Minste vertrouwen in Tweede Kamer in 10 jaar tijd

Mensen protesteren met spandoeken tegen het toeslagenschandaal
© ANP / Ramon van Flymen
In het laatste kwartaal van 2022 had 25 procent van de 15-plussers vertrouwen in de Tweede Kamer. Dit is het laagste niveau sinds 2012, toen dit onderzoek voor het eerst werd uitgevoerd. Ook het vertrouwen in politici is met 21 procent aanzienlijk lager dan in voorafgaande jaren. Het vertrouwen in rechters, politie en de gezondheidszorg is met bijna 80 procent aanzienlijk groter. Dit blijkt uit het onderzoek Sociale samenhang en welzijn van het CBS.

Voor de coronapandemie, in het eerste kwartaal van 2020, had een minderheid van de Nederlanders van 15 of ouder vertrouwen in politici (31 procent) en in de Tweede Kamer (44 procent). Aan het begin van de pandemie, in het tweede kwartaal van 2020, steeg dit naar respectievelijk 44 en 58 procent. Daarna nam het vertrouwen weer af, en bereikte in het laatste kwartaal van 2022 het laagste niveau van de afgelopen tien jaar (Tweede Kamer), dan wel vijf jaar (politici).

Vertrouwen in politiek
jaarkwartaalPolitici (% personen van 15 jaar of ouder)Tweede Kamer (% personen van 15 jaar of ouder)
20181e kwartaal32,842,2
20182e kwartaal35,345,1
20183e kwartaal31,341,0
20184e kwartaal29,340,2
20191e kwartaal28,939,4
20192e kwartaal31,342,1
20193e kwartaal32,241,4
20194e kwartaal28,237,8
20201e kwartaal31,543,7
20202e kwartaal44,458,3
20203e kwartaal39,652,4
20204e kwartaal43,258,3
20211e kwartaal40,453,3
20212e kwartaal32,841,0
20213e kwartaal32,239,9
20214e kwartaal28,035,3
20221e kwartaal28,836,6
20222e kwartaal23,131,3
20223e kwartaal21,427,5
20224e kwartaal21,125,0

Groei vertrouwen in medemens, meeste vertrouwen in gezondheidszorg

Het vertrouwen in andere mensen nam het afgelopen decennium langzaam toe; van 58 procent in 2012, naar 66 procent in 2022. Het meeste vertrouwen, 78 procent, hebben mensen in de gezondheidszorg. Ook zegt een meerderheid gezaghebbende instituties te vertrouwen. Zo heeft 77 procent van de 15-plussers vertrouwen in de politie en in rechters, en 64 procent in het leger. Het vertrouwen in deze instituties is de afgelopen tien jaar iets toegenomen.
Minder vertrouwen is er in andere, vooral politieke instituties. Ongeveer de helft heeft vertrouwen in de Europese Unie en in de gemeenteraad, hetzelfde als voor banken. In kerken heeft 30 procent van de mensen vertrouwen.

Vertrouwen, 2022
InstitutieVertrouwen (% personen van 15 jaar of ouder)
Gezondheidszorg78,3
Politie77
Rechters76,6
Algemeen vertrouwen
(in medemens)
66
Leger63,7
Gemeenteraad50,6
Europese Unie48,7
Banken48,5
Ambtenaren42,5
Pers39,8
Grote bedrijven35,8
Tweede Kamer30,4
Kerken29,6
Politici23,8

Minder vertrouwen in instituties na coronacrisis

Na een toename in 2020 en 2021, is het vertrouwen in veel instituties in 2022 weer gedaald tot veelal een niveau van vóór de coronapandemie. Het vertrouwen in verschillende instituties daalde zelfs verder dan het pre-coronaniveau. Dit geldt voor politieke instituties, maar ook voor grote bedrijven en ambtenaren.

Meeste vertrouwen onder universitair opgeleiden

In 2022 had 40 procent van de mensen met alleen basisonderwijs vertrouwen in de medemens. Dat vertrouwen is tenminste twee keer zo hoog bij de groep met een hbo (80 procent) of universitaire opleiding (89 procent). Zij hebben gemiddeld ook meer vertrouwen in (politieke) instituties, maar dit verschil is minder groot dan bij het vertrouwen in de medemens. Bij het vertrouwen in private instituties – zoals banken en grote bedrijven –zijn er geen verschillen tussen de verschillende onderwijsniveaus.

Vertrouwen naar onderwijsniveau, 2022
OnderwijsniveauBasis onderwijs (% personen van 15 jaar of ouder)Vmbo, mbo1, avo-onderbouw (% personen van 15 jaar of ouder)Havo, vwo, mbo (% personen van 15 jaar of ouder)Hbo, wo-bachelor (% personen van 15 jaar of ouder)Wo-master, doctor (% personen van 15 jaar of ouder)
Algemeen vertrouwen (in medemens)40,149,164,580,489,1
Rechters61,765,175,385,290,1
Politie68,272,775,780,485,2
Leger56,161,463,464,769,6