Toename bruinvissen in de Noordzee
Eeuwenlang was de bruinvis een algemene soort in het Nederlandse deel van de Noordzee. Vanaf 1940 nam het aantal echter sterk af. De populatieontwikkeling van bruinvissen vertoont in 1991–2019 een sterk opwaartse trend. In 2019 telde de populatie ruim zeven keer zoveel dieren als in 1991. De toename van het aantal bruinvissen in het Nederlandse deel van de Noordzee hangt samen met een verschuiving van dieren vanuit de noordelijke Noordzee naar het zuiden [1] [2].
De aantallen bruinvissen variëren binnen een jaar van 26 duizend (in oktober-november 2010) tot 86 duizend (maart 2011) [3].
Vanaf 2014 nemen de aantallen bruinvissen vlak bij de kust, op hooguit enkele honderden meters afstand vanaf land, af.
Meer strandingen
Tegelijk met de toename van het aantal bruinvissen in de kustzone is het aantal strandingen van dode bruinvissen na 1991 sterk toegenomen. Dit aantal ging van hooguit enkele tientallen begin jaren 90 naar enkele honderden per jaar vanaf 2004. De grootste aantallen strandingen sinds het begin van de registratie bedroegen 962 in 2011 en 980 in 2012. Na deze piek daalde dit aantal weer, hetgeen overeenkomt met de lagere waargenomen aantallen vlak bij de kust.
Vastgestelde doodsoorzaken van gestrande bruinvissen zijn onder andere verdrinking in vistuig, infectieziektes, verhongering, aanvaringen met scheepsschroeven en predatie door grijze zeehonden [4] [5].
Bronnen
- Compendium voor de Leefomgeving - Bruinvisindicator
- Rapport - Analyse CBS bruinvisgegevens en evaluatie monitoring Noordzee
- Rapport - Basisrapport Rode Lijst Zoogdieren (Zoogdiervereniging)
- Ministerie van LNV – Bruinvisbeschermingsplan
Relevante links
- [1] Camphuysen, C.J. - Recent trends and spatial patterns in nearshore sightings of harbour porpoises (Phocoena phocoena) in the Netherlands (Southern Bight, North Sea)
- [2] MacLeod, C.D. et al. - Linking sandeel consumption and the likelihood of starvation in harbour porpoises in the Scottish North Sea: could climate change mean more starving porpoises?
- [3] Geelhoed, S.C.V. & M. Scheidat - Abundance of harbour porpoises (Phocoena phocoena) on the Dutch Continental Shelf, aerial surveys 2012-2017
- [4] Leopold, M.F. et al. - Exposing the grey seal as a major predator of harbour porpoises
- [5] IJsseldijk, L.L. et al. - Spatiotemporal mortality and demographic trends in a small cetacean: Strandings to inform conservation management
- Wageningen Marine Research - Dossier bruinvissen
- Naturalis Biodiversity Center – Walvisstrandingen
- Zoogdiervereniging - Bruinvis
- Website - Informatiehuis Marien
- Website - Netwerk Ecologische Monitoring