4,8 miljoen mensen geven expliciete toestemming voor orgaandonatie

22-9-2022 00:00

Op 1 januari 2022 hebben 10,7 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister. Dat is 75 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder. 4,8 miljoen mensen gaven toestemming voor orgaandonatie (34 procent). Dat is ten opzichte van 1 juli 2021 een stijging van 21 duizend, en ten opzichte van 1 januari 2020 een stijging van een miljoen. Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie gaf nam ook toe, van 4,3 miljoen in 2021 naar 4,4 miljoen in 2022. Dit blijkt uit cijfers van het CBS en het Donorregister.

Eigen keuze in Donorregister
Keuze	1 januari 2022 (mln personen van 18 jaar of ouder)	1 juli 2021 (mln personen van 18 jaar of ouder)	1 januari 2020 (mln personen van 18 jaar of ouder)
Toestemming	4,8	4,8	3,8
Geen toestemming	4,4	4,3	2,3
Iemand anders beslist	1,5	1,5	0,8

Eigen keuze in Donorregister
Keuze	1 januari 2022 (mln personen van 18 jaar of ouder)	1 juli 2021 (mln personen van 18 jaar of ouder)	1 januari 2020 (mln personen van 18 jaar of ouder)
Toestemming	4,8	4,8	3,8
Geen toestemming	4,4	4,3	2,3
Iemand anders beslist	1,5	1,5	0,8

In de donorwet van 1 juli 2020 is geregeld dat alle inwoners van Nederland van 18 jaar of ouder, wanneer zij zelf geen keuze vastleggen, in het Donorregister worden opgenomen met de registratie ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’. In de oude donorwet moest expliciet een keuze worden gemaakt. Op 1 januari 2022 hadden 3,3 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder geen eigen keuze ingevuld. Zij stonden daarom met ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’ in het Donorregister. Dit is een stijging van 59 duizend ten opzichte van 1 juli 2021.

Meer eigen keuzes na 2020

Vanaf de invoering van de nieuwe donorwet medio 2020 geven meer mensen hun eigen keuze door. Dit betekent dat zij expliciet toestemming of geen toestemming geven voor orgaandonatie, of dat iemand anders beslist. Op 1 januari 2020 had 49 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister, op 1 juli 2021 en op 1 januari 2022 was dat 75 procent.

Onder de mensen die een eigen keuze doorgeven is het percentage dat toestemming geeft voor orgaandonatie na 2020 gedaald. Omdat de omvang van de groep met een eigen keuze sindsdien sterk is toegenomen, is het absolute aantal met toestemming wel toegenomen. Het percentage mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie geeft, is in de jaren 2016 tot en met 2021 alsmaar gestegen. Het absolute aantal nam toe van bijna 1,6 miljoen in 2016 tot 4,4 miljoen in 2022.

Keuze van geregistreerden (mln personen) in Donorregister
Jaar	Geen toestemming (%)	Toestemming (%)	Iemand anders beslist (%)
2022 (10,7 mln)	41	45	14
2021 (10,6 mln)	41	45	14
2020 (6,9 mln)	34	55	11
2019 (6,4 mln)	31	58	11
2018 (6,3 mln)	30	59	11
2017 (6,0 mln)	28	60	12
2016 (5,9 mln)	27	61	12
2015 (5,8 mln)	27	61	12
2014 (5,8 mln)	28	60	12

Keuze van geregistreerden (mln personen) in Donorregister
Jaar	Geen toestemming (%)	Toestemming (%)	Iemand anders beslist (%)
2022 (10,7 mln)	41	45	14
2021 (10,6 mln)	41	45	14
2020 (6,9 mln)	34	55	11
2019 (6,4 mln)	31	58	11
2018 (6,3 mln)	30	59	11
2017 (6,0 mln)	28	60	12
2016 (5,9 mln)	27	61	12
2015 (5,8 mln)	27	61	12
2014 (5,8 mln)	28	60	12

Vooral 18- tot 20-jarigen nog geen keuze gemaakt

Vooral jongeren hebben nog geen keuze gemaakt. 40 procent van de 18- tot 20-jarigen had op 1 januari 2022 nog geen keuze gemaakt en stond geregistreerd in het Donorregister met geen bezwaar tegen orgaandonatie. Van de 20- tot 30-jarigen was 34 procent met geen bezwaar geregistreerd. Van de 60-plussers stond 18 procent met geen bezwaar in het register.

