Aantal gemeenten daalt tot 342 op 1 januari 2023

Overtollige komborden vinden gretig aftrek.
© ANP / William Hoogteyling
Op 1 januari 2023 telt Nederland 342 gemeenten, drie minder dan een jaar eerder. Vier gemeenten verdwenen en één gemeente is ontstaan. In de provincie Zuid-Holland gaan de gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne samen in de nieuwe gemeente Voorne aan Zee. De gemeente Weesp is al op 24 maart 2022 bij de gemeente Amsterdam gevoegd. Dit meldt het CBS.

Van de vier verdwijnende gemeenten bestonden er drie al voor 1830. Weesp was een zelfstandige gemeente tot aan de toevoeging aan Amsterdam. In Brielle en Hellevoetsluis was, met uitzondering van enkele (grens)wijzigingen met naburige gemeenten, tot op heden geen sprake van grote veranderingen. De gemeente Westvoorne ontstond in 1980 doordat de gemeenten Oostvoorne, Rockanje en Rozenburg samengingen.

Gemeentelijke herindeling, 2023
 Gemeentelijke wijzigingen
BrielleSamengegaan in nieuwe gemeente Voorne aan Zee
HellevoetsluisSamengegaan in nieuwe gemeente Voorne aan Zee
WestvoorneSamengegaan in nieuwe gemeente Voorne aan Zee

Met Weesp er bij heeft Amsterdam meer dan 900 duizend inwoners

Nu Weesp met circa 21 duizend inwoners is toegevoegd aan de gemeente Amsterdam, heeft Amsterdam vanaf 24 maart 2022 ongeveer 903 duizend inwoners. Daarnaast behoort Amsterdam met nu bijna 19 duizend hectare tot de top 50 van gemeenten met de grootste landoppervlakte (49e plaats). Deze oppervlakte is het grootst in Súdwest-Fryslân (ruim 52 duizend hectare). De nieuwe gemeente Voorne aan Zee is ruim 12 duizend hectare groot, heeft ruim 73 duizend inwoners en komt daarmee op de 54e plaats van gemeenten met de meeste inwoners.

De meeste gemeenten met relatief hoge inwoneraantallen zijn dichtbevolkt. Den Haag is koploper met 6 712 inwoners per vierkante kilometer in 2022. Nummer twee en drie in bevolkingsdichtheid zijn Leiden en Haarlem. Amsterdam komt op de vierde plek, met 4 802 inwoners per vierkante kilometer. De bevolkingsdichtheid in Voorne aan Zee telt 601 inwoners per vierkante kilometer. Gemiddeld telde Nederland 523 inwoners per vierkante kilometer.

Dalende trend aantal gemeenten

Het aantal gemeenten in Nederland daalt al jaren. Sinds begin jaren tachtig is het aantal gemeenten meer dan gehalveerd van 809 tot 342. Kleinere gemeenten gaan samen of worden toegevoegd aan grotere gemeenten.

Gemeenten in Nederland
jaarAantal gemeenten
1981809
1982774
1983774
1984749
1985741
1986714
1987714
1988714
1989702
1990672
1991647
1992647
1993646
1994636
1995633
1996625
1997572
1998548
1999538
2000537
2001504
2002496
2003489
2004483
2005467
2006458
2007443
2008443
2009441
2010431
2011418
2012415
2013408
2014403
2015393
2016390
2017388
2018380
2019355
2020355
2021352
2022345
2023342

Nieuwe gemeenten hebben vaak grote oppervlakte

In de afgelopen tien jaar zijn 23 nieuwe gemeenten ontstaan in Nederland. De nieuwe gemeenten zijn vooral te vinden in de provincies Zuid-Holland, Groningen en Noord-Brabant. Van deze nieuwe gemeenten had Land van Cuijk (provincie Noord-Brabant) de meeste inwoners in 2022: ruim 90 duizend. Daarna volgen Hoeksche Waard (Zuid-Holland) en Dijk en Waard (Noord-Holland).

De landoppervlakte van ruim de helft van deze nieuwe gemeenten behoort tot de top 50 onder alle gemeenten. Het Hogeland (Groningen) omvat bijna 48 duizend hectare in 2022 en komt daarmee op de tweede plaats achter Súdwest-Fryslân dat al langer bestaat. Verder volgen de nieuwe gemeenten Noardeast-Fryslân, De Fryske Marren, Westerkwartier (Groningen) en Land van Cuijk op korte afstand.

Nieuwe gemeenten 1 januari 2013 tot en met 1 januari 2022
 Begindatum
Goeree-Overflakkee1 januari 2013
Nissewaard1 januari 2015
Krimpenerwaard1 januari 2015
De Fryske Marren1 januari 2014
Gooise Meren1 januari 2016
Berg en Dal1 januari 2016
Meierijstad1 januari 2017
Waadhoeke1 januari 2018
Westerwolde1 januari 2018
Midden-Groningen1 januari 2018
Beekdaelen1 januari 2019
Altena1 januari 2019
West Betuwe1 januari 2019
Vijfheerenlanden1 januari 2019
Hoeksche Waard1 januari 2019
Het Hogeland1 januari 2019
Westerkwartier1 januari 2019
Noardeast-Fryslân1 januari 2019
Molenlanden1 januari 2019
Eemsdelta1 januari 2021
Dijk en Waard1 januari 2022
Land van Cuijk1 januari 2022
Maashorst1 januari 2022
Voorne aan Zee