Hoogste coronasterfte tijdens de eerste golf in zuiden van Nederland

Over dit onderwerp zijn nieuwere cijfers beschikbaar. Bekijk de laatste cijfers.
© Hollandse Hoogte / Olaf Kraak Fotografie
In de weken 10 tot en met 26 (2 maart tot en met 28 juni 2020) zijn 10,1 duizend inwoners van Nederland aan vastgestelde of vermoedelijke COVID-19 overleden. Dit komt neer op 58,1 overledenen per 100 duizend inwoners. De sterfte aan COVID-19 was het hoogst in het zuiden van Nederland (gemiddeld 105 per 100 duizend inwoners) en het laagst in het noorden (gemiddeld 12 per 100 duizend inwoners). Dit blijkt uit voorlopige regionale cijfers die het CBS vandaag publiceert.

In Zuid-Nederland steeg de sterfte aan COVID-19 snel vanaf week 11. De hoogste sterfte werd bereikt in week 14 met 22,0 overledenen per 100 duizend inwoners. Daarna daalde de sterfte aan COVID-19. In Oost- en West-Nederland piekte de COVID-19 sterfte in week 15, waarna de daling inzette. In Noord-Nederland waren de stijging en daling van de COVID-19 sterfte meer geleidelijk dan in de rest van Nederland.

Overledenen aan COVID-19 per landsdeel, 2020*
WeekNoord-Nederland (per 100 000 inwoners)Oost-Nederland (per 100 000 inwoners)West-Nederland (per 100 000 inwoners)Zuid-Nederland (per 100 000 inwoners)
100,00,00,00,1
110,00,10,00,9
120,31,61,07,1
131,36,93,817,9
142,811,27,722,0
152,212,09,119,9
162,48,47,712,8
171,96,85,88,7
180,33,94,05,0
190,22,22,53,8
200,41,31,72,2
210,20,81,41,8
220,10,71,01,0
230,10,40,80,7
240,10,40,30,6
250,10,20,30,3
260,10,20,20,2
* Voorlopig cijfer.

Doodsoorzaakverklaringen

Het CBS publiceert sinds 3 april wekelijks over het aantal overledenen. Die aantallen zijn gebaseerd op sterfteberichten die het CBS dagelijks binnenkrijgt van gemeenten. Deze bevatten geen informatie over de doodsoorzaak van de overledene. De cijfers over doodsoorzaken komen later, en zijn gebaseerd op de doodsoorzaakverklaringen van een arts, die het CBS ook van gemeenten krijgt. Voor de weken 10 tot en met 26 heeft het CBS op dit moment bijna alle doodsoorzakenverklaringen (98 procent) ontvangen en verwerkt. De gegevens zijn nu vollediger dan bij het nieuwsbericht van 1 oktober 2020. Daarom is het ook nu mogelijk om COVID-sterftecijfers van de eerste golf van de pandemie per regio te tonen. 

Sterfte aan COVID-19 in het zuiden 8 keer hoger dan in het noorden 

In de weken 10 tot en met 26 van 2020 overleden 10 122 Nederlanders aan COVID-19. Dit komt neer op 58,1 overledenen per 100 duizend inwoners. 
In Zuid-Nederland was de relatieve sterfte aan COVID-19 8,4 keer hoger dan in Noord-Nederland. In Zuid-Nederland overleden 3 861 inwoners aan COVID-19 (104,9 per 100 duizend inwoners), in Noord-Nederland waren dat er 215 (12,4 per 100 duizend). In West-Nederland overleden 3 950 inwoners aan COVID-19 (47,4 per 100 duizend inwoners), in Oost-Nederland 2 096 (57,1 per 100 duizend). 

Meeste sterfgevallen aan COVID-19 in GGD-regio Hart voor Brabant 

De GGD-regio Hart voor Brabant was met ruim 1 400 overleden inwoners de regio met de meeste sterfgevallen aan COVID-19 in de eerste golf van de coronapandemie. De GGD-regio Groningen had het laagste aantal met 32 COVID-19 sterfgevallen.
Gerelateerd aan de bevolkingsaantallen was de sterfte aan COVID-19 in de eerste golf het hoogst in de GGD-regio’s Zuid-Limburg (133 per 100 duizend inwoners), Hart voor Brabant (132 per 100 duizend), Limburg-Noord (105 per 100 duizend) en Brabant-Zuidoost (94 per 100 duizend). In de GGD-regio’s Zuid-Limburg en Hart voor Brabant was de sterfte aan COVID-19 meer dan tweemaal hoger dan in heel Nederland.