Mensen van 20 tot 70 jaar gaven vaker toestemming voor orgaandonatie dan geen toestemming. 80-plussers gaven twee keer zo vaak geen toestemming als wel toestemming (51 procent tegen 25 procent).

Vrouwen hebben vaker dan mannen een keuze geregistreerd in het Donorregister (79 procent tegen 71 procent), en gaven ook vaker toestemming voor orgaandonatie (37 procent tegen 31 procent).

Registratie in Donorregister, 2022
Leeftijd	Geen bezwaar (%)	Geen toestemming (%)	Toestemming (%)	Iemand anders beslist (%)
Totaal	24	31	34	11

18 tot 20 jaar	40	26	25	9
20 tot 30 jaar	34	26	32	8
30 tot 40 jaar	29	27	34	10
40 tot 50 jaar	25	28	35	12
50 tot 60 jaar	22	29	37	12
60 tot 70 jaar	16	33	38	13
70 tot 80 jaar	14	41	35	10
80 jaar of ouder	17	51	25	7

Registratie in Donorregister, 2022
Leeftijd	Geen bezwaar (%)	Geen toestemming (%)	Toestemming (%)	Iemand anders beslist (%)
Totaal	24	31	34	11

18 tot 20 jaar	40	26	25	9
20 tot 30 jaar	34	26	32	8
30 tot 40 jaar	29	27	34	10
40 tot 50 jaar	25	28	35	12
50 tot 60 jaar	22	29	37	12
60 tot 70 jaar	16	33	38	13
70 tot 80 jaar	14	41	35	10
80 jaar of ouder	17	51	25	7

Regionale verschillen

In de gemeenten Goirle, Stein, Beek, Oirschot, Voerendaal, Gulpen-Wittem, Sint-Michielsgestel, Renkum, Oost Gelre en Simpelveld was het aandeel volwassenen dat een eigen keuze heeft ingevuld in het Donorregister het hoogst. In Goirle had 82 procent, en in de andere negen gemeenten had 81 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder dat gedaan. Het laagste aandeel volwassenen dat een eigen keuze heeft ingevuld in het Donorregister was in Amsterdam en Diemen (beide 65 procent), in Amstelveen, in Den Haag en op Vlieland (alle drie 66 procent).

De gemeenten met het hoogste aandeel mensen die toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Oost Gelre en Rozendaal (beide 46 procent) en Hilvarenbeek (45 procent). De gemeenten met het laagste aandeel mensen die toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Urk (15 procent) en Neder-Betuwe (21 procent).

De gemeenten met het hoogste aandeel mensen die geen toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Neder-Betuwe (41 procent), Tholen en Ridderkerk (40 procent), Pekela en Alblasserdam (39 procent). Rozendaal, Reusel-De Mierden en Hilvarenbeek zijn de gemeenten met het laagste aandeel dat geen toestemming gaf (alle drie 20 procent).

