Inflatie stijgt naar 5,2 procent in april
Het CBS publiceert naast het algemene inflatiecijfer maandelijks ook wat de inflatie is exclusief de prijsontwikkeling van energie (gas, elektriciteit en stadsverwarming) en brandstof. In april waren consumentengoederen en –diensten exclusief energie en motorbrandstoffen 7,8 procent duurder dan in dezelfde maand vorig jaar. In maart was de prijsstijging op jaarbasis 8,1 procent.
De inflatie wordt elke maand gemeten als de stijging van de consumentenprijsindex (CPI) ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar. De CPI geeft het prijsverloop weer van een pakket goederen en diensten zoals dit gemiddeld wordt aangeschaft door de Nederlandse huishoudens. Een inflatie van 5,2 procent in april 2023 betekent dat de prijzen van consumentenproducten 5,2 procent hoger zijn dan in april 2022. De inflatie van 5,2 procent in april komt dus niet bovenop de inflatie van 4,4 procent in maart.
jaar | maand | Inflatie (CPI) (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Inflatie (CPI) exclusief energie en motorbrandstoffen (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
---|---|---|---|
2018 | januari | 1,5 | 1,2 |
2018 | februari | 1,2 | 1 |
2018 | maart | 1 | 0,8 |
2018 | april | 1,1 | 0,8 |
2018 | mei | 1,7 | 1,2 |
2018 | juni | 1,7 | 1,1 |
2018 | juli | 2,1 | 1,4 |
2018 | augustus | 2,1 | 1,4 |
2018 | september | 1,9 | 1,2 |
2018 | oktober | 2,1 | 1,5 |
2018 | november | 2 | 1,6 |
2018 | december | 2 | 1,6 |
2019 | januari | 2,2 | 1,7 |
2019 | februari | 2,6 | 2 |
2019 | maart | 2,8 | 2,2 |
2019 | april | 2,9 | 2,2 |
2019 | mei | 2,4 | 1,8 |
2019 | juni | 2,7 | 2,2 |
2019 | juli | 2,5 | 2,3 |
2019 | augustus | 2,8 | 2,7 |
2019 | september | 2,6 | 2,5 |
2019 | oktober | 2,7 | 2,6 |
2019 | november | 2,6 | 2,3 |
2019 | december | 2,7 | 2,3 |
2020 | januari | 1,8 | 2,1 |
2020 | februari | 1,6 | 2 |
2020 | maart | 1,4 | 2,2 |
2020 | april | 1,2 | 2,3 |
2020 | mei | 1,2 | 2,4 |
2020 | juni | 1,6 | 2,6 |
2020 | juli | 1,7 | 2,6 |
2020 | augustus | 0,7 | 1,5 |
2020 | september | 1,1 | 1,9 |
2020 | oktober | 1,2 | 2,1 |
2020 | november | 0,8 | 1,7 |
2020 | december | 1 | 1,8 |
2021 | januari | 1,6 | 2,1 |
2021 | februari | 1,8 | 2 |
2021 | maart | 1,9 | 1,7 |
2021 | april | 1,9 | 1,3 |
2021 | mei | 2,1 | 1,5 |
2021 | juni | 2 | 1,4 |
2021 | juli | 1,4 | 0,5 |
2021 | augustus | 2,4 | 1,5 |
2021 | september | 2,7 | 1,5 |
2021 | oktober | 3,4 | 1,6 |
2021 | november | 5,2 | 2,3 |
2021 | december | 5,7 | 2,4 |
2022 | januari | 6,4 | 2,7 |
2022 | februari | 6,2 | 2,9 |
2022 | maart | 9,7 | 3,1 |
2022 | april | 9,6 | 4,1 |
2022 | mei | 8,8 | 4,4 |
2022 | juni | 8,6 | 4,7 |
2022 | juli | 10,3 | 5,7 |
2022 | augustus | 12 | 6 |
2022 | september | 14,5 | 6,5 |
2022 | oktober | 14,3 | 6,9 |
2022 | november | 9,9 | 6,8 |
2022 | december | 9,6 | 7,5 |
2023 | januari | 7,6 | 7,7 |
2023 | februari | 8 | 8,1 |
2023 | maart | 4,4 | 8,1 |
2023 | april | 5,2 | 7,8 |
Kleinere prijsdaling energie en benzine
De prijsontwikkeling van energie en benzine had een opwaarts effect op de ontwikkeling van de inflatie. Energie (gas, elektriciteit en stadsverwarming) was in april 32,2 procent goedkoper dan in april vorig jaar. In maart waren de prijzen 36,5 procent lager. Benzine was deze maand 11,1 procent goedkoper dan in april 2022, in maart waren de prijzen 20,8 procent lager. Het effect van de accijnsverlaging op motorbrandstoffen in april vorig jaar werkt vanaf april 2023 niet meer door in de inflatie.
