Minder verkopen, maar meer omzet voor detailhandel in derde kwartaal
| Jaar | Kwartaal | Omzet (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Volume (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|---|
| 2018 | 1e kwartaal | 2,8 | 2,4 |
| 2018 | 2e kwartaal | 4,1 | 3,9 |
| 2018 | 3e kwartaal | 3,1 | 2,9 |
| 2018 | 4e kwartaal | 3,4 | 2,5 |
| 2019 | 1e kwartaal | 3,2 | 2,4 |
| 2019 | 2e kwartaal | 2,5 | 2,3 |
| 2019 | 3e kwartaal | 3,4 | 1,9 |
| 2019 | 4e kwartaal | 3,8 | 2,7 |
| 2020 | 1e kwartaal | 3,9 | 2,4 |
| 2020 | 2e Kwartaal | 6 | 3,7 |
| 2020 | 3e kwartaal | 8,9 | 7 |
| 2020 | 4e kwartaal | 4,3 | 2,5 |
| 2021 | 1e kwartaal | -0,6 | -2,3 |
| 2021 | 2e kwartaal | 8,2 | 7,6 |
| 2021 | 3e kwartaal | 3,4 | 2,4 |
| 2021 | 4e kwartaal | 6,1 | 3,6 |
| 2022 | 1e kwartaal | 14,1 | 9,8 |
| 2022 | 2e kwartaal | 4 | -2,4 |
| 2022 | 3e kwartaal | 4,9 | -2,9 |
| 2022 | 4e kwartaal | 7,9 | -2,3 |
| 2023* | 1e kwartaal | 8,1 | -3 |
| 2023* | 2e kwartaal | 6,1 | -3,9 |
| 2023* | 3e kwartaal | 4,5 | -2,9 |
| *voorlopige cijfers | |||
Het verkoopvolume was voor het zesde kwartaal op rij lager dan een jaar eerder. Vanaf het tweede kwartaal 2022 verkopen detailhandelaren minder. De omzetstijging in deze kwartalen kwam door hogere prijzen.
Meer omzet foodsector, maar minder verkopen
In het derde kwartaal steeg de omzet in de foodsector met bijna 7 procent vergeleken met een jaar eerder. Supermarkten en voedingsspeciaalzaken—zoals slagerijen en kaaswinkels—behaalden een hogere omzet. Voor beide branches gold dat hoeveel ze verkochten wel afnam. Voedingsspeciaalzaken verkochten ruim 4 procent minder dan in dezelfde periode een jaar eerder. Bij supermarkten was dat bijna 3 procent minder.
| Omschrijving | Omzet (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Volume (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|
| Detailhandel | 4,5 | -2,9 |
| Winkels in voeding en genotmiddelen | 6,8 | -3,0 |
| Supermarkten | 7,2 | -2,8 |
| Speciaalzaken | 3,9 | -4,3 |
| Non-food | 1,5 | -4,1 |
| Drogisterijen | 7,3 | -0,5 |
| Recreatie-artikelen | 2,9 | -1,2 |
| Meubels en woninginrichting | 1,6 | -2,2 |
| Consumentenelektronica, witgoed | -1,0 | -6,3 |
| Kledingwinkels | -1,7 | -8,4 |
| Doe-het-zelfwinkels, keukens, vloeren | -2,0 | -6,3 |
| Winkels in schoenen en lederwaren | -4,8 | -7,4 |
| *voorlopige cijfers | ||
In de non-foodsector nam de omzet met ruim 1 procent toe vergeleken met het derde kwartaal van 2022. Wel werd er minder verkocht (-4,1 procent). Vooral kledingwinkels en schoenenzaken verkochten minder. Kledingwinkels verkochten in het derde kwartaal ruim 8 procent minder dan in dezelfde periode een jaar eerder. Winkels in schoenen en lederwaren verkochten ruim 7 procent minder.
Meer online omzet
In het derde kwartaal nam de online omzet van detailhandelaren toe met 1,4 procent vergeleken met dezelfde periode van een jaar eerder. Maar bij detaillisten die zowel online verkopen als via een fysieke winkel, ook multichannelers genoemd, nam de online omzet met ruim 2 procent af. Bij winkels die alleen online verkopen groeide de omzet in het derde kwartaal van 2023 met ruim 4 procent.
