Ruim 6 procent minder goederen over het spoor in 2020

© Hollandse Hoogte / Marcel van den Bergh
In 2020 werd 40 miljoen ton goederen over het Nederlandse spoor vervoerd. Dit is 6,2 procent minder dan in 2019. Deze daling kwam geheel doordat de afvoer en de doorvoer over het Nederlandse spoor met respectievelijk 9,5 en 5,9 procent afnamen. De aanvoer van goederen over het spoor nam licht toe, terwijl het binnenlands vervoer bijna gelijk bleef. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Vervoerd gewicht spoorvervoer, 2020*
RichtingVervoerd gewicht (% verandering t.o.v. 2019)
Aanvoer0,8
Binnenlands-0,3
Doorvoer-5,9
Afvoer-9,5
*Voorlopige cijfers

In het eerste kwartaal van 2020 daalde de hoeveelheid over het spoor vervoerde goederen met 5,9 procent. In het tweede en derde kwartaal was dit respectievelijk 19,5 procent en 8,3 procent. In het vierde kwartaal nam de hoeveelheid goederen juist toe, met 10,1 procent ten opzichte van het vierde kwartaal in 2019. Hiermee kwam de totale daling in 2020 uit op 6,2 procent.

De daling gedurende de eerste kwartalen hangt onder andere samen met het gedeeltelijk wegvallen van de vraag naar producten en door verstoringen in wereldwijde productieketens als gevolg van de coronacrisis.

Meer containers, maar minder zwaar

De hoeveelheid goederen die in containers over het spoor wordt vervoerd—bijna 44 procent van het totale gewicht—nam in 2020 met 3,9 procent af tot 17,5 miljoen ton ten opzichte van het jaar ervoor.

Het aantal vervoerde containers uitgedrukt in TEU steeg het afgelopen jaar daarentegen met 3,2 procent vergeleken met 2019.

Sterke daling kolen en metaalerts

Na containers worden de bulkgoederen kolen en metaalerts, wat gewicht betreft, het meest vervoerd over het Nederlandse spoor. Deze bulkgoederen worden onder andere gebruikt voor de productie van staal. Het vervoer van kolen (inclusief ruwe aardolie en aardgas) en metaalerts (inclusief andere delfstoffen) daalde in 2020 ten opzichte van een jaar eerder met respectievelijk 15,7 procent en 20,6 procent.

De hoeveelheid vervoerd staal (inclusief andere metalen en producten van metaal) daalde vorig jaar met 12,8 procent. Chemische producten werden juist meer over het spoor vervoerd (+18 procent).

Vervoerd gewicht naar goederensoort
Goederensoort2020* (mln ton)2019* (mln ton)
Goederen in containers17,518,2
Steenkool en bruinkool, ruwe aardolie en aardgas78,3
Metaalertsen en andere delfstoffen56,3
Chemische producten en synthetische of kunstmatige vezels3,73,1
Metalen in primaire vorm, producten van metaal, anders dan machines en apparaten2,42,7
Overige goederen4,54
*Voorlopige cijfers

Af- en aanvoer naar en van Duitsland daalt sterk

Binnen de aanvoer en afvoer worden de meeste goederen van en naar Duitsland vervoerd. In 2020 nam de goederenstroom per spoor naar Duitsland vergeleken met een jaar eerder met 14,1 procent af tot 16,1 miljoen ton. Deze daling hangt er vooral mee samen dat kolen en metaalertsen belangrijke goederengroepen zijn die van Nederland naar Duitsland worden vervoerd.
Ook de aanvoer vanuit Duitsland naar Nederland daalde vorig jaar: met 13,2 procent tot 3,9 miljoen ton. Deze afname werd voornamelijk veroorzaakt door goederen in containers. De aanvoer vanuit andere belangrijke partnerlanden, waaronder Italië en Tsjechië, laten sterke stijgingen zien waardoor de totale aanvoer in 2020 met 0,8 procent steeg ten opzichte van 2019.

Doorvoer vooral tussen België en Duitsland

Binnen de doorvoer gaan de meeste goederen van België via Nederland naar Duitsland en omgekeerd. De doorvoer van België naar Duitsland daalde in 2020 met 20,6 procent naar 1,3 miljoen ton ten opzichte van het jaar daarvoor. Deze daling kwam voornamelijk door goederen in containers en overige niet metaalhoudende minerale producten.
De hoeveelheid goederen die per spoor de andere kant op vervoerd werden, van Duitsland via Nederland naar België, steeg vorig jaar met 12 procent naar 1,1 miljoen ton. Deze stijging kwam voornamelijk door chemische producten en voedings- en genotmiddelen.
Een andere belangrijke stroom binnen de doorvoer is het vervoer van auto’s en auto-onderdelen. Deze goederengroep daalde in 2020 met 36,6 procent tot 0,5 miljoen ton.

Vervoerd gewicht spoor naar richting en bestemming
Land2020* (mln ton)2019* (mln ton)
Aanvoer
Duitsland3,94,5
Italië2,21,9
Overige landen3,22,8
Afvoer
Duitsland16,118,7
Italië2,42,3
Oostenrijk1,21,1
België1,11,3
Overige landen2,62,4
Doorvoer
B-D1,31,7
D-B1,11
Overige routes1,71,7
*Voorlopige cijfers