Economie krimpt met 0,3 procent in eerste kwartaal 2023
Het groeicijfer van het eerste kwartaal 2023 is opwaarts bijgesteld. Bij de eerste berekening, die is gepubliceerd op 16 mei, kwam de krimp ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022 uit op 0,7 procent. De opwaartse bijstelling van de bbp-groei is vooral toe te schrijven aan de handelsbalans en de investeringen. Zo daalde de uitvoer van goederen minder hard en steeg de uitvoer van diensten sterker. Ook de invoer van goederen en diensten is opwaarts bijgesteld, maar minder sterk dan de uitvoer.
De bijstelling is enerzijds toe te schrijven aan nieuwe, completere data over het eerste kwartaal 2023 en anderzijds aan het beschikbaar komen van nieuwe jaarcijfers voor 2021 en 2022 en het aansluiten van de kwartaalramingen op die nieuwe jaarcijfers. Dat gebeurt elk jaar in juni.
Jaar | Kwartaal | Index (2015=100) |
---|---|---|
2016 | 1e kwartaal | 101,2 |
2016 | 2e kwartaal | 101,4 |
2016 | 3e kwartaal | 102,6 |
2016 | 4e kwartaal | 103,4 |
2017 | 1e kwartaal | 104 |
2017 | 2e kwartaal | 104,9 |
2017 | 3e kwartaal | 105,6 |
2017 | 4e kwartaal | 106,4 |
2018 | 1e kwartaal | 106,9 |
2018 | 2e kwartaal | 107,6 |
2018 | 3e kwartaal | 107,8 |
2018 | 4e kwartaal | 108,3 |
2019 | 1e kwartaal | 109,2 |
2019 | 2e kwartaal | 109,5 |
2019 | 3e kwartaal | 109,7 |
2019 | 4e kwartaal | 110,4 |
2020 | 1e kwartaal | 108,9 |
2020 | 2e kwartaal | 99,8 |
2020 | 3e kwartaal | 106,2 |
2020 | 4e kwartaal | 106,9 |
2021 | 1e kwartaal | 108,2 |
2021 | 2e kwartaal | 111,4 |
2021 | 3e kwartaal | 113,6 |
2021 | 4e kwartaal | 114,6 |
2022 | 1e kwartaal | 115,2 |
2022 | 2e kwartaal | 117,1 |
2022 | 3e kwartaal | 117 |
2022 | 4e kwartaal | 118,1 |
2023 | 1e kwartaal | 117,7 |
Tweede berekening
De tweede berekening wordt 85 dagen na afloop van het kwartaal gepubliceerd. De eerste berekening, 45 dagen na afloop van een kwartaal, is op basis van de dan beschikbare informatie. Na deze eerste berekening komt voortdurend meer informatie beschikbaar over de Nederlandse economie, zoals van de bouw, de zakelijke dienstverlening, de horeca, de overheid, de zorg en de financiële instellingen die vervolgens wordt verwerkt in nieuwe berekeningen.
De absolute bijstelling van de tweede berekening ten opzichte van de eerste berekening was de afgelopen vijf jaar (2018-2022) gemiddeld 0,1 procentpunt. De twee uitersten bedroegen -0,3 en 0,7 procentpunt, allebei in 2021.
Bijstellingen jaar- en kwartaalcijfers
Met de publicatie van de tweede berekening van het eerste kwartaal van 2023 worden ook herziene jaarcijfers van 2021 en 2022 gepubliceerd. Op basis van nieuw beschikbaar gekomen informatie is de volumegroei van de economie in 2022 aangepast van 4,5 naar 4,3 procent. De economische groei in 2021 is vastgesteld op 6,2 procent, dat was 4,9 procent bij de vorige berekening.
Bij elke nieuwe berekening van het bbp bepaalt het CBS opnieuw de seizoengecorrigeerde reeks van de eerder gepubliceerde kwartalen. Samen met de aanpassingen van de kwartaalramingen aan de nieuwe jaarcijfers van 2021 en 2022 heeft dit geleid tot bijstellingen van de bbp-groei in de kwartalen van 2017 t/m 2022.
Vandaag publiceert het CBS niet alleen bijgestelde jaarcijfers van het bbp maar ook van het bruto nationaal inkomen (bni). De bijstellingen van het bni zijn een stuk groter dan in de afgelopen jaren. Het bni voor 2022 is met 46,4 miljard euro en voor 2021 met 48,2 miljard euro opwaarts bijgesteld. Dat is niet alleen toe te schrijven aan een opwaartse aanpassing van het nominale bbp, maar vooral aan een opwaartse bijstelling van het saldo primaire inkomens Nederland met het buitenland onder meer door nieuwe informatie over de winsten van beursgenoteerde multinationals.
