Economie krimpt met 0,2 procent in tweede kwartaal 2023

22-9-2023 06:30

Over dit onderwerp zijn nieuwere cijfers beschikbaar. Bekijk de laatste cijfers.

Volgens de tweede berekening van het CBS is het bruto binnenlands product (bbp) in het tweede kwartaal van 2023 met 0,2 procent gedaald ten opzichte van het eerste kwartaal van 2023. Bij de eerste berekening, die is gepubliceerd op 16 augustus, daalde het bbp met 0,3 procent. De tweede berekening van het bbp wordt ongeveer 85 dagen na afloop van het kwartaal gepubliceerd.

De krimp van de economie was een fractie kleiner dan bij de eerste berekening. Vooral het handelssaldo is opwaarts bijgesteld. De investeringen zijn echter neerwaarts bijgesteld. Het totaalbeeld is niet veranderd. De krimp in het tweede kwartaal is vooral toe te schrijven aan een daling van het handelssaldo en de consumptie door huishoudens.

Bruto binnenlandse product (volume), seizoengecorrigeerd
Jaar	Kwartaal	Index (2015=100)
2016	1e kwartaal	101,2
2016	2e kwartaal	101,4
2016	3e kwartaal	102,6
2016	4e kwartaal	103,4
2017	1e kwartaal	104
2017	2e kwartaal	104,9
2017	3e kwartaal	105,6
2017	4e kwartaal	106,4
2018	1e kwartaal	106,9
2018	2e kwartaal	107,6
2018	3e kwartaal	107,8
2018	4e kwartaal	108,3
2019	1e kwartaal	109,2
2019	2e kwartaal	109,5
2019	3e kwartaal	109,7
2019	4e kwartaal	110,4
2020	1e kwartaal	108,9
2020	2e kwartaal	99,8
2020	3e kwartaal	106,2
2020	4e kwartaal	106,8
2021	1e kwartaal	108,2
2021	2e kwartaal	111,5
2021	3e kwartaal	113,6
2021	4e kwartaal	114,5
2022	1e kwartaal	115,1
2022	2e kwartaal	117,2
2022	3e kwartaal	117
2022	4e kwartaal	118
2023	1e kwartaal	117,5
2023	2e kwartaal	117,3

Bruto binnenlandse product (volume), seizoengecorrigeerd
Jaar	Kwartaal	Index (2015=100)
2016	1e kwartaal	101,2
2016	2e kwartaal	101,4
2016	3e kwartaal	102,6
2016	4e kwartaal	103,4
2017	1e kwartaal	104
2017	2e kwartaal	104,9
2017	3e kwartaal	105,6
2017	4e kwartaal	106,4
2018	1e kwartaal	106,9
2018	2e kwartaal	107,6
2018	3e kwartaal	107,8
2018	4e kwartaal	108,3
2019	1e kwartaal	109,2
2019	2e kwartaal	109,5
2019	3e kwartaal	109,7
2019	4e kwartaal	110,4
2020	1e kwartaal	108,9
2020	2e kwartaal	99,8
2020	3e kwartaal	106,2
2020	4e kwartaal	106,8
2021	1e kwartaal	108,2
2021	2e kwartaal	111,5
2021	3e kwartaal	113,6
2021	4e kwartaal	114,5
2022	1e kwartaal	115,1
2022	2e kwartaal	117,2
2022	3e kwartaal	117
2022	4e kwartaal	118
2023	1e kwartaal	117,5
2023	2e kwartaal	117,3

Tweede berekening

De tweede berekening wordt 85 dagen na afloop van het kwartaal gemaakt. De eerste berekening, ongeveer 45 dagen na afloop van een kwartaal, is op basis van de dan beschikbare informatie. Na deze eerste berekening komt voortdurend meer informatie beschikbaar over de Nederlandse economie, zoals van de bouw, de zakelijke dienstverlening, de horeca, de overheid, de zorg en de financiële instellingen die vervolgens wordt verwerkt in nieuwe berekeningen.

De absolute bijstelling van de tweede berekening ten opzichte van de eerste berekening was de afgelopen vijf jaar (2018-2022) gemiddeld 0,1 procentpunt. De twee uitersten bedroegen -0,3 en 0,7 procentpunt, allebei in 2021.

Bijstelling groei in voorgaande kwartalen

Bij elke nieuwe berekening van het bbp bepaalt het CBS ook opnieuw de seizoengecorrigeerde reeks van de eerder gepubliceerde kwartalen. Dat heeft niet geleid tot een bijstelling van de bbp-groei in de voorgaande kwartalen.

Krimp ten opzichte van het tweede kwartaal van 2022

Ten opzichte van een jaar eerder kromp de economie in het tweede kwartaal met 0,2 procent. Volgens de eerste berekening was de krimp 0,3 procent. De opwaartse bijstelling wordt vooral veroorzaakt door de nieuwe cijfers over de industrie en de zakelijke dienstverlening.

Het totaalbeeld is niet veranderd. De krimp in het tweede kwartaal van 2023 komt vooral doordat het handelssaldo kleiner was dan een jaar eerder.

