CO2-uitstoot door biomassa neemt toe

wood chips, a biomass source
© Hollandse Hoogte / Fotobureau Dijkstra
In 2020 is door het gebruik van biomassa 19 megaton CO2 uitgestoten, 16 procent meer dan een jaar eerder. Vooral het bij- en meestoken van biomassa in energiecentrales droeg bij aan de hogere CO2-uitstoot. Dit blijkt uit een eerste raming voor 2020 van de luchtemissierekeningen van het CBS. De CO2-emissies door het gebruik van biomassa tellen niet mee voor de doelen om in 2050 de broeikasgasemissies naar nul terug te brengen.

De CO2-uitstoot door biomassa daalde tussen 2012 en 2016 van 15,1 megaton naar 13,7 megaton. Vanaf 2017 is de uitstoot van CO2 door het gebruik van biomassa toegenomen, in 2019 en 2020 zelfs met meer dan 10 procent per jaar. Biomassa is een vorm van hernieuwbare energie waar CO2 bij vrijkomt. Er zijn veel verschillende vormen van biomassa die ieder op een eigen manier worden benut. Eerder publiceerde het CBS dat biomassa met 54 procent de grootste bron van hernieuwbare energie is in ons land, gevolgd door wind (23 procent) en zon (14 procent).

CO2-uitstoot door biomassa
 CO2-uitstoot (Megaton)
201114,8
201215,1
201314,1
201413,8
201513,7
201613,7
201713,9
201814,7
201916,7
202019,4

Vooral meer uitstoot CO2 uit biomassa door energiesector

De grootste stijging van de CO2-emissies door het gebruik van biomassa is te zien in de elektriciteitssector. In de periode 2016–2020 gaat het om een verdrievoudiging. In deze periode werd het meestoken van biomassa in kolencentrales gestimuleerd door overheidssubsidies in de vorm van de SDE++ (subsidie voor de Stimulering van Duurzame Energie).

De meeste CO2-uitstoot uit biomassa komt vrij in de sector milieudienstverlening bij het verbranden van organisch afval. Deze emissies zijn de afgelopen jaren redelijk constant gebleven.

CO2-uitstoot door biomassa per sector
 2020 (Megaton)2016 (Megaton)
Waterbedrijven en afvalbeheer6,56,518
Energievoorziening6,2391,767
Huishoudens2,6462,334
Landbouw1,1240,814
Overig1,0880,855
Industrie0,7070,545
Openbaar bestuur en overheidsdiensten0,6170,609
Vervoer en opslag0,4410,245

Huishoudens verbruiken meer biobrandstoffen

Huishoudens hebben de afgelopen jaren meer CO2 uitgestoten door verbranding van biomassa, vooral door het verbruik van biobrandstoffen voor het vervoer. Dit hangt samen met de zogenoemde bijmengverplichting. In 2007 is wettelijk vastgelegd dat zogeheten biobenzine en biodiesel moeten worden toegevoegd aan fossiele benzine en diesel. De CO2-uitstoot die vrijkomt bij het verbranden van hout in houtkachels en haarden is in de periode 2016–2020 wel afgenomen.

In 2020 was de totale CO2-uitstoot door huishoudens 18 procent lager dan in 2016. De CO2-uitstoot door het verbruik van biomassa is in deze periode evenwel met 13 procent toegenomen.

Aandeel CO2-uitstoot door biomassa stijgt naar 11,3 procent

In 2020 is de CO2-uitstoot door het gebruik van biomassa ten opzichte van de totale CO2-uitstoot door de Nederlandse economie gestegen naar 11,3 procent. In 2016 was dit nog 6,8 procent. De stijging van dit aandeel wordt mede veroorzaakt door de daling van de CO2-emissies uit fossiele brandstoffen met 18 procent. Deze daling vond voornamelijk plaats bij de elektriciteitsbedrijven en de luchtvaart.

CO2-uitstoot door biomassa
 Aandeel biomassa (% van totale uitstoot)
20117,32
20127,55
20137,05
20147,09
20156,81
20166,83
20177,06
20187,59
20198,80
202011,25

Biomassa telt niet mee voor de doelstellingen klimaatakkoord

Het belangrijkste doel van het Nederlandse Klimaatakkoord is het verminderen van de broeikasgasuitstoot met 49 procent in 2030 en met 95 procent in 2050, ten opzichte van 1990. De emissiecijfers volgens de IPCC richtlijnen zijn hiervoor leidend. Hierin tellen de emissies uit het gebruik van biomassa niet mee, omdat wordt verondersteld dat de CO2-emissies die vrijkomen bij het verbruik van biomassa gecompenseerd worden door CO2-vastlegging bij de groei van nieuwe bomen en planten.

Het CBS publiceert naast de emissiecijfers conform de IPCC richtlijnen ook de luchtemissierekeningen volgens het ingezetenenprincipe. Hierin wordt de uitstoot door het verbruik van biomassa wel verrekend, omdat die raming wordt opgesteld volgens de definities van de nationale rekeningen.