Toestemming voor orgaandonatie in Donorregister, 2022
Gemeentenaam	Aandeel personen toestemming (%)
Aa en Hunze	40
Aalsmeer	33
Aalten	42
Achtkarspelen	28
Alblasserdam	26
Albrandswaard	32
Alkmaar	37
Almelo	30
Almere	27
Alphen aan den Rijn	36
Alphen-Chaam	42
Altena	31
Ameland	33
Amersfoort	38
Amstelveen	28
Amsterdam	27
Apeldoorn	34
Arnhem	33
Assen	36
Asten	40
Baarle-Nassau	38
Baarn	36
Barendrecht	30
Barneveld	27
Beek (L.)	38
Beekdaelen	36
Beesel	35
Berg en Dal	40
Bergeijk	41
Bergen (L.)	37
Bergen (NH.)	36
Bergen op Zoom	35
Berkelland	41
Bernheze	39
Best	40
Beuningen	41
Beverwijk	32
Bladel	42
Blaricum	33
Bloemendaal	38
Bodegraven-Reeuwijk	35
Boekel	40
Borger-Odoorn	36
Borne	42
Borsele	35
Boxtel	39
Breda	39
Brielle	36
Bronckhorst	40
Brummen	37
Brunssum	31
Bunnik	42
Bunschoten	31
Buren	32
Capelle aan den IJssel	26
Castricum	43
Coevorden	36
Cranendonck	38
Culemborg	36
Dalfsen	39
Dantumadiel	27
De Bilt	37
De Fryske Marren	37
De Ronde Venen	37
De Wolden	41
Delft	33
Den Helder	33
Deurne	39
Deventer	38
Diemen	28
Dijk en Waard	39
Dinkelland	40
Doesburg	34
Doetinchem	39
Dongen	41
Dordrecht	30
Drechterland	39
Drimmelen	40
Dronten	35
Druten	39
Duiven	40
Echt-Susteren	34
Edam-Volendam	34
Ede	32
Eemnes	37
Eemsdelta	31
Eersel	44
Eijsden-Margraten	39
Eindhoven	33
Elburg	30
Emmen	32
Enkhuizen	37
Enschede	33
Epe	33
Ermelo	33
Etten-Leur	38
Geertruidenberg	39
Geldrop-Mierlo	40
Gemert-Bakel	39
Gennep	38
Gilze en Rijen	41
Goeree-Overflakkee	29
Goes	37
Goirle	44
Gooise Meren	38
Gorinchem	32
Gouda	33
Groningen (gemeente)	37
Gulpen-Wittem	35
Haaksbergen	40
Haarlem	35
Haarlemmermeer	32
Halderberge	36
Hardenberg	37
Harderwijk	35
Hardinxveld-Giessendam	28
Harlingen	33
Hattem	38
Heemskerk	36
Heemstede	39
Heerde	32
Heerenveen	36
Heerlen	29
Heeze-Leende	42
Heiloo	42
Hellendoorn	41
Hellevoetsluis	32
Helmond	32
Hendrik-Ido-Ambacht	32
Hengelo (O.)	37
Het Hogeland	35
Heumen	41
Heusden	39
Hillegom	37
Hilvarenbeek	45
Hilversum	34
Hoeksche Waard	33
Hof van Twente	39
Hollands Kroon	36
Hoogeveen	33
Hoorn	35
Horst aan de Maas	42
Houten	40
Huizen	34
Hulst	36
IJsselstein	36
Kaag en Braassem	39
Kampen	31
Kapelle	39
Katwijk	30
Kerkrade	27
Koggenland	41
Krimpen aan den IJssel	28
Krimpenerwaard	34
Laarbeek	41
Land van Cuijk	40
Landgraaf	31
Landsmeer	35
Lansingerland	36
Laren (NH.)	33
Leeuwarden	36
Leiden	37
Leiderdorp	37
Leidschendam-Voorburg	34
Lelystad	28
Leudal	37
Leusden	40
Lingewaard	41
Lisse	38
Lochem	41
Loon op Zand	40
Lopik	32
Losser	36
