Risico op angststoornis of depressie onder jongvolwassenen toegenomen

Elke vier jaar wordt met deze monitor onderzoek gedaan naar gezondheid, welzijn en leefstijl op lokaal, regionaal en landelijk niveau. In 2020, tijdens de COVID-19 pandemie, is dit onderzoek uitgevoerd onder bijna 540 duizend personen van 18 jaar of ouder. De hieruit verkregen gegevens worden onder andere gebruikt voor het opstellen van lokaal gezondheidsbeleid. Wat het effect van de coronacrisis is op de uitkomsten, wordt op dit moment geanalyseerd.

In de Gezondheidsmonitor wordt uitgebreid gevraagd hoe mensen zich de afgelopen vier weken voelden. Gevoelens als somberheid, lusteloosheid en vermoeidheid komen hierbij aan bod. Door vragen als “Hoe vaak voelde u zich zo somber dat niets hielp om u op te vrolijken?” kan het risico op een angststoornis of depressie worden afgeleid, niet of er daadwerkelijk sprake is van een angststoornis of depressie.

Hoogste risico op angststoornis of depressie onder laagopgeleiden

Terwijl bij mensen van 35 jaar of ouder een hoog risico op een angststoornis of depressie de afgelopen jaren licht afnam, nam dit risico bij jongvolwassenen juist toe: van 7 procent in 2016, naar ongeveer 9 procent van de 18- tot 35-jarigen in 2020. Onder alle volwassenen had 6 procent een hoog risico op een angststoornis of depressie.
Daarnaast komt een hoog risico op een angststoornis of depressie onder andere vaker voor bij 18-plussers met een laag onderwijsniveau 15 procent, tegen 5 procent van degenen met een hoog onderwijsniveau (hbo, wo). Ook vrouwen (7 procent) ervaren vaker een hoog risico hierop dan mannen (5 procent), en in GGD-regio’s met een hoge stedelijkheidsgraad ligt dit hoger dan in regio’s met een lage stedelijkheid.

Regionale verschillen in risico op angst of depressie

Het percentage met een hoog risico op een angststoornis of depressie onder de bevolking van 18 jaar of ouder varieert per GGD-regio tussen 5 en bijna 9 procent. In het merendeel van de regio’s is dit risico tussen 2016 en 2020 gelijk gebleven. 

Ervaren gezondheid licht toegenomen

De ervaren gezondheid van alle Nederlanders van 18 jaar of ouder is in 2020 licht toegenomen ten opzichte van 2016 en 2012. Toen gaf 76 procent van de volwassenen aan in het algemeen een goede of zeer goede gezondheid te ervaren. In 2020 beoordeelde bijna 80 procent van de volwassenen hun gezondheid als zodanig.
In het merendeel van de GGD-regio’s is het aandeel inwoners met als (zeer) goed ervaren gezondheid gelijk gebleven tussen 2016 en 2020. In de regio’s IJsselland, GGD Gooi & Vechtstreek en GGD Hollands Midden was de ervaren gezondheid in 2020 het hoogst. In deze regio’s beoordeelde 82 procent van de volwassenen hun gezondheid als goed of zeer goed.

Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2020

De Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen is een vragenlijstonderzoek dat elke vier jaar wordt uitgevoerd door de 25 GGD’en, GGD GHOR Nederland, RIVM en het CBS. De cijfers over het risico op angst en depressie komen uit de enquêtes van de GGD’en. De GGD’en hebben de vragenlijst van deze monitor afgenomen tussen september en december 2020. Voor ervaren gezondheid bevat de Gezondheidsmonitor zowel cijfers uit de GGD-enquêtes als uit de CBS Gezondheidsenquête. De gegevens van de Gezondheidsenquête zijn vanaf januari tot en met december 2020 verzameld. De COVID-19 pandemie en bijbehorende maatregelen hebben mogelijk de gezondheid, leefstijl en het welzijn van mensen beïnvloed. De effecten van de coronacrisis op het (hogere) risico op een angststoornis en een depressie, en op de ervaren gezondheid, worden momenteel verder geanalyseerd en binnenkort gepubliceerd.

Waar vind je de cijfers uit deze monitor?

De landelijke gegevens en de gegevens per GGD-regio staan vanaf 29 juni op volksgezondheidenzorg.info met een toelichting. De onderliggende cijfers zijn te vinden op CBS StatLine en RIVM StatLine. De cijfers per gemeente worden op 9 september openbaar gemaakt.