Mensen maakten meer gebruik van de bibliotheek in 2022

© Hollandse Hoogte
In 2022 organiseerden bibliotheken veel meer activiteiten dan een jaar eerder. Ook waren meer mensen lid van de bibliotheek, en werden meer boeken uitgeleend. Gemiddeld wonen mensen op 1,8 km afstand van een bibliotheeklocatie, en is in een kwart van alle huishoudens minimaal één persoon lid van de bibliotheek. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.
In 2022 waren er 137 bibliotheekorganisaties met 1 270 locaties. Deze bibliotheken organiseerden 247 duizend activiteiten, 79 procent meer dan een jaar eerder. Ook vergeleken met 2019, het jaar voor de coronapandemie, werden er meer activiteiten georganiseerd. Bibliotheken organiseerden vooral meer activiteiten op het gebied van educatie en ontwikkeling, een verdubbeling ten opzichte van 2021.

3,4 miljoen bibliotheekleden

In 2022 waren 3,4 miljoen mensen lid van de bibliotheek. Dat is iets meer dan een jaar eerder, toen ging het om ruim 3,3 miljoen leden. Vergeleken met 2019 ligt het aantal leden echter 0,2 miljoen lager. Het aantal mensen dat lid is van de bibliotheek daalt langzaam de laatste jaren. In coronajaren 2020 en 2021 daalde het aantal leden echter iets harder.

In 2022 leenden bibliotheken 53,3 miljoen fysieke boeken uit. Dat is ongeveer een derde meer dan in 2021. Ook werden 5,3 miljoen e-books en 2,1 miljoen luisterboeken uitgeleend.

Gemiddeld 1,8 km afstand tot bibliotheek

In 2022 woonden huishoudens gemiddeld op 1,8 kilometer afstand (gemeten over de autoweg) van een bibliotheeklocatie. De afstand naar de dichtstbijzijnde bibliotheeklocatie varieerde per gemeente. Op Schiermonnikoog en in de Zeeuwse gemeenten Veere en Noord-Beveland was dit bijvoorbeeld 0,6 kilometer, en in het Limburgse Roerdalen 7,0 kilometer.

Gemeenten verschillen in type beschikbare bibliotheekvoorzieningen. Zo heeft Zeeland relatief weinig bibliotheekvestigingen, maar worden in diverse gemeenten bibliobussen ingezet. Daarnaast zijn er gemeenten zonder openbare bibliotheek, en hebben sommige gemeenten een particuliere bibliotheek.

Vooral gezinnen met kinderen lid van bibliotheek

In een kwart van alle huishoudens is minimaal één persoon lid van de bibliotheek. Dit aandeel ligt bij paren met kinderen het hoogst (57 procent). In 41 procent van de eenouderhuishoudens had tenminste één persoon een bibliotheekpas. Dit blijkt uit cijfers die het CBS in opdracht van de nationale bibliotheek (KB) heeft samengesteld.

Vooral jongeren lid van de bibliotheek

Gemiddeld is 1 op de 5 mensen lid van de bibliotheek. Jongeren zijn veel vaker lid dan volwassenen. Het lidmaatschap neemt toe zodra kinderen naar school gaan. Zo was 58 procent van de 4- tot 9-jarigen lid van een openbare bibliotheek. Dat loopt op tot bijna 70 procent onder 9- tot 15-jarigen. Daarna zakt het weer iets terug tot 58 procent bij de 15- tot 18-jarigen. Tot 18 jarige-leeftijd is het lidmaatschap gratis, terwijl volwassenen voor hun lidmaatschap betalen. Vanaf 18-jarige leeftijd is minder dan 8 procent lid van de bibliotheek.

Ruim een half miljard euro aan inkomsten

In 2022 hadden bibliotheken 588 miljoen euro aan inkomsten. Dat is 45 miljoen meer dan een jaar eerder. De voornaamste bron van inkomsten komt uit gemeentelijke subsidies en bijdragen (493 miljoen euro). Gebruikersinkomsten, zoals abonnementsgelden, droegen voor 50 miljoen euro bij aan de inkomsten. Personeel en huisvesting vormen de grootste kostenposten.

Bronnen

Relevante links