Economisch beeld verslechtert verder in september
De conjunctuurklok is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de Conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie samen die het CBS tijdens de afgelopen maand c.q. het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd. Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok betreft een macro-economisch beeld en het gaat niet in gelijke mate op voor alle huishoudens, bedrijven of regio’s.
jaar | maand | cyclus (afwijking van de langetermijntrend (=0)) |
---|---|---|
2017 | januari | 0,23 |
2017 | februari | 0,29 |
2017 | maart | 0,33 |
2017 | april | 0,37 |
2017 | mei | 0,42 |
2017 | juni | 0,45 |
2017 | juli | 0,48 |
2017 | augustus | 0,54 |
2017 | september | 0,58 |
2017 | oktober | 0,62 |
2017 | november | 0,68 |
2017 | december | 0,73 |
2018 | januari | 0,77 |
2018 | februari | 0,81 |
2018 | maart | 0,84 |
2018 | april | 0,84 |
2018 | mei | 0,86 |
2018 | juni | 0,86 |
2018 | juli | 0,84 |
2018 | augustus | 0,85 |
2018 | september | 0,85 |
2018 | oktober | 0,82 |
2018 | november | 0,82 |
2018 | december | 0,78 |
2019 | januari | 0,73 |
2019 | februari | 0,71 |
2019 | maart | 0,67 |
2019 | april | 0,64 |
2019 | mei | 0,63 |
2019 | juni | 0,6 |
2019 | juli | 0,57 |
2019 | augustus | 0,53 |
2019 | september | 0,5 |
2019 | oktober | 0,47 |
2019 | november | 0,41 |
2019 | december | 0,49 |
2020 | januari | 0,37 |
2020 | februari | 0,29 |
2020 | maart | 0,18 |
2020 | april | -0,38 |
2020 | mei | -1,07 |
2020 | juni | -2,02 |
2020 | juli | -2,04 |
2020 | augustus | -1,36 |
2020 | september | -1,21 |
2020 | oktober | -1 |
2020 | november | -0,93 |
2020 | december | -0,67 |
2021 | januari | -0,76 |
2021 | februari | -0,97 |
2021 | maart | -0,91 |
2021 | april | -0,76 |
2021 | mei | -0,51 |
2021 | juni | -0,34 |
2021 | juli | -0,05 |
2021 | augustus | 0,34 |
2021 | september | 0,42 |
2021 | oktober | 0,51 |
2021 | november | 0,59 |
2021 | december | 0,62 |
2022 | januari | 0,59 |
2022 | februari | 0,27 |
2022 | maart | 0,42 |
2022 | april | 0,5 |
2022 | mei | 0,64 |
2022 | juni | 0,66 |
2022 | juli | 0,58 |
2022 | augustus | 0,56 |
2022 | september | 0,44 |
2022 | oktober | 0,31 |
2022 | november | 0,24 |
2022 | december | 0,14 |
2023 | januari | 0,03 |
2023 | februari | -0,09 |
2023 | maart | -0,2 |
2023 | april | -0,33 |
2023 | mei | -0,47 |
2023 | juni | -0,58 |
2023 | juli | -0,68 |
2023 | augustus | -0,78 |
2023 | september | -0,84 |
Consumentenvertrouwen fractie minder negatief
Consumenten waren in september een fractie minder negatief dan een maand eerder. Hun vertrouwen lag ver onder het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar. Het vertrouwen van producenten was in september even negatief als in augustus. Het producentenvertrouwen lag ook onder het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar.
jaar | maand | Consumentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) | Producentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) |
---|---|---|---|
2019 | januari | 0 | 5,8 |
2019 | februari | -2 | 6,3 |
2019 | maart | -4 | 6,1 |
2019 | april | -3 | 6,7 |
2019 | mei | -3 | 4,7 |
2019 | juni | 0 | 3,3 |
2019 | juli | 2 | 3,9 |
2019 | augustus | 0 | 3,9 |
2019 | september | -2 | 3,3 |
2019 | oktober | -1 | 3,6 |
2019 | november | -2 | 2,8 |
2019 | december | -2 | 2,9 |
2020 | januari | -3 | 2,5 |
2020 | februari | -2 | 3,7 |
2020 | maart | -2 | 0,2 |
2020 | april | -22 | -28,7 |
2020 | mei | -31 | -25,1 |
2020 | juni | -27 | -15,1 |
2020 | juli | -26 | -8,7 |
2020 | augustus | -29 | -5,4 |
2020 | september | -28 | -4,8 |
2020 | oktober | -30 | -5,6 |
2020 | november | -26 | -3,8 |
2020 | december | -20 | -0,4 |
2021 | januari | -19 | 0,6 |
2021 | februari | -19 | 0,1 |
2021 | maart | -18 | 3,4 |
2021 | april | -14 | 6,5 |
2021 | mei | -9 | 8,8 |
2021 | juni | -3 | 11,5 |
2021 | juli | -4 | 12,3 |
2021 | augustus | -6 | 9,6 |
2021 | september | -5 | 11,1 |
2021 | oktober | -10 | 12,3 |
2021 | november | -19 | 12,7 |
2021 | december | -25 | 10,2 |
2022 | januari | -28 | 9 |
2022 | februari | -30 | 8,5 |
2022 | maart | -39 | 8,7 |
2022 | april | -48 | 10,8 |
2022 | mei | -47 | 9,9 |
2022 | juni | -50 | 8,1 |
2022 | juli | -51 | 8,4 |
2022 | augustus | -54 | 4,6 |
2022 | september | -59 | 2,6 |
2022 | oktober | -59 | 2,5 |
2022 | november | -57 | 3 |
2022 | december | -52 | 3,3 |
2023 | januari | -49 | 3,6 |
2023 | februari | -44 | 3,7 |
2023 | maart | -39 | 4 |
2023 | april | -37 | 3 |
2023 | mei | -38 | 2,1 |
2023 | juni | -39 | 1 |
2023 | juli | -39 | 0,1 |
2023 | augustus | -40 | -2,2 |
2023 | september | -39 | -2,2 |
Consumptie huishoudens en investeringen groeien, export krimpt
In juli 2023 hebben huishoudens 0,4 procent meer aan goederen en diensten besteed, voor prijsveranderingen en koopdagpatroon gecorrigeerd, dan in juli 2022. Ze kochten meer diensten, maar minder goederen.