Maasdriel	33
Maasgouw	35
Maashorst	38
Maassluis	32
Maastricht	31
Medemblik	36
Meerssen	38
Meierijstad	39
Meppel	39
Middelburg (Z.)	35
Midden-Delfland	42
Midden-Drenthe	37
Midden-Groningen	31
Moerdijk	37
Molenlanden	30
Montferland	38
Montfoort	39
Mook en Middelaar	42
Neder-Betuwe	21
Nederweert	37
Nieuwegein	32
Nieuwkoop	38
Nijkerk	33
Nijmegen	41
Nissewaard	30
Noardeast-Frysl?n	31
Noord-Beveland	36
Noordenveld	39
Noordoostpolder	33
Noordwijk	35
Nuenen, Gerwen en Nederwetten	44
Nunspeet	27
Oegstgeest	40
Oirschot	42
Oisterwijk	42
Oldambt	31
Oldebroek	28
Oldenzaal	41
Olst-Wijhe	40
Ommen	38
Oost Gelre	46
Oosterhout	38
Ooststellingwerf	34
Oostzaan	36
Opmeer	40
Opsterland	36
Oss	35
Oude IJsselstreek	39
Ouder-Amstel	35
Oudewater	39
Overbetuwe	40
Papendrecht	34
Peel en Maas	41
Pekela	26
Pijnacker-Nootdorp	37
Purmerend	32
Putten	30
Raalte	43
Reimerswaal	25
Renkum	39
Renswoude	27
Reusel-De Mierden	44
Rheden	36
Rhenen	29
Ridderkerk	28
Rijssen-Holten	31
Rijswijk (ZH.)	31
Roerdalen	32
Roermond	31
Roosendaal	35
Rotterdam	23
Rozendaal	46
Rucphen	32
Schagen	39
Scherpenzeel	30
Schiedam	24
Schiermonnikoog	34
Schouwen-Duiveland	35
's-Gravenhage (gemeente)	23
's-Hertogenbosch	39
Simpelveld	33
Sint-Michielsgestel	44
Sittard-Geleen	34
Sliedrecht	28
Sluis	35
Smallingerland	33
Soest	37
Someren	40
Son en Breugel	42
Stadskanaal	29
Staphorst	25
Stede Broec	37
Steenbergen	36
Steenwijkerland	35
Stein (L.)	37
Stichtse Vecht	35
Súdwest-Fryslân	37
Terneuzen	34
Terschelling	37
Texel	36
Teylingen	41
Tholen	27
Tiel	29
Tilburg	35
Tubbergen	40
Twenterand	31
Tynaarlo	41
Tytsjerksteradiel	35
Uitgeest	43
Uithoorn	32
Urk	15
Utrecht (gemeente)	38
Utrechtse Heuvelrug	36
Vaals	26
Valkenburg aan de Geul	36
Valkenswaard	40
Veendam	31
Veenendaal	30
Veere	38
Veldhoven	40
Velsen	34
Venlo	34
Venray	37
Vijfheerenlanden	30
Vlaardingen	28
Vlieland	34
Vlissingen	33
Voerendaal	37
Voorschoten	39
Voorst	40
Vught	42
Waadhoeke	36
Waalre	43
Waalwijk	34
Waddinxveen	32
Wageningen	39
Wassenaar	30
Waterland	38
Weert	35
Weesp	36
West Betuwe	32
West Maas en Waal	40
Westerkwartier	36
Westerveld	38
Westervoort	39
Westerwolde	29
Westland	35
Weststellingwerf	34
Westvoorne	35
Wierden	38
Wijchen	41
Wijdemeren	36
Wijk bij Duurstede	37
Winterswijk	40
Woensdrecht	37
Woerden	38
Wormerland	39
Woudenberg	31
Zaanstad	31
Zaltbommel	31
Zandvoort	31
Zeewolde	37
Zeist	35
Zevenaar	39
Zoetermeer	32
Zoeterwoude	39
Zuidplas	33
Zundert	39
Zutphen	37
Zwartewaterland	29
Zwijndrecht	31
Zwolle	40

