Weinig stakingen in 2020

30-4-2021 00:00

Coronajaar 2020 kende weinig stakingen, maar naar verhouding veel verloren arbeidsdagen. Er waren 9 werkstakingen, waarvan 6 in het eerste kwartaal. Daar waren 211 duizend arbeidsdagen mee gemoeid. De meeste arbeidsdagen gingen verloren in het onderwijs. Dit meldt het CBS op grond van nieuwe cijfers.

Het aantal stakingen wordt bijgehouden sinds 1901. Het laagste aantal werd geregistreerd in 1967, het enige jaar met 8 werkstakingen. Daarnaast waren er drie jaren met 11 stakingen en twee met 9 (1983 en 2020).

Twee derde van de stakingen in eerste kwartaal

Van de 9 stakingen in 2020 vonden 6 plaats in het eerste kwartaal. Alleen in de laatste twee weken van dat kwartaal golden strenge coronamaatregelen. In de rest van het jaar waren er beperkingen voor het houden van bijeenkomsten. De anderhalvemetermaatregel gold aldoor en tijdens perioden met een strengere lockdown was het niet toegestaan om met groepen bij elkaar te komen. Verder werden in veel gevallen cao-onderhandelingen uitgesteld vanwege de coronacrisis.

Werkstakingen
Jaar	Werkstakingen
1960	40
1961	43
1962	24
1963	104
1964	53
1965	60
1966	20
1967	8
1968	11
1969	28
1970	47
1971	25
1972	58
1973	27
1974	41
1975	15
1976	28
1977	37
1978	32
1979	51
1980	22
1981	11
1982	12
1983	9
1984	11
1985	45
1986	35
1987	28
1988	38
1989	27
1990	29
1991	28
1992	23
1993	12
1994	17
1995	14
1996	12
1997	17
1998	22
1999	24
2000	23
2001	16
2002	16
2003	14
2004	12
2005	28
2006	31
2007	20
2008	21
2009	25
2010	21
2011	17
2012	18
2013	24
2014	25
2015	27
2016	25
2017	32
2018	28
2019	26
2020	9

Werkstakingen
Jaar	Werkstakingen
1960	40
1961	43
1962	24
1963	104
1964	53
1965	60
1966	20
1967	8
1968	11
1969	28
1970	47
1971	25
1972	58
1973	27
1974	41
1975	15
1976	28
1977	37
1978	32
1979	51
1980	22
1981	11
1982	12
1983	9
1984	11
1985	45
1986	35
1987	28
1988	38
1989	27
1990	29
1991	28
1992	23
1993	12
1994	17
1995	14
1996	12
1997	17
1998	22
1999	24
2000	23
2001	16
2002	16
2003	14
2004	12
2005	28
2006	31
2007	20
2008	21
2009	25
2010	21
2011	17
2012	18
2013	24
2014	25
2015	27
2016	25
2017	32
2018	28
2019	26
2020	9

Relatief veel verloren arbeidsdagen

Als het gaat om het aantal stakers, hoorde 2020 juist bij de jaren met de hoogste aantallen, namelijk 105 duizend. Alleen in 2017 en 2019 waren er meer werknemers betrokken bij stakingen. Dat verklaart het grote aantal verloren arbeidsdagen (211 duizend). Ter vergelijking: in 2019 gingen bij 26 stakingen 391 duizend arbeidsdagen verloren en in 2018 bij 28 stakingen 239 duizend arbeidsdagen.

Werkstakingen; verloren arbeidsdagen en betrokken werknemers
Jaar	Betrokken werknemers (x 1 000)	Verloren arbeidsdagen (x 1 000)
1960	84,2	526,1
1961	8,6	24,7
1962	2,2	9,1
1963	26,1	37,8
1964	8,5	43,9
1965	23,2	54,6
1966	11,2	12,6
1967	1,6	6,2
1968	4,6	13,7
1969	12,3	21,7
1970	86,2	293,5
1971	37,2	98,2
1972	25,2	137
1973	64,8	598,1
1974	12,2	11,7
1975	1,1	0,7
1976	21	15,7
1977	43,9	246,4
1978	9,9	5,8
1979	50,5	310
1980	25,6	56,8
1981	8,6	24,1
1982	69,8	215,4
1983	20,3	118,2
1984	16,2	29,2
1985	22,6	89,4
1986	17	38,9
1987	12,6	58,3
1988	5,2	8,9
1989	15,4	23,8
1990	25	206,7
1991	42,1	96,4
1992	52,4	85,4
1993	20,7	44,7
1994	21,8	47,4
1995	55	691,5
1996	8,1	7,4
1997	7,2	14,6
1998	30,8	33,2
1999	58,9	75,8
2000	10,3	9,4
2001	37,4	45,1
2002	28,6	245,5
2003	10,8	15
2004	104,2	62,2
2005	29	41,7
2006	11,3	15,8
2007	20,7	26,4
2008	51,9	120,6
2009	3,6	4,6
2010	14,1	59,2
2011	47,1	22
2012	89,6	219,4
2013	4,5	19,4
2014	10,2	40,9
2015	42,4	47,6
2016	11,1	19,2
2017	146,9	306,3
2018	33,7	239,1
2019	318,7	391
2020	105	211

