Economie Bonaire gegroeid in 2018
De volumemutatie van het bbp is de ontwikkeling van de waarde van het bbp gecorrigeerd voor prijsveranderingen. Voor de prijscorrectie is gebruikgemaakt van de consumentenprijsindex.
Jaar | Bbp (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
---|---|
2013 | 2,4 |
2014 | 1,6 |
2015 | 3,4 |
2016 | 2,2 |
2017 | -1,3 |
2018 | 3,9 |
Groei in horeca, bouw en financiële instellingen op Bonaire
De toegevoegde waarde van de horeca op Bonaire steeg met 19,3 procent. Daarmee is het samen met de financiële instellingen de bedrijfstak die het sterkst groeide in 2018. De groei in de horeca hangt samen met de opening van nieuwe horecagelegenheden in 2018. Ook is het aantal inkomende toeristen per vliegtuig en cruisetoeristen met 10 procent gestegen in 2018. Er werd volop gebouwd op Bonaire in 2018. De productie van de bouw steeg met ruim 6 procent. Doordat het intermediair verbruik (de goederen en diensten die in het productieproces worden gebruikt) in de bouw minder hard steeg, nam de toegevoegde waarde toe met 13 procent.
De vraag naar woningen is groot op Bonaire en dat is ook terug te zien in het aantal verkochte woningen en de woningprijzen, die met respectievelijk 52,8 procent en 21,6 procent zijn gestegen in 2018. De makelaars en verhuurders van woningen profiteerden hiervan. De toegevoegde waarde van de verhuur en handel in onroerend goed steeg met 9,5 procent. Ook de zakelijke dienstverlening profiteerde van de sterke woningmarkt. Daarnaast is er door de stijging van het aantal toeristen ook een stijging bij de autoverhuurbedrijven in de zakelijke dienstverlening.
Er zijn ook bedrijfstakken die minder goed presteerden in 2018. De toegevoegde waarde van de bedrijfstak vervoer, informatie en communicatie daalde met 15,5 procent. Deze daling werd veroorzaakt door slechts een paar grote bedrijven die actief zijn in het vervoer en de opslag van goederen. Deze bedrijven werden negatief beïnvloed door ontwikkelingen op de regionale oliemarkt. De overige bedrijven in deze bedrijfstak deden het goed in 2018. Ook de daling in de landbouw en delfstoffenwinning is toe te schrijven aan één groot bedrijf.
De toegevoegde waarde van de energiebedrijven daalde met 4,9 procent, omdat het intermediair verbruik harder steeg dan de productie van water (7,2 procent) en elektriciteit (-0,3 procent). Ditzelfde geldt voor de zorg, waar de productie weliswaar toenam, maar niet zo sterk als het intermediair verbruik.
Bedrijfstak | Volume toegevoegde waarde (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
---|---|
Horeca | 19,3 |
Financiële dienstverlening | 18,8 |
Bouwnijverheid | 13,0 |
Zakelijke dienstverlening | 12,8 |
Verhuur en handel van onroerend goed | 9,5 |
Industrie | 7,0 |
Handel | 3,7 |
Cultuur, recreatie, overige diensten | 3,6 |
Openbaar bestuur en overheidsdiensten | 0,3 |
Onderwijs | -1,7 |
Gezondheids- en welzijnszorg | -4,4 |
Energie, water, afvalbeheer | -4,9 |
Landbouw en delfstoffenwinning | -7,4 |
Vervoer, informatie en communicatie | -15,5 |
Krimp op Sint Eustatius en Saba
De krimp van 11,8 procent op Sint Eustatius werd veroorzaakt door enkele grote bedrijven op het eiland. Deze bedrijven produceren vooral voor de export en zijn afhankelijk van regionale ontwikkelingen in de oliesector. Ze werden in 2018 ook getroffen door de gevolgen van orkanen Irma en Maria die in september 2017 langs de bovenwindse eilanden trokken. Hoewel deze bedrijven grote invloed hebben op het bbp, is hun invloed op het nationaal inkomen veel beperkter. De winst van deze bedrijven wordt namelijk niet meegeteld in het nationaal inkomen, omdat de bedrijven volledig in eigendom zijn van buitenlandse aandeelhouders. De bedrijven leveren vooral een bijdrage aan het arbeidsinkomen op het eiland.
De krimp op Saba werd veroorzaakt door de gevolgen van orkanen Irma en Maria. Het inkomend toerisme per boot en vliegtuig daalde met bijna 16 procent in 2018. Hierdoor daalde de toegevoegde waarde van de horeca. Verder daalde de toegevoegde waarde van het onderwijs, omdat er in 2018 minder studenten waren dan in 2017.
Jaar | Sint Eustatius (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | Saba (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
---|---|---|
2013 | 0,8 | 5,5 |
2014 | -6,8 | -0,2 |
2015 | 3,2 | 1,2 |
2016 | -1,0 | -0,5 |
2017 | 6,6 | -1,4 |
2018 | -11,8 | -2,5 |
Revisie van het bbp van Caribisch Nederland
Dit jaar is het bbp van Bonaire, Sint Eustatius en Saba gereviseerd. Dit heeft geleid tot een opwaartse bijstelling van het bbp op alle drie eilanden. Meer informatie over de revisie.
Papiaments
Een vertaling van dit bericht in het Papiaments kan worden opgevraagd bij het CBS-kantoor op Bonaire via het mailadres: caribischnederland@cbs.nl.
Bronnen
- StatLine - Caribisch Nederland; bruto binnenlands product (bbp)
- StatLine – Bonaire; Bruto toegevoegde waarde in basisprijzen per bedrijfstak
- Nieuwsbericht – Prijsindex woningen Bonaire, 2018