In 2022 veel minder mensen aan COVID-19 overleden dan in 2020 en 2021

Over dit onderwerp zijn nieuwere cijfers beschikbaar. Bekijk de laatste cijfers.
© Hollandse Hoogte / Rob Engelaar
In 2022 zijn ruim 8,2 duizend mensen aan COVID-19 overleden. Dat waren er veel minder dan in de twee jaren daarvoor, toen 19,6 duizend (2021) en 20,2 duizend (2020) mensen deze ziekte als doodsoorzaak hadden. De sterfte aan andere groepen doodsoorzaken was juist hoger dan de twee voorgaande jaren, behalve aan nieuwvormingen (vooral kanker). Er overleden vooral meer mensen aan ziekten van de ademhalingsorganen. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige maandcijfers van de doodsoorzaken.

Van de 170 duizend inwoners van Nederland die in 2022 zijn overleden, ging het bij iets meer dan de helft om nieuwvormingen (28 procent) of hart- en vaatziekten (23 procent) als doodsoorzaak. Daarna komen psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel, waartoe onder andere dementie en de ziekte van Alzheimer behoren (13 procent), en ziekten van de ademhalingsorganen (8 procent). Aan een niet-natuurlijke doodsoorzaak overleed 6 procent en 5 procent stierf aan COVID-19. De cijfers zijn voorlopig.

Om de doodsoorzaakcijfers per jaar beter te vergelijken zijn de cijfers ook gestandaardiseerd. Zo wordt rekening gehouden met de bevolkingsgroei en de vergrijzing. Deze cijfers geven voor bijna alle groepen doodsoorzaken een vergelijkbaar beeld. Bij nieuwvormingen is na standaardisatie de langjarige dalende trend te zien. (zie ook: 54 procent sterfgevallen in 2019 door kanker of hart- en vaatziekten).

Overledenen naar groepen doodsoorzaken
Doodsoorzaak2022*, aantallen (x 1 000)2021, aantallen (x 1 000)2020, aantallen (x 1 000)2019, aantallen (x 1 000)2018, aantallen (x 1 000)2017, aantallen (x 1 000)2016, aantallen (x 1 000)2015, aantallen (x 1 000)2022*, gestandaardiseerd per 100 duizend van de gemiddelde bevolking 1)2021, per 100 duizend van de gemiddelde bevolking 1)2020, per 100 duizend van de gemiddelde bevolking 1)2019, per 100 duizend van de gemiddelde bevolking 1)2018, per 100 duizend van de gemiddelde bevolking 1)2017, per 100 duizend van de gemiddelde bevolking 1)2016, per 100 duizend van de gemiddelde bevolking 1)2015, per 100 duizend van de gemiddelde bevolking 1)
Nieuwvormingen47,347,147,147,046,746,647,045,8268,9273,7278,1284,0288,2294,1303,7301,7
Hart- en vaatziekten38,837,436,637,537,838,238,639,4220,6217,5216,1227,4234,2242,1251,3262,3
Psychische stoornissen
en ziekten van het zenuwstelsel
22,020,120,121,622,021,020,319,0125,3116,5118,3130,6136,3133,2132,2126,5
Ziekten van de ademhalingsorganen12,910,110,512,614,013,012,012,773,258,962,176,687,382,578,585,0
Niet-natuurlijke doodsoorzaken10,59,39,08,78,68,07,77,359,753,652,851,952,549,248,646,4
COVID-198,219,620,20,00,00,00,00,046,8114,2119,50,00,00,00,00,0
Overige natuurlijke doodsoorzaken23,322,021,321,321,320,720,620,6132,6127,7125,1128,5131,3130,0132,7136,3
1)gestandaardiseerd op de leeftijdsopbouw van 2022
*voorlopige cijfers

Kwart meer overledenen aan ziekten van de ademhalingsorganen

Terwijl in 2022 minder mensen aan COVID-19 overleden, was de sterfte aan verschillende groepen van doodsoorzaken juist hoger dan het jaar ervoor. Er overleden in 2022 meer mensen aan ziekten van de ademhalingsorganen (+27 procent) en aan psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel (+10 procent). Ook de sterfte aan niet-natuurlijke doodsoorzaken nam toe (+13 procent), vooral door een toename in het overlijden aan een accidentele val. Ook was er een lichte stijging in het aantal sterfgevallen door hart- en vaatziekten (+4 procent). Verder was het aantal overlijdens aan overige natuurlijke doodsoorzaken iets hoger. Dit is een zeer diverse groep doodsoorzaken, waar ouderdom bijvoorbeeld onder valt.

In 2022 was er zowel van half maart tot half mei als vanaf half december een griepgolf, terwijl er in 2021 geen griepgolf was (RIVM).Dit kan mede van invloed zijn geweest op de hogere sterfte aan ziekten van de ademhalingsorganen, hart- en vaatziekten en psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel.

Afname COVID-19-sterfte vanaf tweede kwartaal

In het eerste kwartaal van 2022 overleden gemiddeld bijna 1 200 mensen per maand aan COVID-19. Daarna daalde de COVID-19-sterfte naar gemiddeld iets meer dan 500 sterfgevallen per maand.

De sterfte aan hart- en vaatziekten en aan ziekten van de ademhalingsorganen kent een seizoenpatroon; in de winterperiode (het eerste en vierde kwartaal) overlijden meer mensen aan deze ziekten. Dat geldt in iets mindere mate ook voor de sterfte aan psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel, waartoe onder andere dementie en de ziekte van Alzheimer behoren.
Tijdens griepgolven is de sterfte aan deze drie groepen doodsoorzaken ook vaak verhoogd. In het tweede kwartaal van 2022 overleden bijvoorbeeld meer mensen aan ziekten van de ademhalingsorganen dan in dezelfde periode van 2021, toen er geen griep was.

Overledenen naar groepen doodsoorzaken, per maand
jaarmaandNieuwvormingen (x 1 000)Hart- en vaatziekten (x 1 000)Psychische stoornissen en ziekten
van het zenuwstelsel (x 1 000)
Ziekten van de ademhalingsorganen (x 1 000)Niet-natuurlijke doodsoorzaken (x 1 000)COVID-19 (x 1 000)
2015januari4,1134,0572,0141,7270,676
2015februari3,4743,5971,7441,6330,629
2015maart3,8773,8041,7671,5080,597
2015april3,8133,3531,5291,0760,577
2015mei3,7153,2611,4700,9230,569
2015juni3,6962,9181,4010,7900,571
2015juli3,8942,9381,4980,8390,587
2015augustus3,8272,7991,4640,6850,595
2015september3,8232,9011,4470,7270,572
2015oktober3,9563,2221,5440,9020,650
2015november3,7683,1251,5060,9060,603
2015december3,8343,4041,6250,9650,627
2016januari4,0643,6971,8511,3310,685
2016februari3,7803,4131,7531,3500,632
2016maart4,0723,6571,8441,3450,712
2016april3,8543,1841,6151,0430,625
2016mei3,8933,2461,6770,9120,619
2016juni3,7682,9001,5070,7400,587
2016juli3,8412,9541,5940,8130,637
2016augustus3,7922,8181,5870,7400,600
2016september3,9722,8211,5510,6770,584
2016oktober4,0593,2381,6160,7950,680
2016november3,9193,2031,7310,9000,644
2016december3,9623,5162,0231,3380,709
2017januari4,0544,0752,3692,1290,773
2017februari3,6593,4911,9571,7350,660
2017maart3,9453,4191,7681,2090,685
2017april3,7633,1201,6010,9050,617
2017mei3,9133,2191,6960,9660,618
2017juni3,8282,7251,5420,8240,612
2017juli3,9762,7151,6080,7310,671
