1,6 miljoen mensen voelden zich vorig jaar gediscrimineerd

Drukke winkelstraat
© Hollandse Hoogte / Nederlandse Freelancers
In 2021 zei 11 procent van de inwoners van Nederland van 15 jaar of ouder dat ze zich in de afgelopen twaalf maanden gediscrimineerd hebben gevoeld. Van de mensen met een Surinaamse of Nederlands-Caribische herkomst voelden zich ongeveer 30 procent gediscrimineerd en van degenen met een Marokkaanse herkomst 35 procent. De meestgenoemde gronden voor discriminatie waren ras of huidskleur en nationaliteit. Minder dan 1 op de 10 mensen die zich gediscrimineerd voelden, heeft dit ergens gemeld. Dit blijkt uit de Veiligheidsmonitor van het CBS en het Ministerie van Justitie en Veiligheid, een enquête waaraan 173 duizend Nederlanders van 15 jaar en ouder hebben deelgenomen.
De 11 procent mensen die in 2021 zeiden dat ze in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek discriminatie ervoeren, zijn er omgerekend ruim 1,6 miljoen. Vrouwen ervoeren iets vaker discriminatie dan mannen, jongeren vaker dan ouderen, en homoseksuelen en biseksuelen vaker dan heteroseksuelen.

Ruim 3 op de 10 mensen met Marokkaanse herkomst voelden zich gediscrimineerd

Van de mensen met een Marokkaanse herkomst voelden ruim 3 op de 10 zich gediscrimineerd en van die met een Surinaamse of Nederlands-Caribische herkomst ongeveer 3 op de 10. Van de mensen met als herkomst overig Afrika of overig Azië gaven ruim 2 op de 10 dit aan. Van de personen met een Nederlandse herkomst voelde minder dan 1 op de 10 zich gediscrimineerd. Wat godsdienst of levensbeschouwing betreft, voelden 3 op de 10 islamieten zich gediscrimineerd en ruim 2 op de 10 joden, hindoes en boeddhisten. Minder dan 1 op de 10 rooms-katholieken en protestanten of gelovigen van een andere Christelijke kerk ervoeren discriminatie.

Ervaren discriminatie naar kenmerken, 2021
Category (%)
Totaal11,2
Geslacht
Mannen10,6
Vrouwen11,8
Leeftijd
15 tot 25 jaar14,2
25 tot 45 jaar15,8
45 tot 65 jaar10,4
65 jaar of ouder4,7
Seksuele oriëntatie
Homo's23,5
Lesbiennes22,0
Biseksuele mannen18,2
Biseksuele vrouwen20,5
Hetero mannen9,7
Hetero vrouwen11,1
Herkomst ¹⁾
Nederland7,7
Europa (exclusief Nederland)14,8
Turkije27,4
Marokko34,6
Suriname29,8
Nederlands-Caribisch gebied33,0
Indonesië12,1
Overig Afrika24,4
Overig Azië24,9
Overig Amerika en Oceanië19,5
Geloof of levensovertuiging
Geen religie of levensbeschouwing9,4
Rooms-Katholieke kerk8,3
Protestantse of andere christelijke kerk/groep10,0
Islam29,8
Jodendom23,4
Hindoeïsme23,4
Boeddhisme20,6
Andere religie of levensbeschouwing15,2
1) Gebaseerd op land waar persoon zelf of diens ouder(s) geboren zijn.

Ras of huidskleur meestgenoemde grond van discriminatie

Discriminatie kan op een of meerdere gronden zijn ervaren. Ras of huidskleur werd met 4 procent het meest genoemd, gevolgd door discriminatie op grond van nationaliteit (3 procent), geslacht, leeftijd, en godsdienst of levensovertuiging (alle 2 procent). Van degenen die in 2021 een of meer ervaringen met discriminatie hadden, ging het bij 36 procent om discriminatie op grond van ras of huidskleur en bij 27 procent om nationaliteit.

De discriminatiegronden verschillen tussen bevolkingsgroepen. Zo zegt ruim 3 procent van de vrouwen dat zij zich gediscrimineerd hebben gevoeld op grond van hun geslacht tegen 1 procent van de mannen.

Ervaren discriminatie naar grond, 20211)
 Nederlandse bevolking totaal (%)Nederlandse bevolking met discriminatie-ervaring (%)
Gediscrimineerd gevoeld11,2
Op grond van:
Ras of huidskleur4,136,3
Nationaliteit3,026,6
Geslacht2,220,1
Leeftijd1,917,1
Godsdienst of levensovertuiging1,816,5
Politieke overtuiging1,19,5
Handicap of chronische ziekte0,98,2
Seksuele oriëntatie0,98,0
Arbeidsduur (fulltime of parttime)0,54,3
Burgerlijke staat0,54,2
Soort contract (vast of tijdelijk)0,44,0
Transgender zijn0,10,7
Anders2,623,0
1) Er waren meerdere antwoorden mogelijk op de vraag op grond waarvan men zich gediscrimineerd heeft gevoeld in de afgelopen 12 maanden.
 

6 op de 10 ervoeren ongelijke behandeling

Mensen ervaren op verschillende manieren discriminatie. De meesten (bijna 6 op de 10) ondervonden (onder andere) ongelijke behandeling, benadeling of het voortrekken van bepaalde groepen. Bijna 4 op de 10 ervoeren (ook) discriminerende opmerkingen. Ruim 3 op de 10 mensen met discriminatie-ervaring gaven aan dat ze zich (ook) gediscrimineerd voelden door een negatief beeld of stigmatisering, bijvoorbeeld in de media.

Manier waarop gediscrimineerd in afgelopen 12 maanden, 20211)
 2021 (% personen met discriminatie-ervaring)
Ongelijke behandeling/benadeling/voortrekken
van bepaalde groepen
59,2
Discriminerende opmerkingen39,4
Negatief beeld/stigmatisering
(bijv. in de media)
33,6
Negeren/uitsluiten25,9
Het was meer een gevoel
dat wat er gebeurde
17,2
Roddels13,6
Bedreiging5,9
Geweld/agressief gedrag5,3
Vernieling/beschadiging
van eigendommen
2,3
Anders8,8
1) Bij het noemen van manieren waren meerdere antwoorden mogelijk.

Minder dan 1 op de 10 heeft discriminatie gemeld

Bijna 1 op de 10 mensen die zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd voelden, heeft dit gemeld bij een of meer instanties. 3 procent meldde het bij de eigen werkgever of opleiding, 2 procent bij de politie, 1 procent bij een meldpunt voor discriminatie, en minder dan een half procent bij het College voor de Rechten van de Mens. 

Melding ervaren discriminatie, 20211)
 2021 (% personen met discriminatie-ervaring)
Gemeld totaal9,1
bij volgende instanties:
Mijn werkgever / opleiding3,4
Politie2,4
Een meldpunt voor discriminatie1,1
College voor de Rechten van de Mens0,3
Andere instantie3,4
1) Bij het noemen van instanties waren meerdere antwoorden mogelijk.