Ondernemers positiever, maar nog niet alle bedrijfstakken optimistisch

De gegevens voor dit onderzoek zijn begin april 2021 verzameld.

Aan het begin van het tweede kwartaal 2021 kwam de stemmingsindicator uit op 2,3; ruim 8 punten hoger dan een kwartaal eerder. Een jaar eerder zorgde de coronacrisis voor een ongekende daling in het ondernemersvertrouwen. Het sentiment herstelde zich grotendeels in de volgende kwartalen, maar was tot het begin van het tweede kwartaal overwegend negatief. De toename in het vertrouwen begin april komt met name door positievere verwachtingen voor de aankomende drie maanden. Het ondernemersvertrouwen is opgebouwd uit zowel oordelen over het recente verleden, als verwachtingen voor de nabije toekomst.

Pessimisme binnen bedrijfstakken neemt af

In bijna alle bedrijfstakken nam het ondernemersvertrouwen toe, maar in veel bedrijfstakken was het sentiment nog niet positief. Ondernemers in de bouw zijn voor het derde kwartaal op rij het meest optimistisch. De groothandel volgt, hier nam het ondernemersvertrouwen zelfs toe met 12,3 punten. Ook binnen de autohandel nam het ondernemersvertrouwen fors toe, maar autohandelaren bleven somber gestemd. De horeca was net als begin 2021 het somberst gestemd, maar ook hier zijn ondernemers een stuk minder pessimistisch dan voorgaand kwartaal. Dit komt doordat de omzetverwachting van horecaondernemers per saldo verbeterde, evenals de omzetontwikkeling en de ontwikkeling van het economisch klimaat in het afgelopen kwartaal. Door de weging van de verschillende bedrijfstakken was het totale ondernemersvertrouwen begin april positief.

Brexit zorgt vooral voor problemen met administratieve lasten

In de Conjunctuurenquête is dit kwartaal een extra vraag gesteld over belemmeringen die bedrijven ervaren door de Brexit. Iets meer dan de helft van de ondervraagde ondernemers geeft aan handel te drijven met het Verenigd Koninkrijk. Hiervan ervaart 24 procent belemmeringen door administratieve lasten, zoals de benodigde certificaten. Daarnaast geeft ruim 15 procent van de exporteurs aan geconfronteerd te worden met extra kosten door bijvoorbeeld in- en uitvoerheffingen en een bijna even grote groep ervaart problemen vanwege grensformaliteiten. Zo hebben exporteurs sinds de Brexit te maken met de ‘rules of origin’, waarbij het land van oorsprong aan een product dient te worden toegekend om de ‘economische nationaliteit’ te bepalen. Weinig bedrijven ervaren problemen bij de aanschaf van grond- en hulpstoffen of handelsgoederen, of met gewijzigde product- en veiligheidseisen. Bijna 40 procent van de handelaren met het Verenigd Koninkrijk ervaart helemaal geen belemmeringen door de Brexit.

Dit is een gezamenlijke publicatie van: