Recordwaarde landbouwexport door prijsstijgingen

De meeste landbouwgoederen hadden in 2022 een hogere exportprijs dan in 2021. Daarbij speelt vooral dat boeren, tuinders en voedingsfabrikanten, voor zover mogelijk, toenemende kosten doorberekenen in de prijzen. Boeren hebben bijvoorbeeld te maken met duurdere veevoergrondstoffen en kunstmest, tuinders onder andere met hoge energiekosten. Voedingsmiddelenfabrikanten zijn in 2022 geconfronteerd met zowel duurdere voedingsgrondstoffen als een duurder verwerkingsproces door hogere kosten voor energie, verpakking en transport.

De Nederlandse economie heeft in 2022 naar schatting 49,6 miljard euro verdiend aan de export van landbouwgoederen. Daarvan is 44,9 miljard euro verdiend aan export van Nederlandse makelij en 4,7 miljard euro aan de wederuitvoer van landbouwgoederen die in het buitenland geproduceerd zijn.

Zuivel en eieren nu meest uitgevoerde productgroep

In de ranglijst van meest uitgevoerde landbouwproducten is de productgroep zuivel en eieren gestegen van drie naar één. De exportwaarde van deze productgroep is met 35 procent toegenomen; van 8,8 miljard euro in 2021 tot 11,9 miljard euro in 2022. De melkprijs was in 2022 historisch hoog. Dit is het gevolg van onder andere hoge energie- en veevoerkosten, aangewakkerd door de oorlog in Oekraïne. Ook blijft de wereldwijde melkproductie achter bij de vraag. De hoge melkprijs heeft effect op de prijs van zuivelproducten met melk als ingrediënt.

Ook de prijs van eieren is historisch hoog. Dat komt vooral door de sterk gestegen voerkosten. Bovendien is het aanbod kleiner door de vogelgriep, wat ook weer de prijs raakt.

Sierteelt was jaren de nummer één in deze rangschikking, maar in 2022 stagneerde de vraag naar bloemen. De exportwaarde daalde van 11,9 miljard euro in 2021 tot 11,5 miljard euro in 2022. Vlees werd, net als zuivel en eieren, aanzienlijk duurder. De exportwaarde van vlees is toegenomen van 9,4 miljard euro in 2021 tot 11,0 miljard euro in 2022. Bij de andere veel uitgevoerde producten nam de exportwaarde ook toe door hogere prijzen, alleen bij fruit was de export in 2022 lager dan een jaar eerder.

Bijna kwart van de landbouwexport gaat naar Duitsland

De export naar alle belangrijke landbouwbestemmingen is in 2022 fors in waarde gegroeid. Duitsland blijft verreweg de belangrijkste bestemming, met een aandeel van 24 procent in de Nederlandse landbouwexport in 2022. Het aandeel is wel iets afgenomen (25 procent in 2021) doordat de groei van de landbouwexport naar Duitsland met 13 procent lager dan gemiddeld is. De export naar Spanje (met 25 procent) en naar de Verenigde Staten (met 24 procent) is sterk in waarde toegenomen. Daardoor is Spanje nu de zesde exportbestemming van landbouwgoederen in plaats van China. Zweden is de nieuwe nummer tien en komt op de plek van Denemarken, de nummer tien van 2021.