Werkstakingen; verloren arbeidsdagen en betrokken werknemers
Jaar	Betrokken werknemers (x 1 000)	Verloren arbeidsdagen (x 1 000)
1960	84,2	526,1
1961	8,6	24,7
1962	2,2	9,1
1963	26,1	37,8
1964	8,5	43,9
1965	23,2	54,6
1966	11,2	12,6
1967	1,6	6,2
1968	4,6	13,7
1969	12,3	21,7
1970	86,2	293,5
1971	37,2	98,2
1972	25,2	137
1973	64,8	598,1
1974	12,2	11,7
1975	1,1	0,7
1976	21	15,7
1977	43,9	246,4
1978	9,9	5,8
1979	50,5	310
1980	25,6	56,8
1981	8,6	24,1
1982	69,8	215,4
1983	20,3	118,2
1984	16,2	29,2
1985	22,6	89,4
1986	17	38,9
1987	12,6	58,3
1988	5,2	8,9
1989	15,4	23,8
1990	25	206,7
1991	42,1	96,4
1992	52,4	85,4
1993	20,7	44,7
1994	21,8	47,4
1995	55	691,5
1996	8,1	7,4
1997	7,2	14,6
1998	30,8	33,2
1999	58,9	75,8
2000	10,3	9,4
2001	37,4	45,1
2002	28,6	245,5
2003	10,8	15
2004	104,2	62,2
2005	29	41,7
2006	11,3	15,8
2007	20,7	26,4
2008	51,9	120,6
2009	3,6	4,6
2010	14,1	59,2
2011	47,1	22
2012	89,6	219,4
2013	4,5	19,4
2014	10,2	40,9
2015	42,4	47,6
2016	11,1	19,2
2017	146,9	306,3
2018	33,7	239,1
2019	318,7	391
2020	105	211

Meeste stakers uit het onderwijs

Alle stakingen werden in 2020 uitgeroepen door de vakbonden. In de bedrijfstakken handel en vervoer vonden 6 van de 9 stakingen plaats, maar dat waren niet de gelegenheden waarbij de meeste arbeidsdagen verloren gingen. Verreweg de meeste arbeidsdagen waren gemoeid met de onderwijsstakingen. Daarbij waren ook de meeste werknemers betrokken.

Meer werknemers tevreden met salaris

Zoals in de meeste jaren was ontevredenheid over het salaris de voornaamste reden om te staken. Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA), uitgevoerd door het CBS en TNO, blijkt dat in 2020 een kleiner deel van de werknemers ontevreden was over het salaris dan in 2019 (22 procent tegen 27 procent). In 2020 was 78 procent (heel) tevreden over het salaris. De tevredenheid was bij mannen wat hoger dan bij vrouwen (80 procent tegen 76 procent). Werknemers bij financiële instellingen (89 procent) en in het openbaar bestuur (87 procent) waren het vaakst tevreden over hun salaris, werknemers in de horeca (70 procent) het minst vaak.

Tevredenheid met salaris, werknemers (15 tot 75 jaar), 2020
	Heel tevreden (% werknemers 15 tot 75 jaar)	Tevreden (% werknemers 15 tot 75 jaar)	Niet tevreden (% werknemers 15 tot 75 jaar)
Financiële instellingen	34,2	55,2	10,6
Openbaar bestuur	22,7	64,1	13,3
Bouwnijverheid	16,1	68,7	15,2
Landbouw, bosbouw en visserij	18,6	64,7	16,7
Industrie	20,0	62,2	17,8
Informatie en communicatie	22,1	59,2	18,7
Onderwijs	17,5	61,1	21,4
Zakelijke dienstverlening onroerend goed	19,1	58,3	22,6
Vervoer en opslag	19,1	57,4	23,5
Cultuur, sport en recreatie, overige dienstverlening	18,8	56,3	25,0
Gezondheids- en welzijnszorg	12,9	61,5	25,6
Handel	13,9	60,0	26,1
Horeca	14,4	55,7	29,9
Bron: CBS, TNO

Tevredenheid met salaris, werknemers (15 tot 75 jaar), 2020
	Heel tevreden (% werknemers 15 tot 75 jaar)	Tevreden (% werknemers 15 tot 75 jaar)	Niet tevreden (% werknemers 15 tot 75 jaar)
Financiële instellingen	34,2	55,2	10,6
Openbaar bestuur	22,7	64,1	13,3
Bouwnijverheid	16,1	68,7	15,2
Landbouw, bosbouw en visserij	18,6	64,7	16,7
Industrie	20,0	62,2	17,8
Informatie en communicatie	22,1	59,2	18,7
Onderwijs	17,5	61,1	21,4
Zakelijke dienstverlening onroerend goed	19,1	58,3	22,6
Vervoer en opslag	19,1	57,4	23,5
Cultuur, sport en recreatie, overige dienstverlening	18,8	56,3	25,0
Gezondheids- en welzijnszorg	12,9	61,5	25,6
Handel	13,9	60,0	26,1
Horeca	14,4	55,7	29,9
Bron: CBS, TNO

Vandaag verschijnt ook de publicatie De arbeidsmarkt in cijfers 2020. Aan de hand van (bijna) alle cijfers die het CBS in huis heeft, wordt met tekst en tachtig grafieken een uitgebreid overzicht gegeven van de bijzondere situatie op de Nederlandse arbeidsmarkt in 2020.

Bronnen

StatLine - Werkstakingen, bedrijfstak
StatLine - Werkstakingen, kenmerken

Relevante links

Publicatie - Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden, resultaten
Publicatie - De arbeidsmarkt in cijfers 2020
Privacy - CBS Privacy