Productie stikstof en fosfaat in dierlijke mest onder mestplafond
| Rundvee (mln kg) | Varkens (mln kg) | Pluimvee (mln kg) | Overig vee (mln kg) | |
|---|---|---|---|---|
| 2015 | 315,7 | 99,3 | 62,0 | 20,5 |
| 2016 | 327,5 | 96,9 | 62,2 | 17,8 |
| 2017 | 337,0 | 97,4 | 58,9 | 18,8 |
| 2018 | 327,4 | 96,6 | 56,8 | 22,7 |
| 2019 | 315,7 | 93,7 | 56,0 | 24,3 |
| 2020 | 320,1 | 91,8 | 54,7 | 22,8 |
| 2021 | 305,9 | 88,9 | 54,3 | 21,9 |
| 2022 | 302,4 | 88,6 | 53,9 | 22,3 |
| 1) Derogatiebeschikking Europese Commissie 30-9-2022 | ||||
In 2022 bleef de stikstofuitscheiding in de mest van koeien, varkens, kippen en ander vee 22 miljoen kilogram onder het voor 2022 geldende stikstofplafond van 489,4 miljoen kilogram. In 2025 wordt het productieplafond aangescherpt tot 440 miljoen kilogram stikstof.
Sinds 2017 is de stikstofuitscheiding van de veestapel afgenomen met 45 miljoen kilogram, en de fosfaatuitscheiding met 19 miljoen kilogram. De grootste bijdrage hieraan werd geleverd door de melkveehouderij, vooral door het houden van minder koeien en jongvee.
Stikstofuitscheiding melkvee daalt verder
Melkkoeien en het bijbehorende jongvee scheidden vorig jaar 269 miljoen kilogram stikstof uit, 1,4 procent minder dan in 2021. Tot 2015 werd de omvang van de melkveestapel begrensd door het melkquotum. Om de groei van de melkveestapel na de afschaffing van het melkquotum een halt toe te roepen is in 2018 het fosfaatrechtenstelsel ingevoerd. Sinds 2018 daalt de stikstofuitscheiding door de melkveesector.
| Melkvee (2015=100 ) | Varkens (2015=100 ) | Pluimvee (2015=100 ) | Totale veestapel (2015=100 ) | |
|---|---|---|---|---|
| 2015 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 |
| 2016 | 104,3 | 97,6 | 100,2 | 101,4 |
| 2017 | 107,3 | 98,1 | 94,9 | 102,9 |
| 2018 | 102,5 | 97,3 | 91,5 | 101,2 |
| 2019 | 98,9 | 94,4 | 90,3 | 98,4 |
| 2020 | 101,3 | 92,5 | 88,1 | 98,4 |
| 2021 | 96,5 | 89,5 | 87,5 | 94,7 |
| 2022 | 95,2 | 89,3 | 86,9 | 93,9 |
Geen daling fosfaatuitscheiding in dierlijke mest
De fosfaatuitscheiding nam in 2022 toe ten opzichte van een jaar eerder, maar bleef wel onder het nieuwe productieplafond van 150,7 miljoen kilogram. In 2025 wordt het productieplafond verlaagd tot 135 miljoen kilogram fosfaat. De fosfaatproductie van de melkveesector was vorig jaar 77 miljoen kilogram tegen 74 miljoen kilogram in 2021.
Uitscheiding melkvee afhankelijk van samenstelling ruwvoer
Dat de melkveehouderij minder stikstof maar meer fosfaat produceert, komt onder andere door de samenstelling van het ruwvoer (gras en snijmaïs). Het kuilgras dat in 2022 werd gevoerd, bestaat voor een groot deel uit de grasoogst van 2021 en voor een deel uit de oogst van 2022. In die jaren was het stikstofgehalte van het gras relatief laag, waardoor ook het gemiddelde stikstofgehalte lager uitviel.
Het fosforgehalte van het ingekuilde gras was in 2021 juist hoger en een groot deel hiervan is gebruikt in 2022. Ook in het krachtvoer zat meer fosfor vergeleken met 2021.
| Rundvee (mln kg) | Varkens (mln kg) | Pluimvee (mln kg) | Overig vee (mln kg) | |
|---|---|---|---|---|
| 2015 | 103,6 | 40,1 | 28,3 | 8,0 |
| 2016 | 100,5 | 39,2 | 28,9 | 6,6 |
| 2017 | 97,4 | 37,5 | 27,5 | 6,6 |
| 2018 | 90,7 | 37,6 | 25,8 | 7,7 |
| 2019 | 85,7 | 36,8 | 25,1 | 7,9 |
| 2020 | 82,7 | 36,7 | 24,1 | 7,3 |
| 2021 | 83,2 | 34,5 | 23,2 | 7,1 |
| 2022 | 86,3 | 34,4 | 22,5 | 7,2 |
| 1) Derogatiebeschikking Europese Commissie 30-9-2022 | ||||
Minder stikstof en fosfaat in varkens- en pluimveemest door minder dieren
De stikstof- en fosfaatuitscheiding van de varkenssector daalde in 2022 met 0,3 procent. In de pluimveesector daalde de stikstofuitscheiding met 0,8 procent en de fosfaatuitscheiding met 2,8 procent.
De daling van de stikstof- en fosfaatuitscheiding van varkens en pluimvee komt door de afname van het aantal dieren. Hierdoor is de uitscheiding van stikstof en fosfaat via de mest van varkens en pluimvee in de afgelopen zeven jaar steeds verder gedaald.
De mestproductie van het overige vee zoals paarden, pony’s, schapen en geiten bleef in 2022 bijna gelijk met 22 miljoen kilogram stikstof en 7 miljoen kilogram fosfaat.
| Melkvee (2015=100) | Varkens (2015=100) | Pluimvee (2015=100) | Totale veestapel (2015=100) | |
|---|---|---|---|---|
| 2015 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 |
| 2016 | 96,5 | 97,7 | 102,0 | 97,3 |
| 2017 | 93,4 | 93,5 | 96,9 | 93,8 |
| 2018 | 84,8 | 93,7 | 91,1 | 89,8 |
| 2019 | 81,4 | 91,7 | 88,5 | 86,3 |
| 2020 | 79,4 | 91,4 | 84,9 | 83,7 |
| 2021 | 80,0 | 86,0 | 81,7 | 82,2 |
| 2022 | 83,2 | 85,8 | 79,4 | 83,5 |
Bronnen
- StatLine – Dierlijke mest naar diercategorie
Relevante links
- Onderzoeksbeschrijving – Productie van dierlijke mest en mineralen