2,5 miljoen Nederlanders in 2021 slachtoffer van online criminaliteit
Tien procent, ruim anderhalf miljoen mensen, was in 2021 slachtoffer van online oplichting en fraude. In de meeste gevallen ging het om aankoopfraude (7 procent), dat wil zeggen dat online gekochte producten of diensten niet werden geleverd, terwijl ze wel betaald waren. Zeven procent was slachtoffer van hacken, waarbij het in de meeste gevallen ging om het inbreken op een account. Twee procent had te maken met online bedreiging en intimidatie. Het gaat dan om bedreiging met geweld, online pesten, online stalken en shamesexting.
| 2021 (%) | |
|---|---|
| Online criminaliteit totaal | 16,9 |
| Online oplichting en fraude | 9,7 |
| Aankoopfraude | 6,9 |
| Verkoopfraude | 1,4 |
| Fraude betalingsverkeer | 1,3 |
| Identiteitsfraude | 0,8 |
| Phishing | 0,8 |
| Hacken | 6,9 |
| Hacken account | 5,7 |
| Hacken apparaat | 2,9 |
| Online bedreiging en intimidatie | 2,3 |
| Bedreiging | 0,9 |
| Pesten | 0,8 |
| Stalken | 0,8 |
| Shamesexting | 0,4 |
| Overige online delicten | 0,6 |
Ruim honderdduizend Nederlanders gedupeerd door phishing
Phishing is online oplichting, waarbij de dader zich voordoet als iemand anders en online personen met valse verhalen benadert om geld afhandig te maken. Vaak worden veel personen tegelijk benaderd. Van alle Nederlanders van 15 jaar of ouder zeggen in 2021 meer dan twee op de drie (68 procent) dat ze in de afgelopen 12 maanden ten minste één keer een telefoontje, e-mail- of ander bericht hebben ontvangen dat (waarschijnlijk) van een oplichter was. Twee procent geeft aan hier in te zijn getrapt. Bijna de helft hiervan (0,8 procent, ruim honderdduizend personen) is er uiteindelijk geld door verloren.Online bedreiging en intimidatie hebben grootste impact
Bijna 1 op de 5 slachtoffers van online criminaliteit zegt gevolgen te ervaren van wat hen overkomen is, vooral in emotioneel of psychisch opzicht. De impact op het slachtoffer verschilt sterk naar soort delict of incident. Slachtoffers van online bedreiging en intimidatie ervoeren vaker problemen dan slachtoffers van online oplichting en fraude en slachtoffers van hacken. Zo zegt meer dan de helft van slachtoffers van online pesten hier problemen door te ervaren, tegen iets meer dan 10 procent van degenen die met hacken of aankoopfraude te maken hebben gehad.
| Totaal (% slachtoffers) | Emotionele of psychische problemen (% slachtoffers) | Financiële problemen (% slachtoffers) | |
|---|---|---|---|
| Online criminaliteit totaal | 18,2 | 14,8 | 6,5 |
| Pesten | 53,6 | 53,0 | 5,6 |
| Stalken | 43,0 | 42,3 | 5,7 |
| Shamesexting | 37,0 | 36,1 | 4,1 |
| Phishing | 34,8 | 25,3 | 17,8 |
| Bedreiging | 33,3 | 32,3 | 4,8 |
| Verkoopfraude | 23,8 | 15,4 | 12,6 |
| Identiteitsfraude | 23,0 | 20,3 | 6,2 |
| Fraude betalingsverkeer | 17,1 | 11,9 | 8,6 |
| Aankoopfraude | 13,8 | 9,1 | 7,6 |
| Hacken | 13,5 | 10,8 | 4,4 |
| Overige online delicten | 28,7 | 24,9 | 8,6 |
| 1)Per incident kon ook een combinatie van problemen worden gemeld. | |||
Minder dan de helft meldt online criminaliteit
Van alle slachtoffers van online criminaliteit heeft 47 procent bij een instantie of in hun eigen kring gemeld wat hen overkomen is, 19 procent heeft aangifte gedaan bij de politie. Fraude in het betalingsverkeer werd door ruim drie kwart van de slachtoffers bij een instantie (bijvoorbeeld bank, politie, Fraudehelpdesk) gemeld. Een kwart van deze slachtoffers deed aangifte bij de politie. Slachtoffers van phishing deden met 55 procent het vaakst aangifte. Van hacken werd het minst vaak aangifte gedaan.
| Melding (% slachtoffers) | Aangifte (% slachtoffers) | |
|---|---|---|
| Online criminaliteit totaal | 46,5 | 18,7 |
| Fraude betalingsverkeer | 76,6 | 24,9 |
| Phishing | 70,8 | 55,1 |
| Stalken | 68,4 | 22,6 |
| Pesten | 66,4 | 14,0 |
| Identiteitsfraude | 56,4 | 32,1 |
| Shamesexting | 54,2 | 17,0 |
| Verkoopfraude | 46,6 | 24,8 |
| Aankoopfraude | 40,6 | 20,0 |
| Hacken | 37,6 | 11,5 |
| Bedreiging | 25,6 | 18,5 |
| Overige online delicten | 45,6 | 23,1 |
Bronnen
- StatLine – Sociale Veiligheid (Veiligheidsmonitor); regio
- StatLine – Sociale Veiligheid (Veiligheidsmonitor); persoonskenmerken
- StatLine – Geregistreerde criminaliteit; soort misdrijf, regio
Relevante links
- Publicatie – Veiligheidsmonitor 2021
- Privacy – Privacyregels CBS
- Nieuwsbericht - Minder traditionele criminaliteit in alle delen van Nederland
- Nieuwsbericht - Minder traditionele criminaliteit, meer online criminaliteit