Export van diensten naar Duitsland gedaald in eerste halfjaar

Bord bij de Nederlands - Duitse grensovergang
© Hollandse Hoogte / Nederlandse Freelancers
De waarde van de dienstenexport naar Duitsland was in de eerste helft van 2021 met 11,1 miljard euro 7 procent lager dan in dezelfde periode een jaar eerder. De terugval in reisverkeer is daarvoor de belangrijkste verklaring. Door deze exportdaling, en een lichte stijging van de dienstenexport naar het Verenigd Koninkrijk, was niet Duitsland maar het Verenigd Koninkrijk in het eerste halfjaar van 2021 de belangrijkste afnemer van Nederlandse diensten. Een jaar eerder was Duitsland met 11,9 miljard euro de belangrijkste afnemer van Nederlandse diensten. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers van de internationale dienstenhandel.

De totale dienstenexport bedroeg in het eerste halfjaar van 2021 91,6 miljard euro. Dat is 6 procent minder dan in dezelfde periode een jaar eerder. Van alle dienstenexport ging in de eerste zes maanden van 2021 zo’n 12,2 procent naar Duitsland. Daarmee ligt het aandeel van Duitsland in de totale Nederlandse dienstenexport net iets onder het niveau van een jaar eerder. Het aandeel van het Verenigd Koninkrijk groeide van 11,7 procent naar 12,6. De export van diensten naar het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en België was in het eerste halfjaar van 2021 licht hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder. Voor Ierland en Zwitserland was de groei nog sterker. Nederland exporteerde vooral minder diensten naar Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje.

Bestemming Nederlandse dienstenexport, eerste halfjaar
Partner2021 (mld euro)2020 (mld euro)
Verenigd Koninkrijk11,611,4
Duitsland11,111,9
Verenigde Staten10,710,5
Ierland6,45,9
Zwitserland5,55,1
België5,25,2
Frankrijk4,95,6
Italië2,42,6
Zweden2,32,3
Spanje1,82,0
* voorlopige cijfers

Dienstenexport Duitsland alleen lager in eerste kwartaal

De dienstenexport naar Duitsland werd alleen geraakt in het eerste kwartaal van 2021: in die periode exporteerde Nederland 16 procent minder diensten dan in de eerste drie maanden van 2020. Half maart 2020 was de coronacrisis net uitgebroken en de internationale transportstromen werden vanaf dan flink geraakt. Het eerste kwartaal van 2021 viel volledig in de coronacrisis. In het tweede kwartaal herstelde de export naar Duitsland zich, en was bijna 5 procent hoger dan een jaar eerder. 

Lagere dienstenexport Duitsland vooral door minder reisverkeer

In de eerste zes maanden van 2021 besteedden Duitse toeristen en zakelijke reizigers ruim 917 miljoen euro minder aan diensten en goederen tijdens hun verblijf in of bezoek aan Nederland dan in dezelfde periode een jaar eerder. Dat had te maken met de reisbeperkingen en andere coronamaatregelen in die periode, waardoor Nederland fors minder reizigers ontving. Met een aandeel van 35 procent was Duitsland ook in het eerste halfjaar van 2021 het belangrijkste land voor  de export van reisverkeer. Reisverkeer is de vijfde belangrijkste dienstensoort voor de Nederlandse export naar Duitsland. Ook de export van intellectueel eigendom en managementadviesdiensten was lager. Nederland exporteerde in het eerste halfjaar wel meer vervoersdiensten (+ 7 procent), telecommunicatie, computer- en informatiediensten (+ 14 procent) en financiële diensten (+ 30 procent) naar onze oosterburen dan een jaar eerder.

Dienstenexport naar Duitsland, eerste halfjaar 2021
Soort dienstVerandering exportwaarde (mln euro verandering t.o.v. een jaar eerder)
Reisverkeer-917,0
Gebruik intellectueel eigendom-328,1
Professionele en managementadviesdiensten-57,4
Overige diensten15,2
Financiële diensten72,7
Telecommunicatie, computer- en informatiediensten180,1
Vervoersdiensten225,6
* voorlopige cijfers

Door omstandigheden is de update van de bijbehorende StatLinetabel vertraagd. De cijfers over het eerste halfjaar zijn beschikbaar in deze tijdelijke tabel<link>.