| Jaar | Kwartaal | Detailhandel (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Multichannelers (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Postorderbedrijven, webwinkels (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|---|---|
| 2018 | 1e kwartaal | 21,1 | 25,6 | 18,4 |
| 2018 | 2e kwartaal | 18,0 | 25,4 | 13,4 |
| 2018 | 3e kwartaal | 17,7 | 28,7 | 11,7 |
| 2018 | 4e kwartaal | 15,6 | 25,8 | 9,6 |
| 2019 | 1e kwartaal | 16,6 | 23,6 | 12,3 |
| 2019 | 2e kwartaal | 18,4 | 23,3 | 14,9 |
| 2019 | 3e kwartaal | 17,6 | 21,8 | 14,9 |
| 2019 | 4e kwartaal | 15,7 | 17,7 | 14,3 |
| 2020 | 1e kwartaal | 21,6 | 26,0 | 18,6 |
| 2020 | 2e kwartaal | 55,4 | 68,5 | 45,7 |
| 2020 | 3e kwartaal | 38,1 | 47,6 | 31,7 |
| 2020 | 4e kwartaal | 55,0 | 70,6 | 44,0 |
| 2021 | 1e kwartaal | 85,5 | 122,4 | 58,7 |
| 2021 | 2e kwartaal | 17,3 | 18,2 | 16,5 |
| 2021 | 3e kwartaal | 11,5 | 9,6 | 13,0 |
| 2021 | 4e kwartaal | 5,0 | 1,8 | 7,6 |
| 2022 | 1e kwartaal | -18,3 | -28,0 | -8,5 |
| 2022 | 2e kwartaal | -8,3 | -12,8 | -4,4 |
| 2022 | 3e kwartaal | 5,8 | 7,7 | 4,4 |
| 2022 | 4e kwartaal | 0,7 | -1,5 | 2,4 |
| 2023 | 1e kwartaal* | -1,1 | -9,3 | 5,5 |
| 2023 | 2e kwartaal* | 4,8 | 5,6 | 4,1 |
| 2023 | 3e kwartaal* | 1,4 | -2,4 | 4,3 |
| *voorlopige cijfers | ||||
Meer faillissementen
In het derde kwartaal zijn 75 bedrijven in de detailhandel failliet verklaard. Het aantal faillissementen in de detailhandel nam met 60 procent toe vergeleken met het derde kwartaal van 2022. Toen werden er 47 faillissementen uitgesproken. Van alle uitgesproken faillissementen in het derde kwartaal van 2023 was 9 procent een bedrijf in de detailhandel. In het vorige kwartaal was dat 7 procent.
| Jaar | Kwartaal | Uitgesproken faillissementen |
|---|---|---|
| 2018 | 1e kwartaal | 100 |
| 2018 | 2e kwartaal | 92 |
| 2018 | 3e kwartaal | 75 |
| 2018 | 4e kwartaal | 94 |
| 2019 | 1e kwartaal | 83 |
| 2019 | 2e kwartaal | 98 |
| 2019 | 3e kwartaal | 99 |
| 2019 | 4e kwartaal | 89 |
| 2020 | 1e kwartaal | 97 |
| 2020 | 2e kwartaal | 96 |
| 2020 | 3e kwartaal | 67 |
| 2020 | 4e kwartaal | 49 |
| 2021 | 1e kwartaal | 46 |
| 2021 | 2e kwartaal | 38 |
| 2021 | 3e kwartaal | 19 |
| 2021 | 4e kwartaal | 34 |
| 2022 | 1e kwartaal | 36 |
| 2022 | 2e kwartaal | 46 |
| 2022 | 3e kwartaal | 47 |
| 2022 | 4e kwartaal | 64 |
| 2023 | 1e kwartaal | 86 |
| 2023 | 2e kwartaal | 59 |
| 2023 | 3e kwartaal* | 75 |
| *voorlopige cijfers | ||
In het derde kwartaal waren er bijna 163 duizend bedrijven in de detailhandel (exclusief tankstations en apotheken). Dat is 7,3 procent van alle Nederlandse bedrijven. Bijna 7 op de 10 detailhandelaren was een bedrijf met één werkzame persoon.
Minder detailhandelaren oordeelden negatief over economisch klimaat
Aan het begin van het vierde kwartaal van 2023 oordeelden detailhandelaren licht negatief over het economisch klimaat in de komende drie maanden. Per saldo 6 procent van de ondernemers verwachtte een verslechtering. Het jaar ervoor waren veel meer ondernemers negatief over het economisch klimaat en was het saldo -34,4 procent.
| Jaar | Kwartaal | Saldo verwachting economisch klimaat komende 3 mnd (% saldo ondernemers met positieve of negatieve verwachtingen) |
|---|---|---|
| 2018 | 3e kwartaal | 5,7 |
| 2018 | 4e kwartaal | 9,7 |
| 2019 | 1e kwartaal | 0,4 |
| 2019 | 2e kwartaal | -0,5 |
| 2019 | 3e kwartaal | 3,4 |
| 2019 | 4e kwartaal | 1,1 |
| 2020 | 1e kwartaal | 4 |
| 2020 | 2e kwartaal | -37,9 |
| 2020 | 3e kwartaal | 3,1 |
| 2020 | 4e kwartaal | -7,5 |
| 2021 | 1e kwartaal | -10,6 |
| 2021 | 2e kwartaal | 8,9 |
| 2021 | 3e kwartaal | 7 |
| 2021 | 4e kwartaal | 5,6 |
| 2022 | 1e kwartaal | -8,9 |
| 2022 | 2e kwartaal | -8,7 |
| 2022 | 3e kwartaal | -14,7 |
| 2022 | 4e kwartaal | -34,4 |
| 2023 | 1e kwartaal | -22,4 |
| 2023 | 2e kwartaal | -7,5 |
| 2023 | 3e kwartaal | -7,1 |
| 2023 | 4e kwartaal | -6,3 |
| Bron: CBS, EIB, KVK, MKB-Nederland, VNO-NCW | ||
Bronnen
- StatLine - Detailhandel; omzetontwikkeling
- StatLine – Detailhandel; omzetontwikkeling internetverkopen
- StatLine - Faillissementen
- StatLine - Bedrijvendemografie
- StatLine – Ondernemersvertrouwen