Toestemming voor orgaandonatie in Donorregister, 2022
Gemeentenaam	Aandeel personen toestemming (%)
Aa en Hunze	40
Aalsmeer	33
Aalten	42
Achtkarspelen	28
Alblasserdam	26
Albrandswaard	32
Alkmaar	37
Almelo	30
Almere	27
Alphen aan den Rijn	36
Alphen-Chaam	42
Altena	31
Ameland	33
Amersfoort	38
Amstelveen	28
Amsterdam	27
Apeldoorn	34
Arnhem	33
Assen	36
Asten	40
Baarle-Nassau	38
Baarn	36
Barendrecht	30
Barneveld	27
Beek (L.)	38
Beekdaelen	36
Beesel	35
Berg en Dal	40
Bergeijk	41
Bergen (L.)	37
Bergen (NH.)	36
Bergen op Zoom	35
Berkelland	41
Bernheze	39
Best	40
Beuningen	41
Beverwijk	32
Bladel	42
Blaricum	33
Bloemendaal	38
Bodegraven-Reeuwijk	35
Boekel	40
Borger-Odoorn	36
Borne	42
Borsele	35
Boxtel	39
Breda	39
Brielle	36
Bronckhorst	40
Brummen	37
Brunssum	31
Bunnik	42
Bunschoten	31
Buren	32
Capelle aan den IJssel	26
Castricum	43
Coevorden	36
Cranendonck	38
Culemborg	36
Dalfsen	39
Dantumadiel	27
De Bilt	37
De Fryske Marren	37
De Ronde Venen	37
De Wolden	41
Delft	33
Den Helder	33
Deurne	39
Deventer	38
Diemen	28
Dijk en Waard	39
Dinkelland	40
Doesburg	34
Doetinchem	39
Dongen	41
Dordrecht	30
Drechterland	39
Drimmelen	40
Dronten	35
Druten	39
Duiven	40
Echt-Susteren	34
Edam-Volendam	34
Ede	32
Eemnes	37
Eemsdelta	31
Eersel	44
Eijsden-Margraten	39
Eindhoven	33
Elburg	30
Emmen	32
Enkhuizen	37
Enschede	33
Epe	33
Ermelo	33
Etten-Leur	38
Geertruidenberg	39
Geldrop-Mierlo	40
Gemert-Bakel	39
Gennep	38
Gilze en Rijen	41
Goeree-Overflakkee	29
Goes	37
Goirle	44
Gooise Meren	38
Gorinchem	32
Gouda	33
Groningen (gemeente)	37
Gulpen-Wittem	35
Haaksbergen	40
Haarlem	35
Haarlemmermeer	32
Halderberge	36
Hardenberg	37
Harderwijk	35
Hardinxveld-Giessendam	28
Harlingen	33
Hattem	38
Heemskerk	36
Heemstede	39
Heerde	32
Heerenveen	36
Heerlen	29
Heeze-Leende	42
Heiloo	42
Hellendoorn	41
Hellevoetsluis	32
Helmond	32
Hendrik-Ido-Ambacht	32
Hengelo (O.)	37
Het Hogeland	35
Heumen	41
Heusden	39
Hillegom	37
Hilvarenbeek	45
Hilversum	34
Hoeksche Waard	33
Hof van Twente	39
Hollands Kroon	36
Hoogeveen	33
Hoorn	35
Horst aan de Maas	42
Houten	40
Huizen	34
Hulst	36
IJsselstein	36
Kaag en Braassem	39
Kampen	31
Kapelle	39
Katwijk	30
Kerkrade	27
Koggenland	41
Krimpen aan den IJssel	28
Krimpenerwaard	34
Laarbeek	41
Land van Cuijk	40
Landgraaf	31
Landsmeer	35
Lansingerland	36
Laren (NH.)	33
Leeuwarden	36
Leiden	37
Leiderdorp	37
Leidschendam-Voorburg	34
Lelystad	28
Leudal	37
Leusden	40
Lingewaard	41
Lisse	38
Lochem	41
Loon op Zand	40
Lopik	32
Losser	36
Maasdriel	33
Maasgouw	35
Maashorst	38
Maassluis	32
Maastricht	31
Medemblik	36
Meerssen	38
