Ervaren psychische ongezondheid in 2020 gelijk aan eerdere jaren
De psychische (on)gezondheid is gemeten door respondenten in de enquête vijf vragen te stellen over de gemoedstoestand in de afgelopen vier weken, waaronder “Voelde u zich kalm en rustig?” en “Voelde u zich neerslachtig en somber?” Op basis van de antwoorden kon een score tussen 0 (zeer ongezond) en 100 (heel gezond) worden berekend. Mensen met een score onder de 60 zijn aangemerkt als psychisch ongezond: 12 procent van de mensen van 12 jaar of ouder had in 2020 een minder goede psychische gezondheid. Dit aandeel is niet veranderd ten opzichte van de jaren 2017–2019.
Minste psychische klachten onder jongeren
Jongeren van 12 tot 18 jaar (7 procent) en 65-plussers (bijna 10 procent) rapporteren het minst vaak psychische problemen. In de leeftijdsgroep van 18 tot 40 jaar was ongeveer 14 procent psychisch ongezond. Voor alle leeftijdsgroepen is er vrijwel geen verschil ten opzichte van 2019. In 2017 tot en met 2020 zijn er (voor alle leeftijdsgroepen) geen significante veranderingen zichtbaar in de psychische ongezondheid.
Psychische ongezondheid komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen: 14 tegen 9 procent.
| Groep | Psychisch ongezond (% ) |
|---|---|
| Totaal (12 jaar of ouder) | 11,9 |
| Vrouwen | 14,4 |
| Mannen | 9,3 |
| Leeftijd | |
| 12 tot 18 jaar | 7,2 |
| 18 tot 25 jaar | 13,8 |
| 25 tot 40 jaar | 14,5 |
| 40 tot 65 jaar | 12,1 |
| 65 jaar of ouder | 9,7 |
Alleenstaanden voelen zich vaakst psychisch ongezond
Alleenstaanden jonger dan 65 jaar hebben relatief vaak een minder goede psychische gezondheid. Ongeveer een kwart van hen is psychisch ongezond. Dit is hoger dan bij partners in paren met of zonder kinderen in dezelfde leeftijdsgroepen. Alleenstaanden jonger dan 40 jaar rapporteerden in 2020 (25 procent) vaker psychische ongezondheidsklachten dan in 2019 (20 procent). Partners in een paar zonder kinderen tot 40 jaar voelden zich in 2020 (14 procent) vaker psychisch ongezond dan in 2018 (7 procent) en 2017 (8 procent).
Ook onder ouders in eenoudergezinnen komt psychische ongezondheid naar verhouding vaker voor (21 procent) dan onder volwassenen in een paar met kind(eren) (8 procent).
| Positie in huishouden | Psychisch ongezond (%) |
|---|---|
| Alleenstaand | |
| Jonger dan 40 jaar | 25,3 |
| 40 tot 65 jaar | 23,6 |
| 65 jaar of ouder | 14,5 |
| Kind | |
| 18 jaar of ouder in eenoudergezin | 16,2 |
| 18 jaar of ouder in gezin met (echt)paar | 10,1 |
| Jonger dan 18 jaar in gezin met (echt)paar | 5,6 |
| Jonger dan 18 jaar in eenoudergezin* | |
| Partner | |
| In paar zonder kinderen, jonger dan 40 jaar | 13,7 |
| In paar zonder kinderen, 40 tot 65 jaar | 7,7 |
| In paar zonder kinderen, 65 jaar of ouder | 7,8 |
| In paar met kind(eren) | 7,9 |
| Ouder in eenoudergezin | 21,3 |
| *onvoldoende waarnemingen | |
Psychische ongezondheid licht toegenomen in vierde kwartaal
In het vierde kwartaal van 2020 was 12,5 procent van de mensen van 12 jaar of ouder psychisch ongezond. Dit is iets hoger dan in het vierde kwartaal van 2019 (12,0 procent). In de eerste drie kwartalen van 2020 was de psychische ongezondheid niet hoger dan in dezelfde kwartalen van 2019.
| kwartaal | 2017 (% personen van 12 jaar of ouder) | 2018 (% personen van 12 jaar of ouder) | 2019 (% personen van 12 jaar of ouder) | 2020 (% personen van 12 jaar of ouder) |
|---|---|---|---|---|
| 1e kwartaal | 11,2 | 11,7 | 11,8 | 12 |
| 2e kwartaal | 11,4 | 11,8 | 11,7 | 11,8 |
| 3e kwartaal | 10,8 | 11 | 11,1 | 11,3 |
| 4e kwartaal | 11,5 | 12 | 12 | 12,5 |
Van augustus tot en met december 2020 heeft het CBS extra vragen aan de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor toegevoegd die gerelateerd zijn aan de COVID-19 pandemie. Aan personen van 12 jaar of ouder werd gevraagd hoe men zich voelde tijdens de coronacrisis in vergelijking met de periode ervoor. Deze resultaten worden op dit moment geanalyseerd en zullen later dit jaar worden gepubliceerd.
Bronnen
- StatLine – Gezondheid en zorggebruik
- StatLine – Kwartaalcijfers gezondheid en zorggebruik