Maand | 2023 (2015=100) | 2022 (2015=100) | 2021 (2015=100) |
---|---|---|---|
Jan | 189,85 | 196,49 | 104,43 |
Feb | 182,39 | 187,87 | 106,13 |
Mrt | 175,11 | 275,85 | 107,18 |
Apr | 173,03 | 255,21 | 107,97 |
Mei | 221,75 | 108,22 | |
Jun | 201,81 | 109,99 | |
Jul | 240,6 | 115,79 | |
Aug | 294,51 | 117,17 | |
Sep | 369,46 | 123,29 | |
Okt | 373,21 | 136,56 | |
Nov | 277,97 | 163,61 | |
Dec | 276,71 | 182,04 | |
Nieuwe meetmethode energieprijzen
Vanaf verslagmaand juni 2023, waarvan op 30 juni de snelle raming wordt gepubliceerd, gebruikt het CBS een nieuwe methode om energieprijzen te meten in de CPI. Bij de huidige methode wordt de prijsontwikkeling gemeten op basis van nieuwe contracten. Bij de nieuwe methode worden transactiedata van energieleveranciers gebruikt, zodat er ook rekening kan worden gehouden met de tarieven van al langer lopende energiecontracten. Dit zorgt voor een nauwkeuriger inflatiecijfer. Het CBS publiceerde op 2 maart een update van het onderzoek naar de nieuwe methode om energieprijzen te meten.
Kleinere prijsstijging voedingsmiddelen
De prijsontwikkeling van voeding had een neerwaarts effect op de ontwikkeling van de inflatie. In april 2023 waren voedingsmiddelen 15,9 procent duurder dan een jaar eerder. In maart was dat 18,4 procent. Vooral de prijsontwikkeling van vlees, groenten en zuivel droeg hieraan bij.
April 2023 (%-punt) | Maart 2023 (%-punt) | |
---|---|---|
Totaal | 5,2 | 4,4 |
Voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken | 1,89 | 2,13 |
Diverse goederen en diensten | 0,7 | 0,72 |
Horeca | 0,68 | 0,51 |
Recreatie en cultuur | 0,52 | 0,5 |
Stoffering en huishoudelijke apparaten | 0,51 | 0,57 |
Kleding en schoenen | 0,51 | 0,55 |
Vervoer | 0,3 | -0,14 |
Onderwijs | 0,28 | 0,28 |
Huisvesting, water en energie | -0,57 | -1,16 |
Inflatie eurozone 7,0 procent
Het CBS publiceert sinds 1996 twee verschillende cijfers voor inflatie. Een op basis van de consumentenprijsindex (CPI) en een op basis van de geharmoniseerde index van consumentenprijzen (HICP). Consumentengoederen en -diensten in Nederland waren volgens de HICP in april 5,8 procent duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder, in maart was dat 4,5 procent. De inflatie in de eurozone steeg van 6,9 procent in maart naar 7,0 procent in april.
