121 miljoen euro invoerrechten betaald over import uit het VK

containers in de haven
© Hollandse Hoogte / Peter Hilz
Sinds het Verenigd Koninkrijk op 1 januari 2021 de gemeenschappelijke Europese markt verliet, is er in de eerste 8 maanden van 2021 121 miljoen euro aan invoerrechten betaald over de Nederlandse goedereninvoer uit het VK. Hoewel in het Brexit-akkoord overeengekomen is dat tussen de EU en het VK tarief- en quotavrij gehandeld mag worden, is er wel invoerheffing betaald over 2,1 miljard euro aan goederen die niet (aantoonbaar) in het VK zijn geproduceerd of bewerkt. Dat meldt het CBS op basis van de Internationaliseringsmonitor en nieuwe voorlopige cijfers over de handel met het VK in 2021.
Sinds 1 januari 2021 verloopt de goederenhandel met het VK via de douane. Naast mogelijke invoertarieven, krijgen Nederlandse goederenhandelaren nu ook te maken met controles en administratieve procedures aan de grens.

Merendeel goederen uit het VK tariefvrij ingevoerd

In de eerste acht maanden van 2021 importeerde Nederland voor 15,3 miljard euro aan goederen uit het VK. 8,6 miljard euro van die invoer valt onder een tarief van 0 procent, doordat de invoertarieven in de afgelopen decennia onder leiding van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) wereldwijd zijn verlaagd of verwijderd. Voor de overige 6,6 miljard euro geldt sinds 2021 in principe wel een invoertarief van de Europese Unie, van gemiddeld 6,0 procent. Bij 4,5 miljard euro hiervan werden geen invoertarieven betaald dankzij het handelsverdrag tussen de EU en het VK. Over de overige 2,1 miljard euro werden wel tarieven betaald, wat resulteerde in 121 miljoen euro aan tariefkosten voor importeurs in Nederland.

Import uit het VK, januari-augustus 2021
HandelTariefvrij volgens WTO regels (mld euro)Tariefvrij volgens TCA regels (mld euro)Tarieven volgens WTO regels (mld euro)
8,64,52,1

Meeste tariefkosten betaald voor import van kleding uit het VK

Goederen mogen onder het handelsverdrag (en dus tariefvrij) over en weer verhandeld worden als het product aantoonbaar en voor een voldoende gedeelte gemaakt is in de EU of het VK. Dat is voor landbouwproducten, zoals groenten, makkelijker aan te tonen dan bij bijvoorbeeld auto’s, die uit onderdelen uit de hele wereld bestaan. Een derde van de 121 miljoen euro aan invoerrechten bestond uit invoerrechten op de import van kleding uit het VK. Bijna 10 procent van de tariefkosten had betrekking op de invoer van schoenen en nog eens 10 procent van de betaalde tarieven was voor de import van machines.

Tariefkosten per goederengroep, januari-augustus 2021
GoederengroepKleding (mln euro)Schoenen (mln euro)Machines (mln euro)Overig (mln euro)
40,210,810,758,7

Minder wederuitvoer naar het VK

Bij de export naar het VK moeten handelaren ook aantonen dat de producten in voldoende mate binnen de EU vervaardigd zijn om tariefvrij te kunnen exporteren. Maar niet alle goederen zijn dat. Nederland voert veel goederen in die hier niet of nauwelijks bewerkt worden, en vervolgens weer naar andere landen geëxporteerd worden: dit heet wederuitvoer. De wederuitvoerstromen vanuit Nederland naar het VK zijn in 2021 sterk teruggevallen.

Export Nederlandse makelij en wederuitvoer naar het VK, januari-augustus
ExportstroomJaarWaarde (mld euro)
Nederlandse makelij201512,5
Nederlandse makelij201914
Nederlandse makelij202011,2
Nederlandse makelij2021*16
Wederuitvoer201511,5
Wederuitvoer201912,7
Wederuitvoer202010,6
Wederuitvoer2021*8,4
*voorlopige cijfers

Importtarieven zouden een verklaring kunnen zijn voor de teruggang in wederuitvoer. Een deel van de goederen die vanuit Nederland naar het VK (weder)uitgevoerd worden, is oorspronkelijk afkomstig van buiten de Europese Unie. Uit cijfers over 2017 blijkt dat dit gold voor circa 9 miljard van de 17 miljard euro wederuitvoer van Nederland naar het VK. Een groot deel daarvan was afkomstig uit China (2,5 miljard euro) en de Verenigde Staten (1,8 miljard euro). Doordat die goederen waarschijnlijk niet aan de oorsprongregels van het handelsverdrag voldoen, lopen ze het risico om tweemaal getarifeerd te worden: zowel bij invoer in Nederland, als bij de invoer in het VK. Daarnaast moeten handelaren ook tweemaal douaneformaliteiten en eventuele controles afhandelen. Dit kan de reden zijn om handelsstromen te verleggen, en direct uit het land van oorsprong te importeren.

Internationaliseringsmonitor Exogene schokken

In de nieuwste editie van de CBS Internationaliseringsmonitor staan twee exogene schokken centraal, namelijk de coronacrisis en de Brexit. Hoe ontwikkelde de handel zich tijdens deze schokken? En hoe had de handel zich kunnen ontwikkelen als de schokken er niet waren geweest? Hoe gaan verschillende typen bedrijven om met deze schokken? En welke gevolgen heeft het nieuwe handelsakkoord met het VK voor Nederlandse goederenstromen van en naar het VK?

Bronnen

Relevante links