Werkloosheid in 2023 vrijwel onveranderd

In december hadden 3,6 miljoen mensen van 15 tot 75 jaar om verschillende redenen geen betaald werk. Naast werklozen ging het om 3,2 miljoen mensen die niet kort geleden naar werk hebben gezocht en/of daarvoor niet direct beschikbaar zijn. Zij worden niet tot de beroepsbevolking gerekend. Het gaat vooral om mensen die met pensioen zijn of niet kunnen werken door ziekte of arbeidsongeschiktheid. Gemiddeld daalde het aantal mensen buiten de beroepsbevolking in de afgelopen drie maanden met 9 duizend per maand.

Aantal WW-uitkeringen in december vrijwel gelijk gebleven

In december 2023 verstrekte UWV 160,8 duizend WW-uitkeringen. Dit is vrijwel evenveel als aan het eind van november (160,2 duizend). In december werden er 19,9 duizend uitkeringen beëindigd, terwijl er 20,8 duizend nieuwe uitkeringen bij kwamen. 

Hoewel in de meeste sectoren geen noemenswaardige wijzigingen zijn ten opzichte van vorige maand, is er in de sectoren bouw (+15,9 procent) en landbouw, groenvoorziening, visserij (+9,3 procent) wel een toename. Voor een deel betreft dit de gebruikelijke toename in de WW door het wegvallen van seizoenwerk. In vergelijking met november 2023 nam het aantal WW-uitkeringen met name af in het onderwijs  (-6,6 procent).

Minder dan 100 duizend werkloze 45-plussers in 2023

Gemiddeld over heel 2023 is het aantal werklozen licht gestegen ten opzichte van een jaar eerder, van 350 naar 359 duizend. Het werkloosheidspercentage steeg van 3,5 naar 3,6. Alleen onder 45-plussers nam de werkloosheid af, van 104 duizend naar 92 duizend. Vooral bij jongeren van 15 tot 25 jaar nam de werkloosheid toe, van 134 duizend naar 149 duizend. Bij 25- tot 45-jarigen nam het aantal werklozen licht toe. 

De nettoarbeidsparticipatie nam in 2023 toe, naar 73,1 vergeleken met 72,2 in 2022. De toename was relatief sterk bij 45-plussers en bij jongeren tot 25 jaar. Bij 25- tot 45-jarigen was de stijging van de arbeidsdeelname gering. 

Stromen naar en uit werkloosheid nagenoeg in evenwicht

De ontwikkeling van de werkloosheid is het resultaat van onderliggende stromen tussen de werkzame, de werkloze en de niet-beroepsbevolking. Het schema hieronder laat die stromen zien. De figuur daaronder toont de ontwikkeling van die verschillende stromen in de afgelopen maanden.

De werkloosheid kan toe- of afnemen door vier verschillende stromen. Twee van die stromen kunnen de werkloosheid doen dalen. De eerste is de stroom van werklozen die een baan vinden. De tweede is de stroom van werklozen die stoppen met zoeken en de arbeidsmarkt verlaten. Deze uitstroom uit de arbeidsmarkt was in december en november met 96 duizend op het hoogste niveau sinds december 2021.

Er zijn ook twee tegengestelde stromen, die de werkloosheid kunnen vergroten. Het gaat om werkenden die hun baan verliezen en om mensen die zich eerder niet aanboden op de arbeidsmarkt en op zoek zijn gegaan naar werk. Als ze niet meteen werk vinden, worden ze deel van de werkloze beroepsbevolking. 

De stromen in en uit werkloosheid houden elkaar ongeveer in evenwicht. Er is iets meer uitstroom uit werkloosheid dan instroom naar werkloosheid en daardoor was er in november dus een lichte daling van het aantal werklozen. In december waren er 10 duizend werklozen minder dan drie maanden eerder (hiermee daalde de werkloosheid gemiddeld per maand met ruim 3 duizend).