2017augustus3,8852,7611,5690,6980,622
2017september3,8552,8021,5790,7630,608
2017oktober3,8363,0411,6400,9100,611
2017november3,8163,1801,6960,9420,728
2017december4,0263,6052,0031,1530,766
2018januari4,1013,8052,2341,6700,768
2018februari3,7213,6012,1492,0590,744
2018maart4,2153,8692,4662,4210,757
2018april3,7603,0291,6651,1410,688
2018mei3,8552,9751,5720,8630,695
2018juni3,7782,7331,5370,7850,646
2018juli3,8372,8331,7710,8350,750
2018augustus3,8812,7461,8480,7100,644
2018september3,7102,6521,6580,7150,692
2018oktober3,9903,0161,6600,8320,767
2018november3,9003,0901,6450,8680,712
2018december3,9093,4461,7851,1450,768
2019januari4,1053,5112,0121,3350,780
2019februari3,6713,1091,8801,4120,716
2019maart4,0913,4231,9401,4280,728
2019april3,8253,1541,7751,1290,702
2019mei3,9153,0581,7710,9940,674
2019juni3,7892,7891,6400,8380,683
2019juli4,0213,0801,7360,7790,735
2019augustus3,9592,6971,7480,8000,686
2019september3,7112,7281,6500,6900,682
2019oktober3,9063,2561,7010,9600,745
2019november3,9903,3371,8671,0000,717
2019december4,0073,3991,8311,2590,826
2020januari4,1323,5851,9331,3630,803
2020februari3,8203,2701,7401,2370,742
2020maart4,1253,4072,0061,3630,7842,210
2020april3,8602,9941,8600,9470,7666,378
2020mei3,6962,8231,4700,6680,7101,327
2020juni3,8402,7861,3860,6230,7060,267
2020juli4,0262,6951,5400,6640,7090,092
2020augustus4,0112,8561,7920,8060,7940,168
2020september3,8092,7621,5780,6400,7380,337
2020oktober3,9943,1861,6250,7290,7232,172
2020november3,7952,9721,5190,6720,7153,236
2020december3,9813,2861,6200,7910,8403,986
2021januari3,9523,3991,6480,8260,7984,465
2021februari3,4573,0091,4400,6740,7082,580
2021maart3,9003,0951,4710,7160,7541,649
2021april3,9293,0721,5080,7350,7831,408
2021mei3,8223,1041,5720,7640,7050,951
2021juni3,9752,7661,6660,7490,7470,252
2021juli3,9932,9631,7150,8220,7670,178
2021augustus3,9112,8621,7260,8340,7130,439
2021september3,9952,8641,6730,8260,7440,353
2021oktober4,0683,3341,8401,0200,8020,673
2021november3,9783,3711,7691,1050,8333,138
2021december4,1273,6072,0221,0480,9123,522
2022*januari3,9843,3511,7490,9640,8581,012
2022*februari3,6733,1271,5740,8340,7781,056
2022*maart4,0073,5241,8031,1530,8781,511
2022*april3,7883,3961,8251,3340,8510,925
2022*mei3,8703,2131,8181,1070,8370,248
2022*juni3,9282,9961,6541,0510,8570,274
2022*juli3,9782,8981,8660,8970,8870,700
2022*augustus4,1472,7841,9170,8020,8830,486
2022*september3,8342,9111,7660,7790,7780,292
2022*oktober4,0473,2201,9461,0390,9680,823
2022*november3,9193,3451,8361,0820,9020,365
2022*december4,1204,0352,2851,8391,0280,535
*voorlopige cijfers