Bruto binnenlands product (volume)
Jaar	Kwartaal	Index (%-mutatie t.o.v. jaar eerder)
2016	1e kwartaal	2,1
2016	2e kwartaal	2,3
2016	3e kwartaal	2,1
2016	4e kwartaal	2,2
2017	1e kwartaal	3,2
2017	2e kwartaal	3
2017	3e kwartaal	2,8
2017	4e kwartaal	2,6
2018	1e kwartaal	2,6
2018	2e kwartaal	2,7
2018	3e kwartaal	2,2
2018	4e kwartaal	1,9
2019	1e kwartaal	1,8
2019	2e kwartaal	1,9
2019	3e kwartaal	2,1
2019	4e kwartaal	2
2020	1e kwartaal	-0,3
2020	2e kwartaal	-8,8
2020	3e kwartaal	-3,3
2020	4e kwartaal	-2,9
2021	1e kwartaal	-1,1
2021	2e kwartaal	11,8
2021	3e kwartaal	6,9
2021	4e kwartaal	7,4
2022	1e kwartaal	6,4
2022	2e kwartaal	5,2
2022	3e kwartaal	3
2022	4e kwartaal	2,9
2023	1e kwartaal	1,9
2023	2e kwartaal	-0,2

Bruto binnenlands product (volume)
Jaar	Kwartaal	Index (%-mutatie t.o.v. jaar eerder)
2016	1e kwartaal	2,1
2016	2e kwartaal	2,3
2016	3e kwartaal	2,1
2016	4e kwartaal	2,2
2017	1e kwartaal	3,2
2017	2e kwartaal	3
2017	3e kwartaal	2,8
2017	4e kwartaal	2,6
2018	1e kwartaal	2,6
2018	2e kwartaal	2,7
2018	3e kwartaal	2,2
2018	4e kwartaal	1,9
2019	1e kwartaal	1,8
2019	2e kwartaal	1,9
2019	3e kwartaal	2,1
2019	4e kwartaal	2
2020	1e kwartaal	-0,3
2020	2e kwartaal	-8,8
2020	3e kwartaal	-3,3
2020	4e kwartaal	-2,9
2021	1e kwartaal	-1,1
2021	2e kwartaal	11,8
2021	3e kwartaal	6,9
2021	4e kwartaal	7,4
2022	1e kwartaal	6,4
2022	2e kwartaal	5,2
2022	3e kwartaal	3
2022	4e kwartaal	2,9
2023	1e kwartaal	1,9
2023	2e kwartaal	-0,2

Aantal banen groeit met 9 duizend

Volgens de tweede berekening steeg het aantal banen van werknemers en zelfstandigen in het tweede kwartaal met 9 duizend ten opzichte van het eerste kwartaal van 2023. De eerste berekening kwam uit op een toename van 7 duizend banen.

Ten opzichte van het tweede kwartaal van 2022 waren er in het tweede kwartaal van 2023 volgens de tweede berekening 185 duizend banen van werknemers en zelfstandigen meer. Dat was bij de eerste berekening 182 duizend.

De banencijfers zijn bijgesteld op basis van aangevulde broninformatie.

Banen van werknemers en zelfstandigen (seizoengecorrigeerd)
		mutatie (verandering t.o.v. kwartaal eerder (x 1 000))
2016	1e kwartaal	13
2016	2e kwartaal	54
2016	3e kwartaal	44
2016	4e kwartaal	56
2017	1e kwartaal	63
2017	2e kwartaal	67
2017	3e kwartaal	77
2017	4e kwartaal	76
2018	1e kwartaal	77
2018	2e kwartaal	64
2018	3e kwartaal	67
2018	4e kwartaal	57
2019	1e kwartaal	64
2019	2e kwartaal	37
2019	3e kwartaal	36
2019	4e kwartaal	50
2020	1e kwartaal	8
2020	2e kwartaal	-304
2020	3e kwartaal	173
2020	4e kwartaal	2
2021	1e kwartaal	5
2021	2e kwartaal	142
2021	3e kwartaal	170
2021	4e kwartaal	70
2022	1e kwartaal	125
2022	2e kwartaal	111
2022	3e kwartaal	73
2022	4e kwartaal	70
2023	1e kwartaal	32
2023	2e kwartaal	9

Banen van werknemers en zelfstandigen (seizoengecorrigeerd)
		mutatie (verandering t.o.v. kwartaal eerder (x 1 000))
2016	1e kwartaal	13
2016	2e kwartaal	54
2016	3e kwartaal	44
2016	4e kwartaal	56
2017	1e kwartaal	63
2017	2e kwartaal	67
2017	3e kwartaal	77
2017	4e kwartaal	76
2018	1e kwartaal	77
2018	2e kwartaal	64
2018	3e kwartaal	67
2018	4e kwartaal	57
2019	1e kwartaal	64
2019	2e kwartaal	37
2019	3e kwartaal	36
2019	4e kwartaal	50
2020	1e kwartaal	8
2020	2e kwartaal	-304
2020	3e kwartaal	173
2020	4e kwartaal	2
2021	1e kwartaal	5
2021	2e kwartaal	142
2021	3e kwartaal	170
2021	4e kwartaal	70
2022	1e kwartaal	125
2022	2e kwartaal	111
2022	3e kwartaal	73
2022	4e kwartaal	70
2023	1e kwartaal	32
2023	2e kwartaal	9

De cijfers in dit bericht zijn voorlopig en kunnen worden bijgesteld.

Bronnen

Relevante links

Achtergrond - Bijstellingen nationale rekeningen: algemeen overzicht
Dossier - Conjunctuur