigen vermogen. Dit geldt voor vier van de vijf gemeenten met minder dan 5 duizend inwoners: Rozendaal en de Waddeneilanden Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog. Rozendaal heeft zelfs het op twee na hoogste eigen vermogen per inwoner. Terschelling is de enige Waddengemeente waar het eigen vermogen niet uitsteekt boven het landelijk gemiddelde. 

Eigen vermogen gemeenten met minder dan 5 duizend inwoners, eind 2022
GemeenteEigen vermogen per inwoner (x 1 000 euro per inwoner)
Rozendaal5,9
Ameland5,7
Schiermonnikoog4,2
Vlieland4,1
Terschelling2,2

Bij die vier kleine gemeenten is het eigen vermogen om uiteenlopende redenen hoog. Vlieland en Ameland bezitten bijvoorbeeld woningen en bedrijfsgebouwen. Vlieland, Schiermonnikoog en Rozendaal hebben ook relatief veel financieel bezit. Ameland, Schiermonnikoog en vooral Vlieland hebben ook relatief hoge schulden. Rozendaal heeft deze daarentegen nauwelijks.

Vermogensbestanddelen alle Nederlandse gemeenten versus gemeenten met minder dan 5 duizend inwoners, eind 2022
   Nederland (x 1 000 euro per inwoner)Gemeenten met minder dan 5 duizend inwoners (x 1 000 euro per inwoner)
ActivaGronden en terreinen0,90,6
ActivaBedrijfsgebouwen1,52,5
ActivaInfrastructuur1,21,9
ActivaOverige niet-financiele activa0,63,5
ActivaFinancieel bezit1,43,7
PassivaVaste schuld2,25,5
PassivaKortlopende schuld0,30,4
PassivaVoorzieningen en overlopende passiva0,92,2

Vlissingen grote schulden

Het lage eigen vermogen van Vlissingen hangt samen met een grote schuldenlast. De gemeente heeft deze schulden al sinds 2014, na grote verliezen op een nieuwbouwwijk. Vanaf dat jaar heeft de gemeente een artikel 12-status