Klein aantal bedrijven met langdurige problematische schulden

Brief van de Belastingdienst
© Hollandse Hoogte / Laurens van Putten
In de meeste branches beoordelen bedrijven hun schuldenlast als ongeveer vergelijkbaar met driekwart jaar geleden. Minder dan 1 procent van de bedrijven heeft een hogere schuldenlast dan voor de coronacrisis, beoordeelt deze als problematisch, en verwacht bovendien meer dan 5 jaar nodig hebben om de schuldenlast tot een gewenste omvang terug te brengen. Dit meldt het CBS op basis van nadere analyses van de conjunctuurenquête onder bedrijven met 5 of meer werkzame personen, die begin april werd gehouden.

De uitkomsten in dit artikel betekenen niet dat de coronacrisis de (enige) oorzaak is van de schuldenlast. De coronacrisis is in dit onderzoek gebruikt om de schuldenlast tussen twee tijdstippen te vergelijken.

Het merendeel van de bedrijven beoordeelt hun schuldenlast als lager of ongeveer even hoog dan voor de coronacrisis. Zij geven vooral aan dat de schuldenlast van een gewenste omvang is en niet wordt verminderd. 15 procent van alle bedrijven geeft aan niet te weten op welke termijn hun schuldenlast naar een gewenste omvang verminderd kan worden.

Bedrijven die hun schuldenlast problematisch vinden en hogere schulden hebben dan voor de coronacrisis, geven wel vaker aan meer dan 5 jaar nodig te hebben om hun schulden terug te brengen naar een gewenste omvang, maar het gaat hier om een kleine groep bedrijven.

Verwachte termijn verminderen schuldenlast naar gewenste omvang, 2e kwartaal 2022
 Schuldenlast is van gewenste omvang, wordt niet verminderd (% bedrijven)Binnen een jaar (% bedrijven)1 tot 5 jaar (% bedrijven)Meer dan 5 jaar (% bedrijven)Verminderen is wel wenselijk, maar niet mogelijk (% bedrijven)Dat is niet te zeggen (% bedrijven)
Schuldenlast is t.o.v. voor de coronacrisis
Hoger en problematisch002101
Hoger en dragelijk128102
Ongeveer even hoog46251110
Lager1112002
Bron: CBS, KVK, EIB, MKB-Nederland, VNO-NCW

Door coronacrisis getroffen branches geven aan dat schuldenlast kleiner is

In veel branches van het niet-financiële bedrijfsleven oordelen bedrijven dat hun schuldenlast kleiner is geworden ten opzichte van juli 2021. Bedrijven in de bouwnijverheid gaven het vaakst aan dat hun schuldenlast afgenomen is. In de landbouw, bosbouw en visserij zagen per saldo meer ondernemers de schuldenlast toenemen in vergelijking met de meting in juli 2021.

In door de coronacrisis zwaar getroffen branches, zoals de horeca en cultuur, sport en recreatie, steeg het percentage bedrijven dat per saldo de schuldenlast als lager beoordeelde ook flink. Vergeleken met andere sectoren is in deze branches het percentage bedrijven dat de schuldenlast beoordeelt als hoger dan voor de coronacrisis en problematisch, nog wel groter. Dat geldt ook voor de sector overige dienstverlening.

Uit aanvullende analyses blijkt dat bedrijven die op 31 december 2021 vanwege de coronacrisis bijzonder uitstel van belastingbetaling hadden, naar verhouding minder positief zijn in hun oordeel over de schuldenlast dan bedrijven die geen uitstel van belastingbetaling (meer) hadden.

Oordeel schuldenlast vergeleken met situatie voor de coronacrisis
Bedrijfstak  Hoger en dragelijk voor ons bedrijf (% bedrijven)Hoger en problematisch voor ons bedrijf (% bedrijven)Ongeveer even hoog (% bedrijven)Lager (% bedrijven)
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven)april '2214,83,765,216,3
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven)juli '2114,74,767,013,6
Landbouw, bosbouw en visserijapril '2218,55,366,39,9
Landbouw, bosbouw en visserijjuli '2111,13,369,616,1
Delfstoffenwinningapril '2210,60,072,317,1
Delfstoffenwinningjuli '219,70,476,413,4
Industrieapril '2216,24,067,911,9
Industriejuli '2114,43,473,19,2
Bouwnijverheidapril '226,11,564,827,5
Bouwnijverheidjuli '219,12,172,416,4
Handelapril '2214,23,066,216,5
Handeljuli '2113,62,865,018,5
Vervoer en opslag april '2219,43,164,712,8
Vervoer en opslag juli '2120,39,156,913,6
Horecaapril '2236,713,939,010,5
Horecajuli '2135,422,038,04,7
Informatie en communicatieapril '2210,31,568,020,3
Informatie en communicatiejuli '217,82,676,513,1
Verhuur en handel van onroerend goedapril '2220,10,067,912,0
Verhuur en handel van onroerend goedjuli '2113,70,081,25,1
Specialistische zakelijke dienstenapril '229,53,072,814,7
Specialistische zakelijke dienstenjuli '2111,83,873,610,7
Verhuur en overige zakelijke dienstenapril '2211,93,269,515,3
Verhuur en overige zakelijke dienstenjuli '2112,13,267,217,5
Cultuur, sport en recreatieapril '2233,78,049,68,7
Cultuur, sport en recreatiejuli '2135,07,555,22,4
Overige dienstverleningapril '2224,110,153,712,1
Overige dienstverleningjuli '2125,65,963,15,4
Bron: CBS, KVK, EIB, MKB-Nederland, VNO-NCW

Bedrijven verwachten meer te investeren

Per saldo verwacht 10 procent van de bedrijven dit jaar meer te investeren dan vorig jaar. Dat is een toename vergeleken met het tweede kwartaal 2021. Toen verwachtte per saldo ruim 1 procent van de bedrijven in dat jaar meer te investeren.

De 15 procent van de bedrijven die de schuldenlast beoordelen als hoger dan voor de coronacrisis en dragelijk, zijn het meest optimistisch over hun verwachte investeringen dit jaar. Per saldo verwacht 16 procent van hen dat de investeringen dit jaar zullen toenemen. De 4 procent van de bedrijven die de schuldenlast beoordelen als hoger dan voor de coronacrisis en problematisch, zijn pessimistischer over de investeringen. Per saldo verwacht 16 procent van hen dat de investeringen dit jaar zullen afnemen. Op het totaal gaat het om ruim 0,6 procent van de bedrijven met 5 of meer werkzame personen.

Verwachting investeringen dit jaar t.o.v. vorig jaar per oordeel schuldenlast, 2e kwartaal 2022
 Zal toenemen (%)Zal gelijk blijven (%)Zal afnemen (%)
Schuldenlast is t.o.v. voor de coronacrisis
Hoger en problematisch (4%)145630
Hoger en dragelijk (15%)305614
Ongeveer even hoog (65%)187210
Lager (16%)246610
Totaal216811
Bron: CBS, KVK, EIB, MKB-Nederland, VNO-NCW

Deze resultaten komen uit de Conjunctuurenquête Nederland (COEN). Deze wordt gehouden onder bedrijven met 5 of meer werkzame personen in het niet-financiële bedrijfsleven. Dat zijn alle bedrijven zonder de banken, de verzekeraars en de pensioenfondsen. De Conjunctuurenquête Nederland is een gezamenlijk onderzoek van het CBS, KVK, EIB, MKB Nederland en VNO-NCW, met steun van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het doel van de samenwerking is completere informatie over het niet-financiële bedrijfsleven te verzamelen tegen minder administratieve lasten.