Sterfte aan COVID-19 per 100 000 inwoners naar GGD-regio en week van overlijden in 2020*
GGD-RegioWeek 10 ( per 100 duizend inwoners)Week 11 ( per 100 duizend inwoners)Week 12 ( per 100 duizend inwoners)Week 13 ( per 100 duizend inwoners)Week 14 ( per 100 duizend inwoners)Week 15 ( per 100 duizend inwoners)Week 16 ( per 100 duizend inwoners)Week 17 ( per 100 duizend inwoners)Week 18 ( per 100 duizend inwoners)Week 19 ( per 100 duizend inwoners)Week 20 ( per 100 duizend inwoners)Week 21 ( per 100 duizend inwoners)Week 22 ( per 100 duizend inwoners)Week 23 ( per 100 duizend inwoners)Week 24 ( per 100 duizend inwoners)Week 25 ( per 100 duizend inwoners)Week 26 ( per 100 duizend inwoners)
GGD Groningen0,00,00,00,31,70,90,70,90,30,30,30,00,00,00,00,00,0
GGD Fryslân0,00,00,62,34,23,54,02,80,30,20,30,50,20,20,20,20,3
GGD Drenthe0,00,00,41,22,22,02,21,80,40,20,60,00,00,00,00,20,0
GGD IJsselland0,00,01,910,719,916,69,28,34,52,60,90,40,40,40,00,00,0
GGD Twente0,00,00,84,35,55,74,34,92,41,41,61,00,30,30,00,20,2
GGD Noord- en Oost-Gelderland0,00,22,36,614,019,213,28,85,92,91,61,10,50,80,60,20,5
HVD Gelderland-Midden0,00,01,46,57,68,37,24,62,31,10,90,40,40,40,70,10,1
GGD Gelderland-Zuid0,00,02,310,715,813,59,47,84,62,82,11,41,20,20,40,90,0
GGD regio Utrecht0,10,01,44,88,010,17,65,04,12,31,21,21,30,90,40,40,2
GGD Hollands-Noorden0,00,01,23,87,17,26,83,01,71,10,91,10,60,30,20,00,2
GGD Zaanstreek/Waterland0,00,02,14,18,012,110,37,71,23,21,51,20,60,00,30,60,3
GGD Kennemerland0,00,21,35,18,212,06,55,52,92,21,31,10,50,40,00,00,0
GGD Amsterdam0,00,01,54,48,09,99,06,65,22,22,61,80,70,70,20,30,1
GGD Gooi en Vechtstreek0,00,00,44,77,87,47,48,25,45,41,20,40,80,40,40,40,0
GGD Haaglanden0,00,00,41,96,48,18,27,74,63,31,91,91,10,90,30,40,7
GGD Hollands-Midden0,00,00,43,16,96,35,74,53,61,41,20,71,20,40,60,20,0
GGD Rotterdam-Rijnmond0,00,00,94,09,410,410,47,35,12,82,61,40,91,10,50,30,1
GGD Zuid-Holland Zuid0,20,00,72,66,59,85,05,25,23,32,23,73,02,00,90,70,2
GGD Zeeland0,00,01,33,76,34,42,32,10,81,60,80,50,30,80,00,30,0
GGD West-Brabant0,01,02,87,89,37,95,55,83,72,71,01,80,80,30,10,40,3
GGD Hart voor Brabant0,21,111,428,428,922,915,28,44,94,22,51,41,30,60,60,40,0
GGD Brabant-Zuidoost0,00,55,114,020,122,012,66,14,43,21,91,50,51,00,80,10,4
GGD Limburg-Noord0,00,48,120,426,021,211,07,13,83,11,30,60,40,61,00,20,0
GGD Zuid-Limburg0,21,26,014,123,925,118,917,48,45,94,03,92,01,00,70,30,3
GGD Flevoland0,00,00,71,93,35,24,55,93,52,60,70,21,40,20,20,00,2

1 op de 6 overledenen tijdens eerste golf stierf aan COVID-19

Van alle mensen die tijdens de eerste golf in Nederland zijn overleden, stierf een zesde aan COVID-19. In de GGD-regio Hart voor Brabant was dat een derde, bijna twee keer zoveel. In de GGD-regio’s Zuid-Limburg, Brabant-Zuidoost en Limburg-Noord stierf een kwart van alle overledenen aan COVID-19.

