Coronacrisis jaagt online winkelen aan in het tweede kwartaal

Er waren in het tweede kwartaal grote verschillen in ontwikkeling tussen sectoren. In de foodsector groeide de omzet sterk door onder meer thuisconsumptie als gevolg van de sluiting van de horeca, terwijl in de non-foodsector sterk uiteenlopende ontwikkelingen per saldo leidden tot omzetverlies. Het volume, de omzet van de detailhandel die is gecorrigeerd voor prijsveranderingen, steeg met 3,6 procent.

Uit omzetcijfers over de jaren 2017-2019 blijkt dat het tweede kwartaal voor de detailhandel wat omzet betreft na het vierde kwartaal het belangrijkste kwartaal van het jaar is. Het tweede kwartaal was in die jaren gemiddeld goed voor bijna 26 procent van de jaaromzet.

Recordgroei internetverkopen

De internetomzet van de detailhandel was in het tweede kwartaal 54,8 procent hoger dan een jaar eerder. Dat is de hoogste groei tot nu toe gemeten. Bij de pure internetverkopers (postorderbedrijven en webwinkels) was de omzet 45 procent hoger. De online omzet van winkels waarvan de verkoop via het internet een nevenactiviteit is (multi-channelers) groeide met 68 procent. In maart werden verregaande maatregelen getroffen in de bestrijding van het coronavirus, de gedeeltelijke lockdown. Mensen werd geadviseerd om zoveel mogelijk thuis te blijven. Sommige winkels sloten de deuren. Naar alle waarschijnlijkheid heeft dit de internetomzet van de detailhandel omhoog gestuwd.

Kwartaalomzet foodsector hoger

In de foodsector was de omzet in het tweede kwartaal van 2020 7,5 procent hoger, de grootste stijging sinds de start van de meting in 2005. Deze hogere omzet kwam vooral tot stand door toegenomen verkopen van supermarkten na het bekend worden van de maatregelen in verband met de coronapandemie. Ook de gedwongen thuisconsumptie vanwege de horecasluiting droeg ertoe bij dat de supermarktomzet in het tweede kwartaal 7,9 procent hoger lag dan een jaar eerder. De omzet van speciaalzaken zoals slagerijen, groentezaken, kaaswinkels en slijterijen groeide ook onder de corona-omstandigheden en was in het tweede kwartaal 4,7 procent hoger. 

Grote omzetfluctuaties in non-foodsector

De coronacrisis heeft ook in de non-foodsector grote invloed gehad op de omzet. In het tweede kwartaal van 2020 zette deze sector 1,6 procent minder om dan in dezelfde periode in 2019. In het tweede kwartaal waren vooral de omzetten van de kledingbranche (-29,5 procent) en de schoenenbranche (-25,3 procent) fors lager. Er waren echter in de non-foodsector ook diverse branches die flink meer hebben omgezet in het tweede kwartaal van 2020. De omzetten in de doe-het-zelfbranche (+26,6 procent), bij de verkopers van consumentenelektronica (+16,3 procent), recreatieartikelen (+10,8 procent) en meubels en woninginrichting (+8,8 procent) stegen het sterkst ten opzichte van een jaar eerder.

Voor een aantal branches in de detailhandel werd in de periode 2017-2019 gemiddeld in het tweede kwartaal het grootste deel van de jaaromzet gehaald: de doe-het-zelfwinkels (gemiddeld 28 procent), de schoenenbranche (eveneens 28 procent) en winkels in recreatieartikelen (27 procent van de jaaromzet).

Ondernemers detailhandel minder optimistisch over derde kwartaal

Per saldo 3,2 procent van de ondernemers in de detailhandel verwachtte begin juli dat de omzet in het derde kwartaal zal afnemen, per saldo hetzelfde percentage verwachtte eveneens een daling van de personeelssterkte in het derde kwartaal. Overigens gaat per saldo 2,6 procent van de detailhandelsondernemers uit van een verbetering van het economisch klimaat in het derde kwartaal.

Aantal faillissementen stabiel

Het aantal uitgesproken faillissementen in de detailhandel bedroeg in het tweede kwartaal van 2020 96, in het eerste kwartaal werden 97 faillissementen uitgesproken. In het tweede kwartaal vorig jaar kwam het aantal uitgesproken faillissementen in de detailhandel uit op 98.

De cijfers in dit artikel zijn voorlopig en bijgewerkt tot en met  31 juli 2020.