Prijs van energie 3,8 procent lager

© Hollandse Hoogte / Ton Toemen
De gemiddelde prijs van energie voor consumenten was in januari 3,8 procent lager dan in dezelfde maand van 2020. Huishoudens met een gemiddeld verbruik van 1192 kubieke meter gas en 2464 kilowattuur elektriciteit betalen in januari 2021 op jaarbasis 1513 euro. Door lagere energieprijzen is dit 60 euro minder dan in januari 2020. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

De gevolgen van prijsveranderingen op de energierekening voor huishoudens tussen januari 2021 en januari 2020 zijn berekend bij een gelijkblijvend jaarverbruik. Door het verbruik gelijk te houden, zijn de berekende effecten op de energierekening geheel toe te schrijven aan veranderingen van de tarieven voor energie.

De verandering van de gemiddelde energierekening door prijseffecten 1)
januari '21 2)Prijsverandering t.o.v. januari '20
Gas, transportkosten (vast)1882
Gas, leveringskosten (vast)704
Gas, leveringskosten (variabel)317-68
Gas, ODE12311
Gas, energiebelasting50323
Totaal jaarbedrag gas€ 1201€ -28
Elektriciteit, transportkosten (vast)25716
Elektriciteit, leveringskosten (vast)714
Elektriciteit, leveringskosten (variabel)172-18
Elektriciteit, ODE898
Elektriciteit, energiebelasting281-10
Totaal jaarbedrag elektriciteit€ 871€ -1
Teruggave energiebelasting-559-31
Totale energierekening€ 1513€ -60
1) De onderliggende bedragen tellen niet precies op tot het totaal door afronding.
2) Bij een gemiddeld verbruik van 1 192 m3 gas en 2 464 kWh elektriciteit (raming van het Planbureau voor de Leefomgeving).

Lagere variabele leveringstarieven

De prijs van energie daalde vooral door de lagere variabele leveringstarieven die de consument per kubieke meter gas of kilowattuur elektriciteit betaalt. Voor gas daalde dit tarief in een jaar tijd met bijna 18 procent en dat levert huishoudens op jaarbasis een gemiddelde besparing op van 68 euro. Het kilowattuurtarief voor elektriciteit werd ruim 9 procent goedkoper (18 euro op jaarbasis). De vaste leverings- en transportkosten van energie stegen daarentegen: voor gas is een huishouden hiervoor gemiddeld 6 euro meer kwijt en voor elektriciteit 20 euro.

Per saldo geen effect belastingen

Voor de gemiddelde energierekening hebben de belastingmaatregelen van 2021 vrijwel geen effect. De opslag duurzame energie (ODE) op gas en elektriciteit gaat omhoog, net als de energiebelasting op gas. Maar de energiebelasting op elektriciteit daalt, en huishoudens krijgen een hogere teruggave van de energiebelasting. Hierdoor stijgt de belasting op gas met gemiddeld 34 euro op jaarbasis, terwijl de belasting op elektriciteit (inclusief de teruggave energiebelasting) met 33 euro daalt.

Energierekening naar woningtype en aantal bewoners

De prijs van energie daalt voor nagenoeg alle huishoudens met bijna hetzelfde percentage, rond de 3,8 procent. Dit komt doordat de grootste effecten op de energieprijs veroorzaakt worden door de gewijzigde variabele tarieven en de totale vaste kosten vrijwel gelijk blijven. De totale energierekening verschilt wel sterk per huishouden en woonvorm: woningtype, bouwjaar, isolatiegraad, huishoudensgrootte, leefpatroon, gebruik van apparaten en stookgedrag zorgen voor een grote spreiding in het energieverbruik van huishoudens. Op basis van de prijzen in januari 2021 is een meerpersoonshuishouden in een grote, oude, vrijstaande woning op jaarbasis gemiddeld 2 730 euro kwijt aan energiekosten. Door de lagere prijs van energie is dat 105 euro minder dan in januari 2020. Een eenpersoonshuishouden in klein, nieuw appartement betaalt gemiddeld 820 euro, 35 euro minder dan een jaar eerder.

Gemiddelde energierekening naar woningtype en aantal bewoners
Huishoudenjanuari 2021 (euro per jaar)Verschil met januari 2020 door prijsveranderingen (euro per jaar)
Twee of meer bewoners in oude, grote vrijstaande woning2730-105
Twee of meer bewoners in oude, grote rijwoning 2270-90
Twee of meer bewoners in oude, middelgrote rijwoning 1720-70
Twee of meer bewoners in nieuwe, middelgrote rijwoning 1495-60
Twee of meer bewoners in oude, kleine rijwoning 1515-60
Twee of meer bewoners in oud, klein appartement1235-50
Een bewoner in oude, middelgrote rijwoning 1385-55
Een bewoner in oude, kleine rijwoning1170-50
Een bewoner in oud, klein appartement950-40
Een bewoner in nieuw, klein appartement820-35

Maandelijks publiceert het CBS de tabel Gemiddelde energietarieven voor huishoudens. Uitgaande van de gemiddelde energietarieven in deze tabel kan voor elk gekozen energieverbruik een gemiddelde energierekening worden berekend.

Effect van verbruik op de energierekening

De prijs van energie en het verbruik bepalen de hoogte van de energierekening. Al jarenlang daalt het gemiddelde verbruik van gas en elektriciteit door huishoudens, onder meer door isolatie van woningen, zuinigere apparaten en het zelf opwekken van elektriciteit met zonnepanelen. Het is de verwachting dat deze trend, die door het Planbureau voor de Leefomgeving wordt berekend, op de lange termijn doorzet, waardoor de gemiddelde jaarlijkse energierekening zal dalen. Door de coronacrisis zal naar verwachting zowel in 2020 als in 2021 het energieverbruik van huishoudens toenemen. Op dit moment is nog onbekend hoe groot dit effect is. In een gezamenlijk artikel van het CBS en het Planbureau voor de Leefomgeving wordt nader ingegaan op de effecten van prijs en verbruik op de energierekening. Ook bevat het meer informatie over de verschillen tussen groepen huishoudens.

Bronnen