Helft minder slachtoffers moord en doodslag in 20 jaar

Forensisch onderzoekers aan het werk op een plaats delict op straat. Vanachter afzetlint kijken mensen toe
© Hollandse Hoogte
In 2019 kwamen in Nederland 125 mensen, 81 mannen en 44 vrouwen, om het leven door moord of doodslag. In 2018 waren dit er 119, in 2000 nog 223. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

Slachtoffers van moord en doodslag
JaarMannenVrouwen
200015370
200117886
200215965
200315988
200416459
200513067
200610356
200711351
200812650
200912649
201010157
201111154
201210453
20138958
201411331
20157743
20167434
201711246
20187643
2019*8144

Bijna de helft aantal slachtoffers sinds begin van de eeuw

In 2000 stierven er 153 mannen door moord en doodslag, in 2018 waren dit er 76 en in 2019 was dit gedaald tot 81. In 2000 waren 70 vrouwen het slachtoffer van moord en doodslag, in 2018 waren dit er 43 en in 2019 kwamen 44 vrouwen door moord en doodslag om het leven.

Slachtoffers van moord en doodslag naar leeftijd, 2019*
leeftijdMannenVrouwen
Jonger dan 20 jaar55
20 tot 30 jaar207
30 tot 40 jaar207
40-49 jaar157
50-59 jaar109
60-69 jaar65
70 jaar en ouder54
*voorlopige cijfers

Helft van de vermoorde mannen tussen 20 en 40 jaar

In 2019 was 76 procent van de slachtoffers tussen 20 en 60 jaar oud. Bij mannen was de helft van de slachtoffers tussen 20 en 40, bij vrouwen vielen de meeste slachtoffers in de leeftijdscategorie tussen 50 en 60 jaar. Van de 125 slachtoffers waren er 16 niet woonachtig in Nederland.

Slachtoffers van moord en doodslag per periode en leeftijdsgroep
leeftijd2000 tot 20052005 tot 20102010 tot 20152015 tot 2020
Jonger dan 20 jaar1351179657
20 tot 30 jaar255165144135
30 tot 40 jaar319214161122
40 tot 50 jaar203161163120
50 tot 60 jaar1451179097
60 jaar of ouder1249711799

Grootste daling onder dertigers

Sinds het begin van deze eeuw nam in alle leeftijdscategorieën het aantal slachtoffers af. De grootste daling is zowel bij mannen als vrouwen in de leeftijd tussen 30 en 40 jaar te zien. Het aantal slachtoffers van moord en doodslag in deze leeftijdsgroep is in de laatste vijf jaar meer dan tweeënhalf keer lager dan in de periode 2000 tot 2005.

Slachtoffers van moord en doodslag en relatie met de (vermoedelijke) dader, 2015-2019*
geslacht(ex-) Partner (%)Ouder van slachtoffer (%)Overig familie (%)Criminelen onderling (%)Kennis/vriend(in) (%)Overig/onbekend (%)Geen connectie (%)Dader onbekend (%)
Vrouwen56,27,112,40,58,14,35,75,7
Mannen4,04,05,214,526,99,811,424,0
*voorlopige cijfers

Vrouwen vaak omgebracht door (ex-)partner

In de periode 2015 tot en met 2019 heeft de politie in ruim 8 op de 10 gevallen van moord en doodslag een dader in beeld. Daarbij is er verschil tussen mannen en vrouwen in de toedracht van de moord.

Bij bijna zes op de tien vrouwen die in de periode 2015 tot en met 2019 werden vermoord, was de vermoedelijke dader hun partner of ex-partner. Huiselijke omstandigheden (zoals een echtelijke ruzie) en jaloezie waren de meest voorkomende motieven om vrouwen van het leven te beroven. Vrouwen werden veelal in hun eigen woning met een steekwapen of door wurging omgebracht.

Bij 76 procent van de 420 mannen die in de laatste vijf jaar vermoord werden, was een dader in beeld. Deze (vermoedelijke) dader was in een derde van de gevallen een kennis of vriend van het slachtoffer en bij bijna één op de zes ging het om een afrekening in het criminele circuit. Drie kwart van de mannen werd omgebracht met een vuur- of steekwapen.

Ruim 90 procent van de daders zijn mannen

In 2019 werden bijna 600 personen door de rechter schuldig verklaard aan een (poging tot) levensmisdrijf. Het gaat hier om moord en doodslag en om pogingen hiertoe. Bijna een kwart van deze misdrijven vond plaats in 2019, de helft in 2018 en het overige deel in eerdere jaren. Het is mogelijk dat meerdere personen schuldig worden verklaard aan een levensmisdrijf met hetzelfde slachtoffer. Ruim 9 op de 10 veroordeelden zijn mannen. Ruim 4 op de 10 zijn 25 tot 45 jaar oud en ruim een kwart is 18 tot 25 jaar.

Slachtoffers van moord en doodslag in de drie grootste gemeenten
JaarAmsterdamRotterdamDen Haag
2000441913
2001334126
2002243413
2003392416
2004272114
2005322514
200617137
2007322110
200817189
2009331713
201015157
201117128
2012181312
201321193
20142375
201513127
20162485
201716147
2018141210
2019*171114

Meeste moorden in Amsterdam en Den Haag

Een derde van alle moorden in 2019 werd in de drie grootste steden in Nederland gepleegd: 17 in Amsterdam, 14 in Den Haag en 11 in Rotterdam. In 2019 vielen voor het eerst meer slachtoffers in Den Haag dan in Rotterdam.

Relatief gezien werden in de afgelopen vijf jaar 2,0 op de 100 duizend inwoners van Amsterdam slachtoffer van moord of doodslag, drie keer hoger dan het landelijk gemiddelde van 0,7 per 100 duizend inwoners. In Rotterdam waren dit 1,8 en in Den Haag 1,6 slachtoffers per 100 duizend inwoners.