Groei ten opzichte van het eerste kwartaal van 2022
Ten opzichte van een jaar eerder groeide de economie in het eerste kwartaal met 1,9 procent. Volgens de eerste berekening was dat ook 1,9 procent. De groei in het eerste kwartaal van 2023 is toe te schrijven aan de investeringen, de consumptie door huishoudens en de overheidsconsumptie.
Jaar | Kwartaal | Index (%-mutatie t.o.v. jaar eerder) |
---|---|---|
2016 | 1e kwartaal | 2,1 |
2016 | 2e kwartaal | 2,3 |
2016 | 3e kwartaal | 2,1 |
2016 | 4e kwartaal | 2,2 |
2017 | 1e kwartaal | 3,2 |
2017 | 2e kwartaal | 3,0 |
2017 | 3e kwartaal | 2,8 |
2017 | 4e kwartaal | 2,6 |
2018 | 1e kwartaal | 2,6 |
2018 | 2e kwartaal | 2,7 |
2018 | 3e kwartaal | 2,2 |
2018 | 4e kwartaal | 1,9 |
2019 | 1e kwartaal | 1,8 |
2019 | 2e kwartaal | 1,9 |
2019 | 3e kwartaal | 2,1 |
2019 | 4e kwartaal | 2,0 |
2020 | 1e kwartaal | -0,3 |
2020 | 2e kwartaal | -8,8 |
2020 | 3e kwartaal | -3,3 |
2020 | 4e kwartaal | -2,9 |
2021 | 1e kwartaal | -1,1 |
2021 | 2e kwartaal | 11,8 |
2021 | 3e kwartaal | 6,9 |
2021 | 4e kwartaal | 7,4 |
2022 | 1e kwartaal | 6,4 |
2022 | 2e kwartaal | 5,2 |
2022 | 3e kwartaal | 3,0 |
2022 | 4e kwartaal | 2,9 |
2023 | 1e kwartaal | 1,9 |
Aantal banen groeit met 49 duizend in eerste kwartaal 2023
Volgens de tweede berekening groeide het aantal banen van werknemers en zelfstandigen in het eerste kwartaal met 49 duizend ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022. De eerste berekening kwam uit op een toename van 63 duizend banen.
Ten opzichte van het eerste kwartaal van 2022 waren er in het eerste kwartaal van 2023 volgens de tweede berekening 270 duizend banen van werknemers en zelfstandigen meer. Dat was bij de eerste berekening 278 duizend.
De banencijfers zijn bijgesteld op basis van aangevulde broninformatie.
mutatie (verandering t.o.v. kwartaal eerder (x 1 000)) | ||
---|---|---|
2016 | 1e kwartaal | 13 |
2016 | 2e kwartaal | 53 |
2016 | 3e kwartaal | 44 |
2016 | 4e kwartaal | 56 |
2017 | 1e kwartaal | 64 |
2017 | 2e kwartaal | 66 |
2017 | 3e kwartaal | 77 |
2017 | 4e kwartaal | 76 |
2018 | 1e kwartaal | 78 |
2018 | 2e kwartaal | 63 |
2018 | 3e kwartaal | 66 |
2018 | 4e kwartaal | 57 |
2019 | 1e kwartaal | 66 |
2019 | 2e kwartaal | 35 |
2019 | 3e kwartaal | 35 |
2019 | 4e kwartaal | 50 |
2020 | 1e kwartaal | 11 |
2020 | 2e kwartaal | -307 |
2020 | 3e kwartaal | 173 |
2020 | 4e kwartaal | 1 |
2021 | 1e kwartaal | 11 |
2021 | 2e kwartaal | 137 |
2021 | 3e kwartaal | 170 |
2021 | 4e kwartaal | 74 |
2022 | 1e kwartaal | 134 |
2022 | 2e kwartaal | 94 |
2022 | 3e kwartaal | 71 |
2022 | 4e kwartaal | 76 |
2023 | 1e kwartaal | 49 |
Bronnen
- StatLine - Bbp, productie en bestedingen; kwartalen, mutaties, nationale rekeningen
- StatLine - Arbeidsvolume en werkzame personen, kwartalen; nationale rekeningen
Relevante links
- Achtergrond - Bijstellingen nationale rekeningen: algemeen overzicht
- Dossier - Conjunctuur
- Longread - Bijstelling bni en bbp i 2021 en 2022