jaar | maand | Nederland (% verandering van de geharmoniseerde consumentenprijsindex t.o.v. een jaar eerder) | Eurozone (% verandering van de geharmoniseerde consumentenprijsindex t.o.v. een jaar eerder) |
---|---|---|---|
2018 | januari | 1,5 | 1,3 |
2018 | februari | 1,3 | 1,1 |
2018 | maart | 1 | 1,4 |
2018 | april | 1 | 1,2 |
2018 | mei | 1,9 | 2 |
2018 | juni | 1,7 | 2 |
2018 | juli | 1,9 | 2,2 |
2018 | augustus | 1,9 | 2,1 |
2018 | september | 1,6 | 2,1 |
2018 | oktober | 1,9 | 2,3 |
2018 | november | 1,8 | 1,9 |
2018 | december | 1,8 | 1,5 |
2019 | januari | 2 | 1,4 |
2019 | februari | 2,6 | 1,5 |
2019 | maart | 2,9 | 1,4 |
2019 | april | 3 | 1,7 |
2019 | mei | 2,3 | 1,2 |
2019 | juni | 2,7 | 1,3 |
2019 | juli | 2,6 | 1 |
2019 | augustus | 3,1 | 1 |
2019 | september | 2,7 | 0,8 |
2019 | oktober | 2,8 | 0,7 |
2019 | november | 2,6 | 1 |
2019 | december | 2,8 | 1,3 |
2020 | januari | 1,7 | 1,4 |
2020 | februari | 1,3 | 1,2 |
2020 | maart | 1,1 | 0,7 |
2020 | april | 1 | 0,3 |
2020 | mei | 1,1 | 0,1 |
2020 | juni | 1,7 | 0,3 |
2020 | juli | 1,6 | 0,4 |
2020 | augustus | 0,3 | -0,2 |
2020 | september | 1 | -0,3 |
2020 | oktober | 1,2 | -0,3 |
2020 | november | 0,7 | -0,3 |
2020 | december | 0,9 | -0,3 |
2021 | januari | 1,6 | 0,9 |
2021 | februari | 1,9 | 0,9 |
2021 | maart | 1,9 | 1,3 |
2021 | april | 1,7 | 1,6 |
2021 | mei | 2 | 2 |
2021 | juni | 1,7 | 1,9 |
2021 | juli | 1,4 | 2,2 |
2021 | augustus | 2,7 | 3 |
2021 | september | 3 | 3,4 |
2021 | oktober | 3,7 | 4,1 |
2021 | november | 5,9 | 4,9 |
2021 | december | 6,4 | 5 |
2022 | januari | 7,6 | 5,1 |
2022 | februari | 7,3 | 5,9 |
2022 | maart | 11,7 | 7,4 |
2022 | april | 11,2 | 7,4 |
2022 | mei | 10,2 | 8,1 |
2022 | juni | 9,9 | 8,6 |
2022 | juli | 11,6 | 8,9 |
2022 | augustus | 13,7 | 9,1 |
2022 | september | 17,1 | 9,9 |
2022 | oktober | 16,8 | 10,6 |
2022 | november | 11,3 | 10,1 |
2022 | december | 11 | 9,2 |
2023 | januari | 8,4 | 8,6 |
2023 | februari | 8,9 | 8,5 |
2023 | maart | 4,5 | 6,9 |
2023 | april | 5,8 | 7 |
Verschil CPI en HICP
Om de inflatie tussen landen te kunnen vergelijken, berekenen de lidstaten van de Europese Unie (EU) een consumentenprijsindex volgens internationaal afgesproken definities en methoden. De Europese Centrale Bank gebruikt de HICP voor het monetaire beleid in de eurozone. Daarnaast maken de meeste landen nog een eigen, nationale prijsindex.
Het belangrijkste verschil tussen de CPI en de HICP voor Nederland is dat de HICP in tegenstelling tot de CPI geen rekening houdt met de kosten van het wonen in de eigen woning. In de CPI worden deze kosten berekend aan de hand van de ontwikkeling van woninghuren. Dit is echter niet het enige verschil. In een publicatie worden deze verschillen verder toegelicht.
Dashboard consumentenprijzen
Het dashboard consumentenprijzen toont de inflatie volgens de consumentenprijsindex (CPI) en voor een aantal groepen consumentengoederen en -diensten. Meer prijsindicatoren zijn te vinden in het prijzendashboard. De persoonlijke inflatiecalculator geeft inzicht in de ontwikkeling van de consumentenprijzen voor een individueel consumptieprofiel.
Bronnen
- StatLine - Consumentenprijzen; prijsindex 2015=100
- StatLine - Jaarmutatie consumentenprijsindex; vanaf 1963
- StatLine - Pompprijzen motorbrandstoffen; brandstofsoort, per dag
- StatLIne - Gemiddelde energietarieven voor consumenten
Relevante links
- Longread - Het mandje van de consumentenprijsindex en de meting van de CPI in 2023
- Achtergrond - Verschillen tussen cijfers over consumentenprijzen
- Achtergrond - Uitwerking van energiemaatregelen in de CPI
- Visualisatie - Dashboard consumentenprijzen
- Visualisatie - Prijzendashboard
- Visualisatie - Persoonlijke inflatiecalculator
- Achtergrond - Het CBS introduceert nieuwe meetmethode energieprijzen
- Achtergrond - Veelgestelde vragen over de energieprijzen en de CPI
- Dossier - Conjunctuur