Meierijstad	39
Meppel	39
Middelburg (Z.)	35
Midden-Delfland	42
Midden-Drenthe	37
Midden-Groningen	31
Moerdijk	37
Molenlanden	30
Montferland	38
Montfoort	39
Mook en Middelaar	42
Neder-Betuwe	21
Nederweert	37
Nieuwegein	32
Nieuwkoop	38
Nijkerk	33
Nijmegen	41
Nissewaard	30
Noardeast-Frysl?n	31
Noord-Beveland	36
Noordenveld	39
Noordoostpolder	33
Noordwijk	35
Nuenen, Gerwen en Nederwetten	44
Nunspeet	27
Oegstgeest	40
Oirschot	42
Oisterwijk	42
Oldambt	31
Oldebroek	28
Oldenzaal	41
Olst-Wijhe	40
Ommen	38
Oost Gelre	46
Oosterhout	38
Ooststellingwerf	34
Oostzaan	36
Opmeer	40
Opsterland	36
Oss	35
Oude IJsselstreek	39
Ouder-Amstel	35
Oudewater	39
Overbetuwe	40
Papendrecht	34
Peel en Maas	41
Pekela	26
Pijnacker-Nootdorp	37
Purmerend	32
Putten	30
Raalte	43
Reimerswaal	25
Renkum	39
Renswoude	27
Reusel-De Mierden	44
Rheden	36
Rhenen	29
Ridderkerk	28
Rijssen-Holten	31
Rijswijk (ZH.)	31
Roerdalen	32
Roermond	31
Roosendaal	35
Rotterdam	23
Rozendaal	46
Rucphen	32
Schagen	39
Scherpenzeel	30
Schiedam	24
Schiermonnikoog	34
Schouwen-Duiveland	35
's-Gravenhage (gemeente)	23
's-Hertogenbosch	39
Simpelveld	33
Sint-Michielsgestel	44
Sittard-Geleen	34
Sliedrecht	28
Sluis	35
Smallingerland	33
Soest	37
Someren	40
Son en Breugel	42
Stadskanaal	29
Staphorst	25
Stede Broec	37
Steenbergen	36
Steenwijkerland	35
Stein (L.)	37
Stichtse Vecht	35
Súdwest-Fryslân	37
Terneuzen	34
Terschelling	37
Texel	36
Teylingen	41
Tholen	27
Tiel	29
Tilburg	35
Tubbergen	40
Twenterand	31
Tynaarlo	41
Tytsjerksteradiel	35
Uitgeest	43
Uithoorn	32
Urk	15
Utrecht (gemeente)	38
Utrechtse Heuvelrug	36
Vaals	26
Valkenburg aan de Geul	36
Valkenswaard	40
Veendam	31
Veenendaal	30
Veere	38
Veldhoven	40
Velsen	34
Venlo	34
Venray	37
Vijfheerenlanden	30
Vlaardingen	28
Vlieland	34
Vlissingen	33
Voerendaal	37
Voorschoten	39
Voorst	40
Vught	42
Waadhoeke	36
Waalre	43
Waalwijk	34
Waddinxveen	32
Wageningen	39
Wassenaar	30
Waterland	38
Weert	35
Weesp	36
West Betuwe	32
West Maas en Waal	40
Westerkwartier	36
Westerveld	38
Westervoort	39
Westerwolde	29
Westland	35
Weststellingwerf	34
Westvoorne	35
Wierden	38
Wijchen	41
Wijdemeren	36
Wijk bij Duurstede	37
Winterswijk	40
Woensdrecht	37
Woerden	38
Wormerland	39
Woudenberg	31
Zaanstad	31
Zaltbommel	31
Zandvoort	31
Zeewolde	37
Zeist	35
Zevenaar	39
Zoetermeer	32
Zoeterwoude	39
Zuidplas	33
Zundert	39
Zutphen	37
Zwartewaterland	29
Zwijndrecht	31
Zwolle	40

Bronnen

StatLine - Donorregistratie; persoonskenmerken
StatLine - Donorregistratie naar regio

Relevante links

Website - Donorregister.nl
Privacy - Privacyregels CBS