Sterfte aan COVID-19 lager dan de oversterfte

In 2022 overleden 14,5 duizend meer mensen dan verwacht  (zie: 2022 derde jaar op rij met oversterfte). Deze oversterfte is hoger dan de sterfte aan COVID-19 van 8,2 duizend. In de twee voorgaande jaren was het andersom. Over de gehele pandemie gezien is de COVID-19 sterfte met 48,0 duizend overledenen iets hoger dan de oversterfte (45,8 duizend).

De perioden met oversterfte in 2020 en in 2021 vielen grotendeels samen met een relatief hoge sterfte aan COVID-19. In 2022 was er minder oversterfte dan in de twee voorgaande jaren, en viel deze ook niet steeds samen met relatief hogere COVID-sterfte. Wel waren er door het jaar heen veel meer weken met oversterfte. Mogelijk spelen ook hier de twee griepgolven een rol. Pas vanaf eind maart was er wekelijks oversterfte. Half maart begon een griepepidemie die dertien weken duurde. Vanaf half december 2022 kwam er opnieuw een griepepidemie.

Overledenen per week*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)Overledenen excl. COVID-19
20201310332772908 – 36453103
20202336433112930 – 36923364
20203315733442945 – 37423157
20204304633923008 – 37763046
20205316434073027 – 37883164
20206319634012979 – 38233196
20207319834082916 – 39013198
20208295933872851 – 39222959
20209309833522805 – 38983098
202010310733152785 – 38453102
202011321832532756 – 37513183
202012361431742711 – 36373202
202013445831042703 – 35053208
202014508530242712 – 33373164
202015498129572719 – 31953004
202016430829152711 – 31202839
202017391128692677 – 30602816
202018338228412650 – 30322715
202019299028212633 – 30092555
202020277727942626 – 29622494
202021276927702620 – 29202552
202022273327532608 – 28982584
202023268127352591 – 28802574
202024269027372600 – 28752624
202025269527252594 – 28552646
202026266027172577 – 28572626
202027263727232544 – 29022605
202028261927192515 – 29232594
202029252927202507 – 29342521
202030267227072515 – 29002654
202031266626872492 – 28822644
202032264126822483 – 28812613
202033321126692481 – 28573159
202034285426632510 – 28152806
202035273626672526 – 28072705
202036269326762549 – 28042666
202037274126982564 – 28322709
202038272227292585 – 28732655
202039289127522618 – 28862752
202040300027862628 – 29432805
202041302428072655 – 29602755
202042322028392677 – 30012786
202043344928622661 – 30632806
202044368728892683 – 30952831
202045358929022692 – 31112695
202046358129322710 – 31552799
202047333529722742 – 32022667
202048340430122762 – 32632752
202049352930372742 – 33322915
202050361531002800 – 33992918
202051391131662830 – 35012969
202052386732222871 – 35732743
202053410432662906 – 36252913
20211414433092940 – 36772999
20212385033432962 – 37242824
20213386333762978 – 37752879
20214371534253040 – 38092893
20215365434403060 – 38212919
20216355334343012 – 38562862
20217352934412949 – 39342877
20218320634202884 – 39552704
20219310433842838 – 39312681
202110324633472817 – 38772861
202111304232852787 – 37822690
202112304632052742 – 36682711
202113317731342733 – 35352811
202114316430542741 – 33662834
202115314129862748 – 32242796
202116314429442739 – 31482843
202117312228972705 – 30882804
202118300628692677 – 30602724
202119301928492660 – 30372776
202120298828212653 – 29892798
202121280627972646 – 29472691
202122301127802635 – 29252894
202123288227622617 – 29062818
202124287027642627 – 29012819
202125267427512620 – 28822647
202126279127432603 – 28832768
202127283827502571 – 29292817
202128287327452541 – 29492854
202129277827472534 – 29602710
202130291327342541 – 29262840
202131296027132518 – 29082851
202132284027082509 – 29072738
202133289826952507 – 28832805
202134292626882535 – 28412820
202135286326932552 – 28332776
202136309027022575 – 28292997
202137292327242590 – 28582828
202138288827552612 – 28992827
202139307127782644 – 29123011
202140307328132655 – 29702997
202141306428352682 – 29872961
202142327428662705 – 30283103
202143338928892688 – 30903090
202144351829172711 – 31233109
202145379429302720 – 31393235
202146399929602738 – 31833171
202147419430012771 – 32313168
202148439130422791 – 32923311
202149437830662771 – 33613321
202150405931302830 – 34293277
202151377131962861 – 35313175
202152367832532902 – 36053263
20221343233212953 – 36903137
20222315533562975 – 37372930
20223319133902991 – 37883012
20224320034383054 – 38223014
20225328534543073 – 38353046
20226325534473025 – 38702981
20227337834552963 – 39473088
20228335134332898 – 39693099
20229323333972851 – 39442998
202210338833602830 – 38903075
202211360632982800 – 37953198
202212363032172754 – 36803242
202213356431462745 – 35473222
202214357430662753 – 33783283
202215351429972759 – 32353287
202216323529552751 – 31593066
202217314129082716 – 31003026
202218312828802689 – 30713057
202219312528602672 – 30483064
202220305728322664 – 30003004
202221292228082657 – 29582880
202222296327912645 – 29362934
202223294227732628 – 29172913
202224301227752637 – 29122939
202225313427622631 – 28933065
202226310127542614 – 28942949
202227297127602581 – 29402867
202228308627562552 – 29602930
202229318427582544 – 29713000
202230313327442552 – 29372950
202231295827242529 – 29182812
202232298327192520 – 29182853
202233307727052518 – 28932976
202234303726992546 – 28522953
202235296727032563 – 28432904
202236293327132586 – 28402861
202237281827352601 – 28692762
202238301627662622 – 29102959
202239320027892655 – 29233097
202240330728242666 – 29813137
202241330928462693 – 29983114
202242336628782716 – 30393141
202243330929012700 – 31023132
202244322829282722 – 31343117
202245316829412732 – 31513070
202246321129722749 – 31953135
202247340630132783 – 32433341
202248342730542803 – 33043345
202249360730782783 – 33733516
202250399031422842 – 34423874
202251419232092874 – 35444042
202252412432662915 – 36173973
* 2022 voorlopige cijfers.