Ruim 2 duizend bedrijven in 2021 de dupe van ransomware

© Hollandse Hoogte / Patricia Rehe
Ruim 2 duizend bedrijven met minstens 2 werkzame personen zijn in 2021 slachtoffer geworden van afpersing met behulp van gijzelsoftware (ransomware). Gemiddeld betaalde 11 procent losgeld om weer toegang te krijgen tot de bedrijfsgegevens, 38 procent gaf aan dat er andere kosten zijn gemaakt. Daarnaast kregen 4 duizend zzp’ers te maken met datagijzeling, maar zij betaalden nauwelijks losgeld.

Dat meldt het CBS in de vandaag verschenen Cybersecuritymonitor 2022.

Bedrijven die in 2021 te maken kregen met datagijzeling
populatieRansomware-aanval gehad (x 1 000)
1 (zzp'ers)4
2 tot 101,4
10 tot 500,6
50 tot 2500,2
250 of meer0,1

Bij een aanval met gijzelsoftware worden de ICT-systemen van een bedrijf of particulier geïnfecteerd met een computerprogramma dat de gegevens in het systeem versleutelt. Die zijn daarna niet meer toegankelijk voor de getroffenen. Door betaling van losgeld (ransom) is de versleuteling op te heffen.

Grote bedrijven naar verhouding vaker getroffen

Verhoudingsgewijs zijn grote bedrijven vaker slachtoffer dan kleine: 4 procent van de bedrijven met 250 of meer werkzame personen kreeg in 2021 te maken met datagijzeling, tegen 0,5 procent van de bedrijven met 2 tot 10 werkzame personen. Zzp’ers vormden met 4 duizend getroffenen in absolute zin de grootste groep slachtoffers, maar het gaat daarbij om 0,3 procent van alle zelfstandigen zonder personeel.

Van de getroffen kleine bedrijven (met 2 tot 10 werkzame personen) betaalde een relatief groot deel losgeld (14 procent). Bij grote bedrijven (met 250 of meer werkzame personen) ging het om ruim 4 procent. Overigens heeft betaling lang niet altijd het verlangde resultaat. In meer dan de helft van de gevallen werden de bedrijfsgegevens niet of maar gedeeltelijk vrijgegeven. Dit kwam vooral voor bij de kleine bedrijven.

Losgeld bij kleine bedrijven soms meer dan helft omzet

In meer dan de helft van de betalingen bedraagt het losgeld meer dan de helft van de jaaromzet van het bedrijf. Dit hangt samen met het feit dat het voornamelijk kleine bedrijven zijn die losgeld betalen. Zij zetten over het algemeen minder om, zodat het losgeld als percentage van de omzet hoger uitvalt. Na zzp’ers, die nagenoeg nooit losgeld betalen, betalen bedrijven met 250 of meer werknemers in dienst het minst vaak. Bij 1 op de 4 grote bedrijven die losgeld betalen, gaat het om 1 tot 2 procent van de omzet.

Bedrijven die in 2021 te maken kregen met datagijzeling, naar bedrijfsgrootte en hoogte losgeld afgezet tegen de omzet
% van bedrijven met ransomware-aanvalMinder dan 1% van de totale omzet (% )1 tot 2% van de totale omzet (% )2 tot 5% van de totale omzet (% )5 tot 10% van de totale omzet (% )10 tot 50% van de totale omzet (% ) 50% of meer van de totale omzet (% )
2 of meer
werkzame
personen
1,730,30,105,6
1 werkzame
persoon
(zzp'ers)
0,100000
2 tot 10
werkzame
personen
1,43,80009,1
10 tot 50
werkzame
personen
2,12,20,60,200
50 tot 250
werkzame
personen
2,41,21,20,600
250 of meer
werkzame
personen
3,110000

Vaker andere kosten dan losgeld

Van de bedrijven met 2 of meer werkenden die te maken kregen met een ransomware-aanval, gaf 38 procent aan andere kosten gehad te hebben, bijvoorbeeld voor het vervangen van ICT-systemen of het inhuren van ICT-specialisten. Ook leden ze soms omzetverlies, doordat het bedrijf tijdelijk niet volledig functioneel was. Verder schakelde 39 procent de hulp in van een cybersecuritybedrijf en 13 procent (ook) van de politie.