De vervoersdiensten zijn een belangrijk onderdeel van de Nederlandse dienstenexport. Met 9,2 miljard euro aan exportwaarde was dit type dienst in het derde kwartaal goed voor 16,5 procent van de totale dienstenuitvoer. De export van vervoersdiensten nam ook in het derde kwartaal nog af ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2019, maar de afname is kleiner dan in het tweede kwartaal. De daling van de uitvoer zit voornamelijk in het passagiersvervoer en de vervoersondersteunende diensten. Die laatste groep diensten - waaronder bijvoorbeeld laden, lossen en opslag van vracht - doet het wel beter dan in het tweede kwartaal. Het vrachtverkeer via de weg ligt weer bijna op het niveau van het derde kwartaal van 2019 (-2,6 procent). Het vrachtverkeer via de zee ligt nog wat lager dan een jaar geleden (-4,8 procent), terwijl het vervoer van vracht via de lucht met wel 52 procent toenam vergeleken met 2019.
Export van vervoersdiensten
Vervoer
Type
2020 3e kwartaal (mln euro)
2019 3e kwartaal (mln euro)
Zee
Passagier
34,2
48,1
Zee
Vracht
1815,8
1907,3
Zee
Ondersteunend
708,6
712,9
Lucht
Passagier
417,0
1729,6
Lucht
Vracht
956,6
628,7
Lucht
Ondersteunend
1246,4
1393,7
Weg
Passagier
0,9
0,9
Weg
Vracht
2367,7
2430,0
Weg
Ondersteunend
422,4
426,3
Export van vervoersdiensten
Vervoer
Type
2020 3e kwartaal (mln euro)
2019 3e kwartaal (mln euro)
Zee
Passagier
34,2
48,1
Zee
Vracht
1815,8
1907,3
Zee
Ondersteunend
708,6
712,9
Lucht
Passagier
417,0
1729,6
Lucht
Vracht
956,6
628,7
Lucht
Ondersteunend
1246,4
1393,7
Weg
Passagier
0,9
0,9
Weg
Vracht
2367,7
2430,0
Weg
Ondersteunend
422,4
426,3
Tekenen van herstel bij export naar buurlanden
De voornaamste bestemmingen van de Nederlandse dienstenexport zijn Ierland en Duitsland. Beide landen ontvangen ieder circa 7,9 miljard euro aan diensten, wat neerkomt op meer dan 14 procent van de totale dienstenexport in het derde kwartaal. Ons land heeft in het derde kwartaal van 2020 naar alle bestemmingen uit de top-10 minder diensten geëxporteerd dan in dezelfde periode een jaar eerder. Hoewel er ten opzichte van 2019 dus nog altijd sprake was van krimp, herstelde de dienstenexport naar Duitsland, België en Singapore zich in de zomermaanden wat. Vooral de export naar onze buurlanden liet in het derde kwartaal herstel zien, waarbij buitenlandse toeristen en zakenreizigers die afgelopen zomer in Nederland verbleven een rol in speelden.
Top-10 handelspartners in de uitvoer van Nederlandse diensten
Handelspartner
2020 3e kwartaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
2020 2e kwartaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Ierland
-0,3
10,3
Duitsland
-4,0
-20,5
VK
-16,4
-14,4
VS
-10,5
-14,1
België
-3,7
-14,0
Singapore
-13,8
-31,2
Frankrijk
-4,0
-0,7
Zwitserland
-28,5
-13,4
Italië
-24,3
-21,5
Zweden
-1,0
2,3
Top-10 handelspartners in de uitvoer van Nederlandse diensten
Handelspartner
2020 3e kwartaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
2020 2e kwartaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Ierland
-0,3
10,3
Duitsland
-4,0
-20,5
VK
-16,4
-14,4
VS
-10,5
-14,1
België
-3,7
-14,0
Singapore
-13,8
-31,2
Frankrijk
-4,0
-0,7
Zwitserland
-28,5
-13,4
Italië
-24,3
-21,5
Zweden
-1,0
2,3
Bij de import van diensten is het beeld wat meer verdeeld. Zo zijn er ook landen waaruit we in het derde kwartaal méér geïmporteerd hebben dan een jaar eerder, zoals de Verenigde Staten (+15 procent) en Ierland (+35 procent). Dat is grotendeels terug te voeren naar transacties voor het gebruik van intellectueel eigendom. Bij de meeste andere herkomstlanden voor onze dienstenimport was er wel een duidelijke afname, vooral bij China (-46 procent) en het Verenigd Koninkrijk (-27 procent).
Brexit en de ontwikkeling van de dienstenhandel met het Verenigd Koninkrijk
Het Verenigd Koninkrijk verliet aan het begin van dit jaar uit de Europese Unie en zit nu in een transitieperiode met de EU. Per 1 januari 2021 zullen er, zonder handelsakkoord, handelsbelemmeringen optreden en tarieven ingesteld worden tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Hoewel dan pas de regels en omstandigheden om te handelen veranderen, nam de Nederlandse dienstenhandel met het Verenigd Koninkrijk het derde kwartaal wederom bovengemiddeld af. De export van diensten naar het Verenigd Koninkrijk nam met meer dan 16 procent af ten opzichte van diezelfde periode een jaar eerder; de import kromp met 27 procent. Dat is bij zowel export als import hoger dan de gemiddelde afname (respectievelijk 11 en 16 procent). Terwijl de totale dienstenimport en -export in het derde kwartaal een klein herstel liet zien vergeleken met een kwartaal eerder, zakte de dienstenhandel met het Verenigd Koninkrijk juist verder in. In de goederenhandel is eenzelfde trend zichtbaar.
Waarde internationale dienstenhandel: totaal en met het Verenigd Koninkrijk
2020 2e kwartaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
2020 3e kwartaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Import
VK
-14,1
-27,0
Import
Totaal
-17,6
-16,1
Export
VK
-14,4
-16,4
Export
Totaal
-11,7
-11,2
Waarde internationale dienstenhandel: totaal en met het Verenigd Koninkrijk
2020 2e kwartaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
2020 3e kwartaal (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