In juli 2023 was het volume van de investeringen in materiële vaste activa 3,3 procent groter dan een jaar eerder. Dat komt vooral doordat er meer is geïnvesteerd in transportmiddelen (personenauto’s, overige wegvervoer en vliegtuigen) en gebouwen.
Het volume, werkdaggecorrigeerd, van de goederenexport was in juli 0,9 procent kleiner dan in juli 2022. De krimp is ongeveer hetzelfde als een maand eerder. Er zijn in juli vooral minder metaal- en chemische producten uitgevoerd dan een jaar eerder.
Productie industrie ruim 8 procent lager in juli
De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in juli 8,3 procent lager dan in juli 2022. Ook in de voorgaande maanden van 2023 kromp de productie op jaarbasis. Van juni 2023 op juli 2023 daalde de productie met 0,6 procent.
Meer faillissementen in augustus
In augustus zijn, voor zittingsdagen gecorrigeerd, 12 meer bedrijven failliet verklaard dan in juli. Dat is een stijging van 5 procent. Al 16 maanden op rij is het aantal faillissementen hoger dan in dezelfde maand een jaar eerder.
Prijzen koopwoningen bijna 5 procent lager in augustus
In augustus 2023 waren de prijzen van bestaande koopwoningen gemiddeld 4,8 procent lager dan in augustus 2022. De jaar-op-jaardaling is kleiner dan in de drie voorgaande maanden. Ten opzichte van juli 2023 stegen de prijzen met 0,6 procent.
Minder gewerkte uren en vacatures, meer werklozen
Werknemers en zelfstandigen werkten in het tweede kwartaal van 2023 in totaal ruim 3,6 miljard uur. Dat is, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, 0,2 procent minder dan een kwartaal eerder.
Eind juni stonden er 427 duizend vacatures open, 10 duizend minder dan aan het einde van het eerste kwartaal. Na acht kwartalen groei, tussen medio 2020 en medio 2022, is het aantal vacatures vanaf het derde kwartaal van 2022 afgenomen.
In augustus 2023 waren 364 duizend mensen van 15 tot 75 jaar werkloos. Dat is 3,6 procent van de beroepsbevolking. In de afgelopen drie maanden nam het aantal werklozen toe met gemiddeld 4 duizend per maand.
De omzet van uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling daalde in het tweede kwartaal 2023 met 0,3 procent in vergelijking met een kwartaal eerder.
Bbp daalde met 0,2 procent in tweede kwartaal 2023
Volgens de tweede berekening van het CBS daalde het volume van het bruto binnenlands product (bbp) in het tweede kwartaal van 2023 met 0,2 procent ten opzichte van het voorgaande kwartaal. In het eerste kwartaal daalde het bbp met 0,4 procent. De krimp in het tweede kwartaal is vooral toe te schrijven aan een daling van het handelssaldo en de consumptie door huishoudens.
Jaar | Kwartaal | Index (2015=100) |
---|---|---|
2016 | 1e kwartaal | 101,2 |
2016 | 2e kwartaal | 101,4 |
2016 | 3e kwartaal | 102,6 |
2016 | 4e kwartaal | 103,4 |
2017 | 1e kwartaal | 104 |
2017 | 2e kwartaal | 104,9 |
2017 | 3e kwartaal | 105,6 |
2017 | 4e kwartaal | 106,4 |
2018 | 1e kwartaal | 106,9 |
2018 | 2e kwartaal | 107,6 |
2018 | 3e kwartaal | 107,8 |
2018 | 4e kwartaal | 108,3 |
2019 | 1e kwartaal | 109,2 |
2019 | 2e kwartaal | 109,5 |
2019 | 3e kwartaal | 109,7 |
2019 | 4e kwartaal | 110,4 |
2020 | 1e kwartaal | 108,9 |
2020 | 2e kwartaal | 99,8 |
2020 | 3e kwartaal | 106,2 |
2020 | 4e kwartaal | 106,8 |
2021 | 1e kwartaal | 108,2 |
2021 | 2e kwartaal | 111,5 |
2021 | 3e kwartaal | 113,6 |
2021 | 4e kwartaal | 114,5 |
2022 | 1e kwartaal | 115,1 |
2022 | 2e kwartaal | 117,2 |
2022 | 3e kwartaal | 117 |
2022 | 4e kwartaal | 118 |
2023 | 1e kwartaal | 117,5 |
2023 | 2e kwartaal | 117,3 |
Relevante links
- Visualisatie - Conjunctuurklok en -indicator
- Dossier - Conjunctuur
- Dashboard - Dashboard economie - conjunctuur