Minder voedingsproducten het Kanaal over

controle van rode paprika's
© Hollandse Hoogte / Flip Franssen
In de periode januari-augustus 2021 is de Nederlandse export van vlees, zuivel, vis en groenten en fruit naar het Verenigd Koninkrijk vergeleken met dezelfde periode van 2020 met 8,1 procent gedaald tot 2,2 miljard euro. Tegelijkertijd groeide de totale export van deze goederen met 5,4 procent. Hierdoor daalde het exportaandeel van voedingsproducten naar het VK van 8,7 naar 7,6 procent. Dit blijkt uit voorlopige cijfers over de goederenhandel en de nieuwste Internationaliseringsmonitor van het CBS.

In januari-augustus 2021 gingen er voor 193 miljoen euro minder aan voedingsproducten richting het VK. De helft van dit exportpakket bestond uit groenten en fruit. In de eerste acht maanden van 2021 verkochten Nederlandse exporteurs voor 1,1 miljard euro groenten en fruit aan klanten in het VK. Dat is 14 procent minder dan in dezelfde periode van 2015. Tegelijkertijd groeide de totale exportwaarde van groenten en fruit met 34 procent. Ook voor vlees, zuivel en vis vertoonde de exportwaarde naar het VK een neerwaartse trend.

Export voedingsproducten naar VK, januari-augustus
JaarGroenten en fruit (mln euro)Vlees (mln euro)Zuivel (mln euro)Vis (mln euro)
2015128694223990
20191326894265119
20201229788247105
2021*110078521279
* voorlopige cijfers

VK minder belangrijk als afnemer van voedingsproducten

In januari-augustus 2015, het jaar vóór het referendum over de Brexit, was het aandeel van het VK in de export van voedingsproducten 11,5 procent. Het VK was toen de tweede exportbestemming voor deze producten. Inmiddels is het aandeel van het VK terug gevallen naar 7,6 procent. Het VK is hierdoor in rangorde de vierde exportbestemming geworden, na onze buurlanden en Frankrijk. Andersom leverde het VK ook veel minder goederen die afhankelijk zijn van een snelle logistieke afhandeling, zoals groenten en fruit, vlees, zuivel en vis. In de eerste acht maanden van 2021 importeerde het Nederlandse bedrijfsleven voor 281 miljoen euro van deze goederen uit het VK. Dat is bijna de helft minder dan in 2020.

Aandeel VK in export en import voedingsproducten, januari-augustus
JaarExportImport
201511,53,9
20199,53,6
20208,73,3
2021*7,61,7
* voorlopige cijfers

Meer tomaten maar minder paprika’s, komkommers, uien en peren

Van alle verse en bederfelijke groenten en fruit gaan er vooral veel verse tomaten, paprika’s, komkommers, uien en peren naar het VK. Deze vijf producten waren goed voor circa twee derde van de waarde van alle geëxporteerde verse groenten en fruit naar het VK. De exportwaarde van verse tomaten lag in januari-augustus 2021 met 169 miljoen euro 2 procent boven het niveau van 2020. Wel gingen er in de eerste acht maanden van 2021 voor minder euro’s paprika’s, komkommers, uien en peren het Kanaal over.

De export van kaas bleef in diezelfde periode met 68 miljoen euro iets onder het niveau van een jaar eerder. De exportwaarde van vers rundvlees halveerde, terwijl de exportwaarde van vers varkensvlees met circa een kwart toenam. Deze exportgroei komt uitsluitend door de hogere prijzen voor vers varkensvlees. Het verse varkens- en rundvlees is afkomstig van in Nederland gefokte dieren.

Nederlandse exporteurs moeten, nu het VK geen EU-lidstaat meer is, naast langere transporttijden rekening houden met niet-tarifaire maatregelen en controles. Sinds het VK op 1 januari 2021 geen deel meer uitmaakt van de interne EU-markt, zijn diverse douaneformaliteiten noodzakelijk geworden. Behalve douaneformulieren of verklaringen van oorsprong, moeten exporteurs van verse plantaardige en dierlijke producten bij elke zending ook gezondheidscertificaten overleggen.

Export van verse voedingsproducten naar VK, januari-augustus
Product2021* (mln euro)2020 (mln euro)2019 (mln euro)2015 (mln euro)
Tomaten169166191177
Paprika's154165154156
Kaas68707583
Varkensvlees68546383
Komkommers64676875
Uien46546739
Peren38412940
Rundvlees29584965
*voorlopige cijfers

Internationaliseringsmonitor Exogene schokken

In de nieuwste editie van de CBS Internationaliseringsmonitor staan de coronacrisis en de Brexit centraal. Hoe had de goederenhandel zich kunnen ontwikkelen als deze exogene schokken er niet waren geweest? Hoe gaan bedrijven om met deze schokken? Welke handelaren worden het hardst geraakt door de coronacrisis en/of de Brexit en welke internationaal handelende bedrijven herstelden hiervan? Welke gevolgen heeft het nieuwe handelsakkoord met het VK voor Nederlandse goederenstromen van en naar het VK en eventuele invoerheffingen?