7 op de 10 COVID-19-overledenen in Rotterdam-Rijnmond en Haaglanden Wlz-zorggebruiker

Van alle tijdens de eerste golf aan COVID-19 overledenen gebruikte 59 procent zorg vanuit de Wet langdurige zorg, zoals zorg in een verpleeghuis. In de GGD-regio’s Haaglanden en Rotterdam-Rijnmond gebruikte 72 procent van de COVID-19-overledenen Wlz-zorg. In de meest getroffen regio’s in Noord-Brabant en Limburg, waar de sterfte per 100 duizend inwoners het hoogst was, gebruikte 53 procent van de overledenen Wlz-zorg. In Limburg-Zuid lag het percentage (62 procent) iets boven het landelijk gemiddelde. In de regio’s Groningen en Drenthe, elk met minder dan 20 aan COVID-19 overleden Wlz-gebruikers, was het aandeel Wlz-gebruikers onder COVID-19-sterfgevallen relatief laag, nog geen 30 procent.

Aandeel Wlz-gebruikers onder Covid-19 overlijdens, 2020 week 10-26*
RegioAandeel Wlz-gebruikers (%)
GGD Groningen28
GGD Drenthe29
GGD West-Brabant45
GGD Zeeland48
GGD Limburg-Noord48
Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden50
GGD Hart voor Brabant53
GGD Brabant-Zuidoost54
GGD Flevoland55
GGD Zaanstreek/Waterland55
GGD Gelderland-Zuid57
GGD Hollands-Noorden57
GGD Regio Utrecht58
GGD Regio Twente60
Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ60
GGD Fryslân61
GGD Zuid-Limburg61
GGD Noord- en Oost-Gelderland63
GGD IJsselland63
GGD Kennemerland64
GGD Amsterdam65
GGD Hollands-Midden66
GGD Gooi en Vechtstreek67
GGD Rotterdam-Rijnmond72
GGD Haaglanden72
* voorlopige cijfers

COVID-19 belangrijke doodsoorzaak Wlz-gebruikers

In 13 van de 25 GGD-regio’s was er tijdens de eerste coronagolf op zijn minst één week waarin meer Wlz-gebruikers overleden aan COVID-19 dan aan alle andere doodsoorzaken. Deze periode duurde het langst (6 weken) in de GGD-regio Amsterdam en daar was het aandeel van de COVID-19 sterfte in de totale sterfte onder Wlz-gebruikers het hoogst (70 procent in de weken 15 en 16). In de GGD-regio’s Hart voor Brabant en Brabant-Zuidoost duurde deze periode korter (4 weken en 3 weken) en was dit aandeel COVID-19 van de doodsoorzaken van Wlz-gebruikers lager dan in Amsterdam (65 procent en 68 procent).

Sterfte aan COVID-19 als aandeel van totale sterfte van Wlz-zorggebruikers naar GGD-regio en week van overlijden in 2020*
GGD-RegioWeek 10 (%)Week 11 (%)Week 12 (%)Week 13 (%)Week 14 (%)Week 15 (%)Week 16 (%)Week 17 (%)Week 18 (%)Week 19 (%)Week 20 (%)Week 21 (%)Week 22 (%)Week 23 (%)Week 24 (%)Week 25 (%)Week 26 (%)
GGD Groningen00005366040000000
GGD Drenthe000126484000000030
GGD IJsselland0085166574447433114350000
GGD Regio Twente0042528393125241616960033
GGD Noord- en Oost-Gelderland0192451666046332514933443
Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden009242542442921118362533
GGD Gelderland-Zuid009355652544930381613145830
GGD Flevoland0060216552603542140270000
GGD Regio Utrecht0072138545041423220182211570
GGD Hollands-Noorden00520343845151601312113303
GGD Kennemerland03827365345432721121978000
GGD Amsterdam0012285668715454503031922304
GGD Gooi en Vechtstreek000162931494232356050740
GGD Hollands-Midden00520383641423423912165550
GGD Rotterdam-Rijnmond005234854635440292818919822
Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ00073546443238182647322613120
GGD Zeeland00802825146719106412040
GGD West-Brabant001622373536382017121074002
GGD Hart voor Brabant1535566265644438301916153720
GGD Brabant-Zuidoost03164362685349382814202101303
GGD Limburg-Noord02243759634237282710634600
GGD Zuid-Limburg25243445625564454230271712523
GGD Haaglanden00212364448494339242513164210
GGD Fryslân002727323421300300232
GGD Zaanstreek/Waterland0082432495864102727700586